141 χρόνια Καζαντζάκης: Μαραθώνιος Ανάγνωσης & διαγωνισμοί από τις Εκδόσεις Διόπτρα

Γράφει ο Διονύσης Παπακωνσταντίνου

Νίκος Καζαντζάκης: ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες λογοτέχνες του 20ου αιώνα και ο πιο καταξιωμένος διεθνώς συγγραφέας μας. Στοχαστής, φιλόσοφος, ταξιδευτής, χαρισματικός συγγραφέας, άμεσος, μυστήριος, ονειρικός, ο Καζαντζάκης κατορθώνει να μιλάει κατευθείαν στην καρδιά και τον νου μαζί. Από τους λίγους συγγραφείς μας που επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν στον ίδιο καθοριστικό βαθμό, τη σκέψη και τη συνείδηση του αναγνωστικού τους κοινού. Με φιλοσοφικό στοχασμό, αγάπη και σεβασμό για τον άνθρωπο πέρα από εθνοπολιτισμικές ταυτότητες, πολυδιάστατη προβληματική, διαχρονικά μηνύματα και οικουμενικότητα ιδεών. Και με ψυχή, αλλά και ζωή, αντάρτικη κι ανυπότακτη. Συγγραφικά, είναι ο Έλληνας λογοτέχνης που έβαλε καινούργια όρια στη γλώσσα. Πολυγραφότατος, με απίστευτο γλωσσικό πλούτο, γλωσσοπλάστης με αξεπέραστη εικονοπλαστική δύναμη, ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας μεταμορφώνει τον εγκεφαλικό στοχασμό σε βαθύ συναίσθημα και ανθρωποκεντρικό λόγο.

Μέσα από το έργο του, ο Νίκος Καζαντζάκης μας δίνει καθημερινά μαθήματα ζωής πάντα επίκαιρα και ανθεκτικά στο χρόνο. Στα βιβλία του μιλά για την ψυχική ανθεκτικότητα μπροστά στις αποτυχίες και τη διάψευση των προσδοκιών, τη σπουδαιότητα της συνεχούς πνευματικής εξέλιξης, τη συνειδητοποίηση για τον παραλογισμό των πολεμικών συγκρούσεων και την αξία της σιωπής όταν αυτή δυναμώνει τη θέληση. Αγωνίστηκε στην τέχνη αλλά και στη ζωή, να συμφιλιώσει συγκρουσιακά στοιχεία, αντιθετικά ζεύγη ιδεών και αντίρροπες δυνάμεις, προχωρώντας σε απίστευτα δημιουργικές συνθέσεις, για να αποδεχτεί τελικά τη συνύπαρξή τους. Κι αυτή ακριβώς η συνύπαρξη αντιθετικών φωνών είναι συμβατή με το αίτημα των σύγχρονων κοινωνιών για αναγνώριση και αποδοχή της διαφορετικότητας. Με αυτόν τον τρόπο άφησε παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές, στους ανθρώπους των επόμενων αιώνων που έρχονται και θα έρθουν, άφθαρτες αξίες και μηνύματα που συγκλονίζουν την ύπαρξη πέρα από τα όρια του χώρου και του χρόνου.

Μαραθώνιος Ανάγνωσης με δημιουργική γραφή & κόμικ!

Με αφορμή την συμπλήρωση 141 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Κρητικού και με συναίσθηση της μεγάλης ευθύνης, οι Εκδόσεις Διόπτρα διοργανώνουν τον 1ο Μαραθώνιο Ανάγνωσης «Ο Νίκος Καζαντζάκης στον 21ο αιώνα» για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος. Ο λογοτεχνικός μαραθώνιος συνοδεύεται με δύο μαθητικούς διαγωνισμούς, τον ομώνυμο Διαγωνισμό Δημιουργικής Γραφής και τον Διαγωνισμό Κόμικ «Ο Νίκος Καζαντζάκης και η 9η Τέχνη».

Ο Μαραθώνιος Ανάγνωσης αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία να γνωρίσουν τα παιδιά και οι έφηβοι το έργο του σπουδαίου συγγραφέα και να το αγαπήσουν. Εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων και προγραμμάτων φιλαναγνωσίας, καθώς και των καλλιτεχνικών -και διακαλλιτεχνικών - δραστηριοτήτων του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών του ΥΠΑΙΘΑ και τελεί υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και της Σχολής Επιστημών της Αγωγής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο Μαραθώνιος Ανάγνωσης και οι δύο διαγωνισμοί απευθύνονται σε όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες των δημοτικών, των γυμνασίων και των λυκείων της χώρας. Ειδικότερα για το δημοτικό, ο Μαραθώνιος απευθύνεται σε μαθητές/-τριες Δ΄, Ε΄και ΣΤ΄ Δημοτικού. Οι μαθητές/-τριες κάθε τάξης καλούνται να διαβάσουν συγκεκριμένα έργα του Νίκου Καζαντζάκη, ανάλογα με τη σχολική τάξη στην οποία φοιτούν, και στη συνέχεια να εμπνευστούν από αυτά και να δημιουργήσουν τα δικά τους πρωτότυπα έργα, είτε σε επίπεδο δημιουργικής γραφής, είτε σε επίπεδο δημιουργίας comic είτε με διασκευές των πολύ σημαντικών - αν και σχετικά άγνωστων - θεατρικών έργων του μεγάλου συγγραφέα.

Στους παρακάτω συνδέσμους μπορείς να διαβάσεις αναλυτικά τις λεπτομέρειες για την οργάνωση, τους όρους, τις προϋποθέσεις του Μαραθωνίου Ανάγνωσης «Νίκος Καζαντζάκης» και τους Διαγωνισμούς Δημιουργικής Γραφής & Comic. Μη ξεχάσεις ακόμα να ρίξεις μια ματιά στην αναλυτική παρουσίαση του γενικού σκεπτικού των δράσεων αλλά και της εξειδίκευσης του πλάνου ανά βαθμίδα και ανά τάξη.

Το ήθος και οι αξίες του Καζαντζάκη

Στα έργα του Νίκου Καζαντζάκη κυριαρχούν τα ανθρωπιστικά ιδεώδη της αγάπης, της ελευθερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, ο ηρωισμός, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η έννοια του υπέρτατου χρέους και η αίσθηση της αποστολής του ανθρώπου. Κυριάρχη θέση στα βιβλία του Καζαντζάκη έχει η χάραξη υψηλών στόχων, η διαρκής ανηφορική πορεία για την πραγμάτωσή τους και η διά βίου προσπάθεια για αυτοϋπέρβαση. Αντισυμβατικός, καινοτόμος και με ρηξικέλευθη σκέψη, ο Καζαντζάκης αμφισβητεί τις παρωχημένες αξίες, όντας πάντα ασυμβίβαστος προς κάθε κατεστημένο. Αυτή η μόνιμη προτροπή του Καζαντζάκη για διαρκή αυτοϋπέρβαση είναι ακόμα πιο επιτακτική σήμερα, μέσα στις συνθήκες των ταχύτατων κι απίστευτων εξελίξεων σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό επίπεδο.

«Γράφω για τους μελλούμενους νέους» αγαπούσε να λέει ο μεγάλος λογοτέχνης, όντας πολύ μπροστά από την εποχή του. Γιατί ένιωθε πως η διαχρονική του σκέψη πιο πολύ μέσα από τις νεανικές καρδιές μπορεί να βρει τη δικαίωση. Ας θυμηθούμε τον μεγάλο Νίκο Καζαντζάκη με λίγα δικά του λόγια που συμπυκνώνουν τις αξίες που κατακλύζουν το έργο του.

«Αν μπορείς κοίταξε τον φόβο κατάματα. Κι ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει» - Αναφορά στον Γκρέκο

«Tι θα πει ευτυχία; Nα ζεις όλες τις δυστυχίες. Τι θα πει φως; Να κοιτάς με αθόλωτο μάτι όλα τα σκοτάδια.» - Ασκητική

«Είχε στορίσει τον Χριστό, όχι άγριο κι οργισμένο όπως το θέλει η συνήθεια, παρά θλιμμένο, βασανισμένο και χλωμό σαν πρόσφυγα. Πρόσφυγας είναι ο Χριστός στη γης ετούτη και πρόσφυγα θα τον ζωγραφίσω.» - Οι Αδερφοφάδες

«H μεγάλη ψυχή νικάει τον ατομικό πόνο και τον πιο φοβερό, σμίγει, γίνεται ένα με τον κόσμο.» - Ο Ανήφορος