Παγκόσμια Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων 2022: Διάβασε και ενημερώσου

Η πρώτη μέρα του Μαρτίου δεν είναι μόνο η αρχή της άνοιξης. Εδώ και πολλά χρόνια, στη 1 Μαρτίου γιορτάζεται η Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων. Η Zero Discrimination Day αποτελεί θεσμό τα τελευταία 8 χρόνια και θέλει να δημιουργήσει ένα μέλλον χωρίς διακρίσεις. Η φετινή Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων είναι εδώ λοιπόν και μας δίνει την ευκαιρία να μιλήσουμε για αυτή και να αναπαράγουμε το σημαντικό της μήνυμα.

Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων - Ιστορία

Η Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων καθιερώθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και γιορτάζεται κάθε χρόνο στη 1 Μαρτίου. Η ιστορία της είναι σχετικά σύντομη καθώς η πρώτη Zero Discrimination Day διεξήχθη μόλις το 2014. Η ημέρα αυτή είναι έμπνευση του εκτελεστικού διευθυντή του Οργανισμού UNAIDS Michel Sidibé. Το UNAIDS είναι ένα πρόγραμμα δράσης του ΟΗΕ γύρω από τον HIV/AIDS.

Ο γενικότερος στόχος της Ημέρας Μηδενικών Διακρίσεων είναι να προάγει την ισότητα, επιδιώκοντας την εξάλειψη νόμων και διατάξεων που εισάγουν ή διαιωνίζουν διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων. Επιπλέον, η Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων σκοπό έχει να ενημερώσει τον κόσμο και να δημιουργήσει ένα παγκόσμιο κίνημα αλληλεγγύης, προάγοντας τις αξίες της ενσυναίσθησης και της ειρήνης.

Ένα από τα κίνητρα πίσω από τη δημιουργία της ημέρας αυτής είναι το στίγμα που υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει σε πολλές χώρες για τους ανθρώπους που έχουν προσβληθεί από τον HIV. Φυσικά, η Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων δεν περιορίζεται στα άτομα με HIV αλλά θέλει να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες και τους θεσμούς γύρω από κάθε μορφής διακρίσεων (ρατσισμός, σεξισμός ξενοφοβία, ομοφοβία, bullying).

Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων 2022 - Το φετινό μήνυμα

Κάθε χρόνο, η Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων έχει και ένα πιο συγκεκριμένο θέμα. Το 2018 η Zero Discrimination Day μας είχε βάλει να αναρωτηθούμε “What if?” ενώ το 2020 ήταν αφιερωμένο στις διακρίσεις κατά των γυναικών. Το κεντρικό για το 2022 είναι «Καταργήστε τους νόμους που βλάπτουν, δημιουργήστε νόμους που ενδυναμώνουν». Με το μήνυμα αυτό, ο UNAIDS θέλει να επισημάνει πως χρειάζεται επείγουσα δράση για την αλλαγή νόμων που πηγάζουν από προκαταλήψεις και έτσι συμβάλουν στις διακρίσεις μεταξύ ανθρώπων.

Βιβλία που μιλούν για διακρίσεις

Στο πνεύμα της ημέρας, που σκοπό έχει να ενημερώσει τον κόσμο για τις διακρίσεις που συμβαίνουν γύρω μας, επιλέξαμε μερικά ενδιαφέροντα βιβλία που ρίχνουν φως στο θέμα αυτό.

Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα θεσμικών διακρίσεων είναι η ελάχιστη αντιπροσώπευση των γυναικών σε διάφορους τομείς. Το ζήτημα αυτό είναι τόσο σοβαρό που μπορεί να έχει ακόμα και επιπτώσεις στην υγεία των γυναικών καθώς πολλές ιατρικές έρευνες δεν συμπεριλαμβάνουν γυναίκες στις δοκιμές τους. Το πρόβλημα αυτό αναδεικνύει η ακτιβίστρια και δημοσιογράφος Caroline Criado Perez στο βιβλίο της «Αόρατες Γυναίκες». Το επόμενο βιβλίο που θα δούμε έχει να κάνει με τις φυλετικές διακρίσεις και η Caroline Criado Perez το έχει χαρακτηρίσει ως «τον απόλυτο οδηγό κατά του ρατσισμού». Το βιβλίο αυτό είναι το «How to Argue With a Racist» του Adam Rutherford. Σε αυτό ο Βρετανός γενετιστής και συγγραφέας απομυθοποιεί ρατσιστικά ψευδοεπιστημονικά επιχειρήματα, που συχνά χρησιμοποιούνται για να δικαιολογήσουν ρατσιστικές συμπεριφορές, με βάση πραγματικά επιστημονικά δεδομένα, γενετικής και όχι μόνο. Μέσα από αυτό το βιβλίο καταλαβαίνουμε όλοι λίγο καλύτερα την εξέλιξη και συνειδητοποιούμε τη δύναμη της αλήθειας απέναντι στην επέλαση των ψευδών ειδήσεων και του ρατσισμού. 

Τεράστια διάκριση είναι και ο αποκλεισμός ενός ανθρώπου από την εκπαίδευση, μόνο και μόνο λόγω του φύλου του. Αυτό ακριβώς συνέβη στη Malala Yousafzai, η οποία βρέθηκε αντιμέτωπη με τα πυρά Ταλιμπάν, που επιχείρησαν να την δολοφονήσουν απλά και μόνο γιατί κατέγραφε τη ζωή της κάτω από την κυριαρχία τους στο Πακιστάν. Ένα από τα ζητήματα που απασχολούσαν ιδιαίτερα τη Malala ήταν αν θα μπορέσει να συνεχίσει το σχολείο, κάτι που εξέφρασε και μέσω του blog της. Για να φτάσουμε στον Οκτώβριο του 2012, όταν οι Ταλιμπάν αποφάσισαν να την εκτελέσουν. Η απόπειρά τους, όμως, δεν ήταν επιτυχημένη και η Malala ανάρρωσε από τα τραύματά της. Αυτό έδωσε ακόμα μεγαλύτερη δύναμη στη φωνή της. Η συγκλονιστική ιστορία της περιγράφεται στην αυτοβιογραφία της «Με λένε Μαλάλα».

Οι διακρίσεις είναι ένα κομμάτι της καθημερινότητας για πολλούς ανθρώπους και έτσι θα ήταν αδύνατο να απουσιάζουν και από τα μυθιστορήματα, τόσο κλασικά όσο και σύγχρονα. Ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα, το «Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια», γεννήθηκε από τις εμπειρίες της Harper Lee στον αμερικάνικο νότο, όπου οι διακρίσεις ήταν κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Το διαχρονικό αυτό έργο διαδραματίζεται τη δεκαετία του 1930. Όταν νεαρός μαύρος κατηγορείται για ένα έγκλημα που δεν έκανε, ένα μικρό κορίτσι συνειδητοποιεί για πρώτη φορά το πόσο σκληρός και άδικος είναι ο κόσμος των ενηλίκων.

Στην Αμερική μας μεταφέρει και το μυθιστόρημα της Kathryn Stockett «The Help», αλλά στα 60s αυτή τη φορά. Εκεί, τρεις γυναίκες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους θα σχηματίσουν μία αναπάντεχη ομάδα. Δουλεύουν και οι τρεις ως υπηρέτριες και δεν αντέχουν άλλο την καταπίεση που βιώνουν. Αυτό που θα ξεκινήσουν θα αλλάξει για πάντα την πόλη τους και τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες γενικότερα βλέπουν η μία την άλλη. Κλείνουμε με το ιστορικό μυθιστόρημα «Between Shades Of Gray». Στο βιβλίο αυτό διαβάζουμε για τις καταστολές του καθεστώτος του Στάλιν στα μέσα του 20ου αιώνα στις χώρες της Βαλτικής. Η Lina, ένα δεκαπεντάχρονο κορίτσι από τη Λιθουανία, βλέπει ξαφνικά τη ζωή της να αλλάζει όταν σοβιετικοί αξιωματικοί εισβάλουν στο σπίτι της. Λίγο αργότερα θα βρεθεί στη Σιβηρία, όπου στάλθηκε σε καταναγκαστικά έργα.

Μάθε ακόμα περισσότερα για την Ημέρα Μηδενικών Διακρίσεων στο επίσημο site του ΟΗΕ.