Κατερίνα Γώγου: "Τώρα να δούμε εσείς τι θα κάνετε…"

Περίληψη: «Πόσο νωρίς φεύγει το φως απ’ τη ζωή μας αδερφέ μου… Μέσα απ’ τ’ αλλεργικά...

«Πόσο νωρίς φεύγει το φως απ’ τη ζωή μας αδερφέ μου… Μέσα απ’ τ’ αλλεργικά μας βλέφαρα, αργά στα νύχια πατάει η ζωή μπας και την πάρουμε πρέφα… μακραίνει, χάνεται… Κοίτα, έγινε κουκκίδα, στρίβει γωνία… πάει…»"Ένας φυσιολογικός άνθρωπος, παρά τις απόψεις αρκετών για το αντίθετο: Πονούσε, γελούσε, φοβόταν, θύμωνε, έδινε, έπαιρνε, πλήγωνε και δεχόταν πληγές. Όλα αυτά στον υπερθετικό βαθμό. Σκληρή κι ευαίσθητη, φωτεινή και σκοτεινή, γυναίκα και παιδί… τα εναλλασσόμενα πρόσωπά της. Δυνατή και αδύναμη, με την ικανότητα να αφουγκράζεται τους κραδασμούς του κόσμου γύρω της. Η Κατερίνα Γώγου γεννήθηκε την 1η Ιουνίου του 1940. Σπούδασε στην δραματική σχολή του Τάκη Μουζενίδη. Παρόλο το ταλέντο της και το γεγονός ότι η παρουσία της δεν περνούσε απαρατήρητη από κριτικούς και θεατές, η Γώγου καθηλώθηκε σε μικρούς και δεύτερους ρόλους. Κάτι άλλαξε όμως στον ανανεωμένο -με πολιτικό περιεχόμενο- κινηματογράφο της δεκαετίας του ’70, όπου συμμετέχει ενεργά, εκτός από ηθοποιός και ως σεναριογράφος. Κάπου εκεί γνωρίζεται και με τον σκηνοθέτη Παύλο Τάσσιο, μετέπειτα σύζυγό της. Το 1977 ερμηνεύει πρώτη φορά πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του Τάσιου «Το βαρύ πεπόνι» και αποσπά το βραβείο Α’ γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Επόμενη συμμετοχή της στην θρυλική ταινία «Παραγγελιά», όπου ερμηνεύει δικά της ποιήματα από τις συλλογές «Τρία κλίκ αριστερά» και «Ιδιώνυμο» που είχαν ήδη κυκλοφορήσει. 1984 και για τον ρόλο της στην ταινία «Όστρια-Το τέλος του παιχνιδιού», τιμάται με το Κρατικό Βραβείο Ερμηνείας. Ήδη στα τέλη της δεκαετίας του ’70, εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή «Τρία κλίκ αριστερά», που προκαλεί το έντονο ενδιαφέρον του κοινού της εποχής, κυρίως του νεανικού. Τα αισθήματα και οι ιδεολογίες της Γώγου βρήκαν πρόσφορο έδαφος. Ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας, στον καπιταλισμό και σε κάθε είδους κοινωνική καταπίεση, με γλώσσα καταγγελτική, κερδίζει όλο και περισσότερο κοινό. Δεύτερη ποιητική συλλογή, το «Ιδιώνυμο», το 1980. Και εδώ καταγράφεται έντονα η καθημερινότητα με τα στοιχεία της μοναξιάς και της απογοήτευσης. Τρίτη ποιητική συλλογή, το 1982, το «Ξύλινο Παλτό». Ποιήματα λιγότερα σε αριθμό αλλά μεγαλύτερα σε έκταση, πιο εσωστρεφή και σκοτεινά. Κυρίαρχη η παρουσία του θανάτου… Επόμενη συλλογή, οι «Απόντες», το 1986, με σκοτεινή και βιωματική γραφή. Το 1988, εκδίδεται «Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών», ένα ποίημα χωρισμένο σε μικρές ενότητες. Μοναξιά αβάσταχτη, θάνατος, απόγνωση είναι εντονότερα από ποτέ. Το 1990 εκδίδεται ο «Νόστος», η έκτη ποιητική συλλογή που η Κατερίνα Γώγου, δημιούργησε μέσα σε ψυχιατρική κλινική, με πεζά κείμενα και σχέδια της Μυρτώς, μονάκριβης κόρης της. Το τελευταίο βιβλίο της με τίτλο «Με λένε Οδύσσεια» κυκλοφόρησε 10 χρόνια μετά το θάνατο της Γώγου. Περιλαμβάνει ποιήματα, προσωπικές σημειώσεις καθώς και κάποια προσχέδια σεναρίων. Εδώ, κατά κάποιο τρόπο, εκφράζεται η προσπάθεια απεξάρτησης από τα ναρκωτικά. Μιλάει για πρόσωπα αγαπημένα κρατώντας στα χέρια της σαν μαριονέτες, την ελπίδα και την απογοήτευση. Δείχνει ότι επιθυμεί μια νέα αρχή. Και η αρχή γίνεται με το τέλος της. 3 Οκτώβρη, η Κατερίνα Γώγου «ταξιδεύει» με συσσωρευμένα τα τραύματα στην ευαίσθητη ψυχή της και μετά από υπερβολική δόση χαπιών και αλκοόλ. Κι ενώ η Ιστορία επαναλαμβάνεται και τα πολιτικά, κοινωνικά και προσωπικά αδιέξοδα είναι πανταχού και διαρκώς παρόντα, οι Εκδόσεις Καστανιώτη ετοίμασαν - ως «φωτεινό δώρο» κόντρα στο σκοτάδι της εποχής - ένα μικρό καλαίσθητο τόμο με άπαντα τα ποιητικά πονήματα της Κατερίνας Γώγου. Τίτλος του, «Τώρα να δούμε εσείς τι θα κάνετε». Ο πύρινος, ποιητικός της λόγος καταγγέλλει. Η Κατερίνα Γώγου χρησιμοποίησε τις λέξεις για να κραυγάσει για όσα φοβόταν. Οι λέξεις της, μια δυνατή κραυγή ενάντια στο αδιέξοδο και στις αμφιβολίες… Και όσο η κραυγή της έπεφτε στο κενό, η Γώγου θυσιάστηκε: Έγινε φώς! Έγινε πυρσός για να φέγγει στην μοναχική της πορεία. Και στη δική σου, τη δική μου… «Όποιος δεν έχει τίποτα, μονάχα αυτός ξέρει το τίποτα. Καμιά κουβέντα από κανέναν άλλο… Τώρα να δούμε εσείς τι θα κάνετε…» Καλές αναγνώσεις!"

Γιάννης ΔρούγοςΣύμβουλος Πωλήσεων ΒιβλίουPublic Λαμίας