Αφιέρωμα: Ισπανία vs Ιταλία

Περίληψη: "Ισπανία και Ιταλία, δύο από τις μεγαλύτερες χώρες που συνέβαλαν στο λεγόμενο Μεσογειακό νουάρ που...

"Ισπανία και Ιταλία, δύο από τις μεγαλύτερες χώρες που συνέβαλαν στο λεγόμενο Μεσογειακό νουάρ που δεσπόζει στο τεύχος μας γι’ αυτό το μήνα! Φυσικά δε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε γι’ αυτές, χωρίς να συμπεριλάβουμε στο αφιέρωμα δύο από τους γνωστότερους συγγραφείς τους, τον Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν και τον Αντρέα Καμιλλέρι αντίστοιχα, οι οποίοι επηρέασαν ο καθένας με το δικό του τρόπο το είδος του αστυνομικού μυθιστορήματος που χαρακτηρίζεται Μεσογειακό νουάρ! Το μεσογειακό νουάρ είναι πλέον ξεχωριστό είδος αστυνομικής λογοτεχνίας, καθώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον τόπο και με τον χώρο όπου διαδραματίζεται η ιστορία, με συνεκτικό κρίκο τις μεσογειακές γλώσσες που καθορίζουν την αισθητική καθώς και την έκβαση της ιστορίας. Το έγκλημα στις ιστορίες νουάρ είναι ζήτημα κυρίως κοινωνικών, πολιτικών, πολιτιστικών και οικονομικών συνθηκών, με πρωτοπόρους στο είδος, τους Μάνουελ Βάθκεθ Μονταλμπάν (Ισπανία), Αντρέα Καμιλλέρι (Ιταλία), για τους οποίους θα μιλήσουμε αναλυτικότερα παρακάτω. Αποτελεί ένα είδος αστυνομικού μυθιστορήματος με κοινωνικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να ξεφεύγει από το καθαρά μυστηριακό περιβάλλον που συνηθίζεται να συναντάμε σε μια αστυνομική ιστορία και αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο αναγνώστης να βυθίζεται στην ιστορία ζώντας κάθε φορά στην αντίστοιχη περίοδο, της αντίστοιχης χώρας και ακολουθώντας τους ήρωες στα κοινωνικά προβλήματα της εκάστοτε εποχής!Μιλώντας για την Ισπανία δίνουμε εξέχουσα θέση στον Καταλανό δημοσιογράφο, μυθιστοριογράφο, ποιητή, δοκιμιογράφο, κριτικό αλλά και γαστρονόμο(!!!) Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, ο οποίος δημιούργησε έναν από τους πιο επιτυχημένους χαρακτήρες του λεγόμενου αστυνομικού νουάρ μυθιστορήματος της Ισπανικής λογοτεχνίας, τον Πέπε Καρβάλιο, αφήνοντας τον όμως ορφανό λόγω του πρόωρου θανάτου του το 2003. Κάθε μέρος της σειράς έχει άμεση σχέση με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής στην οποία διαδραματίζεται, ενώ παράλληλα είναι και τρόπος έκφρασης των γαστρονομικών τάσεων του συγγραφέα! Μέσα από τα αστυνομικά μυθιστορήματά του ο Μονταλμπάν χάρισε στην λογοτεχνία ένα ευρύ κοινωνικοπολιτικό, ιστορικό και πολιτισμικό χρονικό του τελευταίου τρίτου του 20ου αιώνα. Διαβάζοντας το βιβλίο του “Ο Ελληνικός Λαβύρινθος”, μια περιπέτεια με άρωμα Ελλάδας, ο συγγραφέας καταφέρνει να σε συνεπάρει και να δώσει στην ιστορία του όλα τα συστατικά της συγγραφικής αλλά και της μαγειρικής του τέχνης, με οδηγό πάντα τον κυνικό και ψυχρό επιθεωρητή Πέπε Καρβάλιο. Και από τον Μονταλμπάν μεταφερόμαστε στην Ιταλία και στον σινιόρ ‘Μονταλμπάνο’....όνομα του επιθεωρητή στην αντίστοιχη Ιταλική σειρά νουάρ μυθιστορημάτων του Αντρέα Καμιλλέρι, που έρχεται από τη Σικελία! Ο Μονταλμπάνο πήρε το όνομά του από τον Μάνουελ Βάθκεθ Μονταλμπάν, ως φόρο τιμής στον Καταλανό συγγραφέα, επειδή η δομή του μυθιστορήματος “Ο Πιανίστας” του τελευταίου, βοήθησε τον Καμιλλέρι να διαρθρώσει το δικό του “Ο ζυθοποιός του Πρέστον”. Το πρώτο μυθιστόρημα της σειράς “Το σχήμα του νερού”, είναι ένα φιλοσοφικό αστυνομικό μυθιστόρημα και κάτι ανάμεσα σε έργο του Λεονάρντο Σάσα και του Τζον Λε Καρρέ, όπου ο σινιόρ Μονταλμπάνο θυμίζει τον επιθεωρητή Μαιγκρέ, αλλά τελικά εξελίσσεται σε κάτι πολύ ευρύτερο, σε ένα πρόσωπο οικείο και πολυδιάστατο: στην ενσάρκωση της σικελικότητας που είναι μια γλώσσα, μια κουλτούρα, μια μεγάλη περιπέτεια! Ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο είναι ένας έντιμος άνθρωπος που πιστεύει σε ορισμένες αξίες, αδιαφορεί για  τα χρήματα, τον ενδιαφέρει η δικαιοσύνη, μαγειρεύει μόνος του το φαγητό του, αγαπάει την ανεξαρτησία του και γι’ αυτό δεν παντρεύεται. Είναι ένας τυπικός Ιταλός που συγκεντρώνει μόνο τα καλά των Ιταλών… ή μήπως έχει και Ισπανικές καταβολές; Χώρες και λαοί κάτω από τον ίδιο μεσογειακό ουρανό, όπου η μία χώρα μπολιάζει την άλλη με την κουλτούρα της, τα κοινωνικο-πολιτικά της προβλήματα, με τις αξίες της, τη μορφή της, χώρες και λαοί που μοιάζουν, αλλάζουν, μεταλλάσσονται μέσα στα χρόνια! Εν κατακλείδι το Μεσογειακό Νουάρ είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που θα ανθίζει πάντα κάτω από την σκέπη των κοινωνικοπολιτικών αναταράξεων των μεσογειακών χωρών και οι ήρωες των βιβλίων του Μονταλμπάν, του Καμιλλέρι, του Ιζζό και του Μάρκαρη θα αποτελούν το όχημα πρόσβασης στην μαύρη καρδιά των κοινωνιών τους! Καλές αναγνώσεις!"

Χριστίνα ΠαγκάκουΣύμβουλος Πωλήσεων ΒιβλίουPublic Κοζάνης