«Σκουριά και χρυσάφι» / Κέρδισε τη διλογία της Μαίρης Κόντζογλου!

Το δεύτερο μέρος της διλογίας «Σκουριά και χρυσάφι» από τη Μαίρη Κόντζογλου κυκλοφόρησε πρόσφατα ολοκληρώνοντας την ιστορία της οικογένειας Βαμβακά. Η αρχή είχε γίνει με το «Σκουριά και χρυσάφι: Νεγρεπόντε», που κυκλοφόρησε τον περασμένο Ιούνιο, και ο επίλογος γράφτηκε με το «Σκουριά και χρυσάφι: Πόρτο Λεόνε», που δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα.

Λίγα λόγια για τα βιβλία

Στη διλογία «Σκουριά και χρυσάφι» ακολουθούμε την πορεία του Αγγελή Βαμβακά, ο οποίος επιβίωσε της άλωσης των Ψαρών, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Πρόκειται για μια ιστορία που συνδυάζει τη φαντασία και τη μυθοπλασία με την ιστορική πραγματικότητα. Η αφήγηση της συγγραφέα δίνει με διαφορετική όψη τα γεγονότα που σημάδεψαν το νεοσύστατο ελληνικό κράτος του 19^ου αιώνα.

Ο Αγγελής Βαμβακάς φτάνει ως πρόσφυγας στην Εύβοια, ή Νεγρεπόντε, όπως αποκαλούνταν το νησί από τους Ενετούς και τους Φράγκους. Η μόνη του επιλογή είναι να δουλέψει σκληρά, η οποία, σε συνδυασμό με έξυπνες αποφάσεις, θα ενισχύσουν γρήγορα την παρουσία του στην τοπική κοινωνία. Ο Αγγελής θα κάνει δύο γάμους και θα αποκτήσει δώδεκα παιδιά. Η εξειδίκευση της οικογένειάς του είναι η ποτοποιία.

Δύο από τα παιδιά του Αγγελή, ο Αντώνης και η Αυγουστίνα, είναι αυτά που θα συνεχίσουν την παράδοση και θα επιδιώξουν να κάνουν το ποτό της οικογένειας γνωστό σε όλο τον κόσμο. Το κλίμα στην Ελλάδα της εποχής είναι ευμετάβλητο αλλά οι δυο τους είναι αποφασισμένοι να δώσουν τα πάντα για να πετύχουν τον στόχο τους. Ποιος θα είναι, τελικά, ο απολογισμός αυτής της φιλοδοξίας;
 

Διαγωνισμός «Σκουριά και χρυσάφι»

Τα Public και οι εκδόσεις Μεταίχμιο χαρίζουν τη διλογία «Σκουριά και χρυσάφι» σε τρεις (3) τυχερούς έπειτα από κλήρωση. Για να διεκδικήσεις κι εσύ τη διλογία, συμπλήρωσε τα στοιχεία σου στη φόρμα του διαγωνισμού. Οι νικητές θα ενημερωθούν στις 25 Νοεμβρίου με σχετικό email.

Η Μαίρη Κόντζογλου συστήνει τη διλογία της

H διλογία «Σκουριά και χρυσάφι» είναι ένα µυθιστόρηµα που δεν αφηγείται µόνο την ιστορία της οικογένειας Βαµβακά ούτε δείχνει µόνο πώς παρασκευάστηκε και επικράτησε το ποτό που έφτιαξαν µε αγάπη, µεράκι και πείσμα. 

Είναι ένα µυθιστόρηµα για τον 19^ο αιώνα και τις αλλαγές που προέκυψαν µέσα σ’ αυτά τα εκατό περίφηµα χρόνια: για τη δημιουργία της αστικής τάξης στην Ελλάδα, για τη θέση της γυναίκας στην Ελλάδα του τότε, τον θεσµό του γάµου και τις αλλαγές που επήλθαν στην οικογένεια, για την εξωστρέφεια που προέκυψε σαν συνέπεια της ανάπτυξης του εμπορίου και της ναυτιλίας, ένα µυθιστόρηµα για τη γένεση και την εξέλιξη της πολιτικής ιστορίας της χώρας. 

Παρακάµπτοντας δε το γεγονός πόσο µοιάζουν οι πολιτικές και οικονοµικές καταστάσεις του «τότε» µε το «τώρα» –που δεν θα έπρεπε να είναι αµελητέο, γιατί θα έπρεπε να διδασκόµαστε από την Ιστορία–, έκανα µια προσπάθεια ερµηνείας των κληροδοτηµένων µέχρι σήµερα νοοτροπιών και ιδεοληψιών.

Η διλογία «Σκουριά και χρυσάφι» είναι, εκτός των άλλων, ένα µυθιστόρηµα για το θάρρος και την έµπνευση, την αγωνιστικότητα και τη θέληση για επιτυχία. Για τον έρωτα, την αγάπη, την αφοσίωση, τη θυσία, το νόημα της εξιλέωσης. 

Έµποροι και εφοπλιστές, πολιτικοί και αγωνιστές του ’21, ποιητές και αναρχικοί, επιστήµονες και χειρώνακτες, Έλληνες και Φράγκοι, Φαναριώτες και ξωµάχοι, «Ορεινοί» και «Πεδινοί», βασιλείς και επαναστάτες συνθέτουν το πλαίσιο µέσα στο οποίο γεννιούνται µεγάλοι έρωτες και ταπεινά συναισθήµατα, αναδεικνύονται γενναίες και υποχθόνιες συµπεριφορές, υπογράφονται δοξαστικές και ντροπιαστικές συμβάσεις ζωής, εν ονόµατι της πραγµατοποίησης ενός σκοπού.

Το ιστορικό-κοινωνικό πλαίσιο της ιστορίας

Ο ταραγμένος 19^ος αιώνας, µέσα στον οποίο έδρασαν τα µέλη της οικογένειας Βαµβακά, έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον από ιστορικής, διπλωματικής, πολιτικής και κοινωνιολογικής άποψης.

Αρχικά σημαδεύεται από την απολυταρχική διακυβέρνηση της Αντιβασιλείας του Όθωνα και τη δική του όταν ενηλικιώνεται· από τη λαϊκή έκρηξη, την επανάσταση του ʼ43, που κατέληξε στην απόκτηση του πρώτου ελληνικού Συντάγματος· από τον αλληλοσπαραγμό των πολιτικών κοµµάτων για την εξουσία, που αποδείχτηκε τόσο αδίστακτος ώστε να προκληθούν δύο αιµατοβαµµένοι εμφύλιοι. 

Στον καµβά ας προστεθεί και ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α΄, που εκλέγει κυβερνήσεις από την αρεστή σ’ αυτόν µειοψηφία, αγνοώντας τη λαϊκή θέληση.

Το κοινωνικό πλαίσιο είναι απόλυτα ασαφές. Στην πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ελλάδος, στην Αθήνα δηλαδή, ο λαός, εν ολίγοις, είναι χωρισμένος σε πλούσιους, κτηματίες κατεξοχήν, που είναι ελάχιστοι, και σε φτωχούς, εργάτες της γης και µαστόρους, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία. 

Το εµπόριο, µετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, περνάει σε ελληνικά χέρια και αρχίζουν να διαφαίνονται κάποιες µικρές αλλαγές. Όταν δε το εµπόριο από ελληνικό γίνεται διεθνές µε την άνθηση της ναυτιλίας, προκύπτει πλούτος που χρησιμοποιείται στον δευτερογενή τομέα – ο όρος δεν υπήρχε τότε. ∆ηλαδή αρχίζει η επεξεργασία και η µεταποίηση προϊόντων µε τη βοήθεια των µηχανών. Τότε θα λέγαμε πως αρχίζει, για πρώτη φορά, να σχηματίζεται η αστική τάξη στην Ελλάδα.

Τη µεταβατική εκείνη εποχή αξίζει να τονίσουμε πως συμβαίνει και το πρώτο χρηματιστηριακό κραχ στην ιστορία του ελληνικού κράτους, σαν αποτέλεσµα του «λαυρεωτικού ζητήματος». Το «κραχ» είχε σαν συνέπεια τα χρήµατα του φτωχού λαού να περάσουν στα χέρια των πλουσίων. 

Προς τα τέλη του ίδιου αιώνα έχουμε έναν «ατυχή πόλεμο» –λες και υπάρχει ευτυχής– και δυο φορές δυστυχώς επτωχεύσαµε...