6+1 βιβλία εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία

Περίληψη: Οι επικές ιστορίες, οι ιδέες και τα διδάγματα της ελληνικής μυθολογίας ενέπνευσαν σύγχρονους συγγραφείς που εξερευνούν με τον δικό τους τρόπο τους αρχαίους μύθους.

Η ελληνική μυθολογία είναι τεράστια και πάντα έχει ενδιαφέρουσες ιστορίες για να ανακαλύψει κανείς. Ακόμα και όταν μιλάμε για τους πιο δημοφιλείς μύθους, αξίζει να ανατρέξει κανείς σε αυτούς για να επισκεφθεί ξανά επικά μέρη, να ζήσει εκ νέου τις μυθικές περιπέτειες, να δει με μία πιο φρέσκια ματιά τους μοναδικούς χαρακτήρες και, το βασικότερο, να θυμηθεί τα μηνύματά τους. Γι’ αυτό σήμερα θα δούμε επτά σύγχρονα βιβλία που διηγούνται με τη δική τους φωνή ιστορίες που μπορεί ίσως να γνωρίζουμε, αλλά έχουν κάτι καινούργιο να μας πουν.

Θα ξεκινήσουμε από την Madeline Miller, η οποία ξεχώρισε με το ντεμπούτο μυθιστόρημά της «Το τραγούδι του Αχιλλέα». Η Αμερικανίδα συγγραφέας ήταν δασκάλα Λατινικών και Ελληνικών και χρειάστηκε 10 χρόνια για να ολοκληρώσει το πρώτο της βιβλίο. Σε αυτό εξερευνά τα γεγονότα της Ιλιάδας από την οπτική του Πάτροκλου. Μεγάλη έμφαση δίνεται στη σχέση του Πάτροκλου με τον Αχιλλέα, με το μυθιστόρημα να διηγείται την ιστορία τους από τη στιγμή που γνωρίστηκαν μέχρι και τα γεγονότα του Τρωικού Πολέμου. Για το δεύτερο μυθιστόρημά της, η Madeline Miller επέστρεψε στην Αρχαία Ελλάδα με το «Κίρκη». Το βασικό υλικό πίσω από αυτό το βιβλίο είναι η Οδύσσεια και σε αυτό ανακαλύπτουμε την προοπτική της Κίρκης για τα γεγονότα. Από συμπληρωματικός χαρακτήρας, η Κίρκη γίνεται πρωταγωνίστρια στο έργο της Madeline Miller, με τη συγγραφέα να μας παρουσιάζει τη ζωή της από τα εφηβικά χρόνια, όταν ανακάλυπτε τις δυνάμεις της, μέχρι τη μετατροπή της σε μία ισχυρή προσωπικότητα που πρέπει να παλέψει για να προστατέψει τον εαυτό της.

Η πολιορκία της Τροίας ήταν η ιστορία που ενέπνευσε και την Pat Barker να γράψει το βιβλίο «Η σιωπή των κοριτσιών». Εκτός από την Ωραία Ελένη, σε αυτό τον κλασικό μύθο καμία γυναίκα δεν έχει ξακουστή θέση. Οι γυναίκες της Τροίας δεν αποτελούν ούτε καν υποσημείωση στην αφήγηση των γεγονότων. Με αυτό το βιβλίο η Pat Barker επιχειρεί να το αλλάξει αυτό. Οι εμπειρίες των γυναικών της Τροίας έρχονται στο προσκήνιο, με την αφήγηση να δίνεται μέσα από τα μάτια της Βρισηίδας, της βασίλισσας της Λυρνησσού η οποία πιάστηκε αιχμάλωτη. Με την επόμενη πρότασή μας θα αφήσουμε τον Τρωικό Πόλεμο και θα επισκεφθούμε έναν άλλο πολύ γνωστό αρχαίο μύθο. Στο «The Children of Jocasta» της Natalie Haynes έχουμε μία διαφορετική πλευρά της ιστορίας του Οιδίποδα και της Αντιγόνης. Αυτή τη φορά ακολουθούμε τα γεγονότα μέσα από τη ματιά της Ιοκάστης και την Ισμήνης.

Ο Stephen Fry είναι γνωστός για τα φιλελληνικά του αισθήματα. Κάθε άλλο παρά έκπληξη προκαλεί το γεγονός πως σε ένα από τα πιο πρόσφατα έργα του αποφάσισε να ασχοληθεί με την ελληνική μυθολογία λοιπόν. Ο διακεκριμένος Βρετανός συγγραφέας και κωμικός κυκλοφόρησε το 2017 το «Mythos» μέσα από το οποίο διηγείται γνωστούς αρχαίους μύθους με το δικό του μοναδικό ύφος. Οι ιστορίες για Τιτάνες και Θεούς μας θυμίζουν πως οι αρχαίες θεότητες ήταν ιδιαίτερα ανθρώπινοι χαρακτήρες. Σε συνέχεια του «Mythos», ο Stephen Fry εξέδωσε ένα χρόνο αργότερα το «Heroes». Αφού στο πρώτο βιβλίο της σειράς πρωταγωνίστησαν οι θεοί, σειρά έχουν τώρα οι ήρωες της αρχαιότητας. Ο Stephen Fry μας θυμίζει τις ιστορίες κοινών θνητών που τα έβαλαν με τέρατα, θεούς και ημίθεους, έζησαν ανεπανάληπτες περιπέτειες, βρέθηκαν μπροστά σε πρωτόγνωρες προκλήσεις, κι όμως κατάφεραν να κυριεύσουν και να μείνουν στην ιστορία. Μην νομίζεις όμως πως θα διαβάσεις μία «ξερή» αναπαραγωγή γνωστών μύθων. Οι αστείες, δραματικές, τραγικές στιγμές είναι όλες μέρος της αφήγησης για να μας θυμίζουν τη δύναμη που έχουν οι απλοί άνθρωποι, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλό, αλλά και για κακό.

Ακόμα περισσότερο φως στη ανθρώπινη φύση θέλησε να ρίξει ο Colm Tóibín. Στο «Σπίτι με ονόματα» θα διηγηθεί με έναν πιο ανθρωποκεντρικό τρόπο την ιστορία του Οίκου των Ατρειδών. Η ιστορία του Αγαμέμνονα, της Κλυταιμνήστρας και των παιδιών τους Ορέστη, Ιφιγένειας και Ηλέκτρας. Όλα ξεκινούν από την ημέρα που ο Αγαμέμνονας αποφασίζει να θυσιάσει την κόρη του Ιφιγένεια για να έχει την εύνοια των θεών στην Τρωική εκστρατεία. Η Κλυταιμνήστρα θα βιώσει με τα ίδια της τα μάτια το θάνατο της κόρης της. Η τύχη που ήθελε ο Αγαμέμνονας τον ακολούθησε και η νίκη ήρθε. Επιστρέφοντας από την Τροία, όμως, η Κλυταιμνήστρα έχει μόνο ένα πράγμα στο μυαλό της, να δολοφονήσει τον σύζυγό της, τον άνθρωπο που ευθύνεται για το θάνατο της Ιφιγένειας. Σε αντίθεση με κλασικότερες εκδοχές της ιστορίας, από το «Σπίτι με ονόματα» απουσιάζουν οι θεοί. Οι αποφάσεις, τα συναισθήματα, οι πράξεις, είναι όλα έργο ανθρώπων. Οι περιγραφές του Colm Tóibín είναι ένας ακόμα λόγος που κάνουν αυτή την ιστορία να ξεχωρίζει. Ο Ιρλανδός συγγραφέας παρουσιάζει με ωμό ρεαλισμό τις σκηνές βίας που απαρτίζουν την ιστορία, κάνοντας ακόμα πιο ζωντανό το δράμα αυτής της ανθρώπινης (ή μάλλον απάνθρωπης;) ιστορίας.