Πήγαινε εκεί που δεν μπορείς να πας: Η πολύτιμη αυτοβιογραφία του Κώστα Γαβρά

Μπορείς να είσαι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας ενός τόπου, επηρεάζοντας τις σκέψεις και τις πράξεις των ανθρώπων του, χωρίς να ζεις σε αυτόν; Ακούγεται παράδοξο, αλλά είναι ακριβώς αυτό που πέτυχε ο Κώστας Γαβράς. Ο έλληνας σκηνοθέτης του γαλλικού σινεμά, που με τη συνέπεια της Τέχνης του και τη σοβαρότητα της στάσης του απολαμβάνει εδώ και δεκαετίες έναν καθολικό σεβασμό.

Οι 500 σελίδες της ολοκαίνουργιας αυτοβιογραφίας του με τίτλο «Πήγαινε εκεί που δεν μπορείς να πας», που γράφτηκε στα γαλλικά και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις σοβαρές εκδόσεις Gutenberg, διαβάζονται απνευστί.

Η διήγηση ξεκινάει στα 1955, όταν ο Γαβράς φεύγει γιατο Παρίσι γνωρίζοντας ελάχιστα τη γαλλική γλώσσα και με ελάχιστα χρήματα στην τσέπη. Μια αναγκαστική φυγή, μιας και λόγω της πολιτικής ένταξης του πατέρα του στο κομμουνιστικό κόμμα δεν μπορεί να σπουδάσει. Θα φοιτήσει στην Εθνική Σχολή Κινηματογράφου της Γαλλίας IDHEC, όπου θα εργαστεί ως βοηθός σε διάφορες γαλλικές παραγωγές και θα γνωρίσει ανθρώπους όπως ο Ρενέ Κλαιρ, ο Μπελμοντό, ο Ντελόν, η Κατρίν Ντενέβ και η Τζέιν Φόντα. Από τις πιο σημαντικέςσυναντήσεις είναι αυτή με τη Σιμόν Σινιορέ και τον Υβ Μοντάν, με τη βοήθεια των οποίων θα γυρίσει την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, το «Διαμέρισμα δολοφόνων» (1965).

Όμως το νήμα της υπόγειας σχέσης του με τη γενέτειρά του δεν κόβεται ποτέ. Μια μέρα μετά την ανάγνωση του μη μυθοπλαστικού μυθιστορήματος «Ζ» του Βασίλη Βασιλικού, που αναφέρεται στα γεγονότα της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη, στην Ελλάδα κηρύσσεται δικτατορία. Ο Κώστας Γαβράς θα μεταφέρει το βιβλίο στο σινεμά, γνωρίζοντας την πρώτη του τεράστια επιτυχία, από τις πολλές που θα ακολουθήσουν. Το 1982, για την ταινία του «Ο Αγνοούμενος (Missing)», θα τιμηθεί με το Όσκαρ Σεναρίου καθώς και με τον Χρυσό Φοίνικα.

Πέρα από την οδυσσειακή πορεία ενός παιδιού που διένυσε πολλές ανηφόρες για να πραγματοποιήσει το όνειρό του, ο αναγνώστης του «Πήγαινε εκεί που δεν μπορείς να πας» (παράφραση του καζαντζακικού «φτάσε όπου δεν μπορείς») παρακολουθεί το άκρως ενδιαφέρον και συχνά περιπετειώδες παρασκήνιο της δημιουργίας των ταινιών.

Και παράλληλα δέχεται αποστάγματα σοφίας από έναν ευφυή gentleman της έβδομης τέχνης, εξετάζοντας μέσα από τα μάτια του τα σημαντικότερα παγκόσμια γεγονότα των τελευταίων 60 χρόνων.