Ο Φεβρουάριος στο Public ανήκει στις γυναίκες της Λογοτεχνίας

Βιβλία γραμμένα από γυναίκες ή με γυναίκες ηρωίδες. Βιβλία που τις εξυμνούν και αφηγούνται ιστορίες γυναικών, που διαχρονικά εμπνέουν και ενθαρρύνουν. Από την Άννα Καρένινα ως τη φιγούρα της σοβιετικής γυναίκας μέσα από την πένα της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς και από τη Maya Angelou ως την Toni Morrison, ο Φεβρουάριος στο Public είναι αφιερωμένος σε Ιστορίες Γυναικών.

Βιβλία γραμμένα από γυναίκες αλλά και βιβλία γραμμένα για εκείνες, που συνθέτουν την παρουσία και την επιρροή τους στη λογοτεχνία διαχρονικά. Δυναμικές, οραματίστριες, με γραφή που αποθεώνει και αποκαλύπτει το μεγαλείο αλλά και την ευαισθησία του φύλου τους. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε δώδεκα από αυτά τα βιβλία, τα οποία είναι μεταφρασμένα στα ελληνικά.

Η πρώτη μας πρόταση είναι ένα από τα πλέον κλασικά μυθιστορήματα του 20^ου αιώνα, το «Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» της Harper Lee. Μπορεί η αμερικανή συγγραφέας να εξέδωσε μόλις δύο βιβλία σε όλη της τη ζωή, κατάφερε όμως να αφήσει διαχρονικά το στίγμα της στη λογοτεχνία. Το Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια ήταν το πρώτο της έργο και το θέμα του, οι φυλετικές διακρίσεις στο αμερικανικό Νότο, παραμένει ακόμα επίκαιρο. Σύγχρονο κλασικό έργο θεωρείται πλέον και «Η ιστορία της θεραπαινίδας» της Margaret Atwood. Η πολυβραβευμένη συγγραφέας δημιούργησε έναν δυστοπικό κόσμο, όπου οι γυναίκες χάνουν την ανεξαρτησία και την ελευθερία τους κάτω από το θεοκρατικό καθεστώς στο οποίο ζουν.

Από τα best-seller του 20^ου αιώνα ξεχωρίζουμε και το «Ρεβέκκα». Γραμμένο από την Daphne du Maurier, ακολουθεί την ιστορίας μιας νεαρής γυναίκας που παντρεύεται έναν ευκατάστατο χήρο. Όταν μετακομίζει στον πύργο του, ανακαλύπτει πως το φάντασμα της πρώην γυναίκας του περιπλανιέται ακόμα εκεί. Το μυθιστόρημα της du Maurier έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία και δύο χρόνια μετά την κυκλοφορία του μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Alfred Hitchcock. Η επόμενη επιλογή μας, το «Μια γυναίκα στην Αραβία - Τα κείμενα της βασίλισσας της ερήμου» της Gertrude Bell, είναι ένα έργο που μας ταξιδεύει. Η συγγραφέας του έζησε για πάρα πολλά χρόνια από κοντά τον ανατολίτικο τρόπο ζωής. Οι εμπειρίες της συνθέτουν ένα πολύχρωμο παζλ με εικόνες από έναν κόσμο για τον οποίο δεν γνωρίζουμε πολλά - και εδώ έχουμε την ευκαιρία να τον ανακαλύψουμε.

Εκτός από σπουδαίες γυναίκες συγγραφείς, αυτός ο μήνας είναι ευκαιρία να στραφούμε και σε αγαπημένους γυναικείους χαρακτήρες. Μια από τις πιο γνωστές λογοτεχνικές ηρωίδες είναι η Άννα Καρένινα, πρωταγωνίστρια του ομώνυμου έργου του Leo Tolstoy. Στο διαχρονικό μυθιστόρημα μεταφερόμαστε στον αριστοκρατικό κόσμο της εποχής, εκεί όπου η Άννα Καρένινα ζει μια καταπιεστική καθημερινότητα. Ο Leo Tolstoy μας παρουσιάζει πώς το πάθος μπορεί να οδηγήσει έναν άνθρωπο στο προσωπικό δράμα. Η Βέρα Πάβλοβνα είναι λιγότερο γνωστή από την Άννα Καρένινα αλλά το μυθιστόρημα «Τι να κάνουμε;», στο οποίο είναι ο κεντρικός χαρακτήρας, υπήρξε πολύ πιο επιδραστικό. Το έργο του ρώσου φιλόσοφου, δημοσιογράφου και συγγραφέα Nikolai Chernyshevsky ενέπνευσε πολλούς στοχαστές και πολιτικούς την εποχή που εκδόθηκε.

Από τη Ρωσία περνάμε στις ΗΠΑ και τις «Βοστονέζες» του Henry James, που δημοσιεύτηκαν το 1886. Στο μυθιστόρημα αυτό το φεμινιστικό κίνημα και ο ρόλος της γυναίκας είναι τα βασικά θέματα, δοσμένα μέσα από την ιστορία τριών γυναικών. Επόμενη στάση το Παρίσι, το οποίο θα δούμε μέσα από τα μάτια ενός ακόμα ρώσου συγγραφέα. O Gaito Gazdanov το 1929 εξέδωσε το μυθιστόρημα «Μια βραδιά με την Κλαιρ». Σε αυτό ένας εφηβικός έρωτας γίνεται η αφορμή για ένα ταξίδι αναμνήσεων.

Μετά τα μυθιστορήματα, ήρθε η ώρα να δούμε και μερικά δοκίμια που αναλύουν με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο ζητήματα όπως η θέση της γυναίκας. «Η αναγνώριση των δικαιωμάτων της γυναίκας» είναι ένα από τα κείμενα-σταθμός του σύγχρονου φεμινισμού. Εκδόθηκε στα τέλη του 18^ου αιώνα και θεωρείται ένα από τα πρώτα έργα που ασχολήθηκε με την ισότητα των δύο φύλων. Στη σύγχρονη λογοτεχνία ένα από τα σημαντικότερα έργα της φεμινιστικής φιλοσοφίας είναι το «Αναταραχή φύλου» της Judith Butler. Το έργο αυτό έθεσε πολλές από τις βάσεις της συζήτησης γύρω από το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό που κυριαρχούν σήμερα.

Το δικό της σημάδι στο φεμινιστικό κίνημα άφησε η Simone de Beauvoir με το έργο της «Το δεύτερο φύλο». Στο βιβλίο αυτό η σπουδαία γαλλίδα συγγραφέας μελετά τη μεταχείριση των γυναικών στην ανθρώπινη ιστορία και παράλληλα εμπνέει με τις ιδέες της το δεύτερο κύμα του φεμινισμού. Μια πιο εστιασμένη πλευρά του κινήματος μας δίνει η Janet McCabe. Στο βιβλίο της «Κινηματογράφος και φεμινισμός» επικεντρώνεται στο πώς το σινεμά μπορεί να επηρεάσει τη συζήτηση γύρω από φεμινιστικά θέματα.

Μείνε συντονισμένος στο Public Blog, καθώς τα αφιερώματά μας στις γυναίκες της λογοτεχνίας δεν τελειώνουν εδώ!