Μήνας Βραβείων Νόμπελ: Αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας

Περίληψη: Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας που ανακοινώνονται τα βραβεία Νόμπελ και εμείς εδώ στο Public αποφασίσαμε να τον αφιερώσουμε στα ετήσια αυτά διεθνή βραβεία, ξεχωρίζοντας κάποια Νόμπελ που θεωρούνται σταθμοί στον κόσμο της λογοτεχνίας.

Ο Οκτώβριος είναι παραδοσιακά ο μήνας που ανακοινώνονται τα βραβεία Νομπέλ και, εν αναμονή των φετινών νικητών, αποφασίσαμε να θυμηθούμε βιβλία που αποτέλεσαν σταθμούς στην παγκόσμια λογοτεχνία.

Μα πρώτα λίγη ιστορία: Το βραβείο Νομπέλ αποτελεί το πιο διάσημο βραβείο στους τομείς της λογοτεχνίας, της ιατρικής, της φυσικής, της χημείας, της ειρήνης, και των οικονομικών. Ο δικαιούχος του κάθε βραβείου λαμβάνει ένα χρυσό μετάλλιο, ένα δίπλωμα , ένα χρηματικό ποσό με πολλά, πολλά μηδενικά και, φέτος, θα ανακοινωθεί από τη Σουηδική Ακαδημία, το διάστημα 7 με 14 Οκτωβρίου, με αυτό της Λογοτεχνίας να το αναμένουμε στις 10 Οκτωβρίου.

Πρώτος σταθμός θα είναι η Λευκορωσίδα συγγραφέας Svetlana Alexievich, η οποία δέκα χρόνια µετά το «ατύχημα» του Τσέρνομπιλ (26 Απριλίου 1986), περιπλανήθηκε στην απαγορευμένη ζώνη, με κίνδυνο την ίδια της την υγεία, μίλησε µε δεκάδες ανθρώπους και κατέγραψε 100 μαρτυρίες, τις οποίες μπορούμε να διαβάσουμε στο σπαρακτικό αριστούργημά της, «Τσέρνομπιλ: Ένα χρονικό του μέλλοντος». Βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2015.

Ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της εποχής μας είναι, αναμφισβήτητα, ο Κολομβιανός Gabriel García Márquez. Τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1982 και το «Εκατό χρόνια μοναξιά» είναι ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία στον κόσμο. Είναι εκείνο το βιβλίο που οι New York Times χαρακτήρισαν ως «το πρώτο λογοτεχνικό έργο μετά τη Γένεση που πρέπει να διαβαστεί από όλο το ανθρώπινο γένος» και συντέλεσε με καθοριστικό τρόπο στη βράβευση του συγγραφέα με το Νόμπελ.

Η σημαντική αυτή διάκριση στην παγκόσμια λογοτεχνία ήλθε το 1954 και για τον Ernest Hemingway, έναν συγγραφέα που έχει χαρίσει στο αναγνωστικό κοινό ιστορίες αξεπέραστης σπουδαιότητας. Αν θέλεις να γνωρίσεις το έργο του, δεν υπάρχει καλύτερη αρχή από το «Ο γέρος και η θάλασσα». Ένα έργο για να γνωρίσεις τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση μέσα από τα μάτια του μεγάλου νομπελίστα.

Το 1929 ήταν η χρονιά του Γερμανού Thomas Mann, με το Νόμπελ να επισφραγίζει ένα έργο με υψηλούς συμβολισμούς, ενώ μια ιδιαίτερη «ειρωνεία» χαρακτηρίζει τη γραφή του. Βιβλίο-ορόσημο αποτελεί το «Το μαγικό βουνό» με τη μαγική ατμόσφαιρα του σανατορίου να βυθίζει και να παρασύρει τον αναγνώστη σε ένα, πρωτόγνωρα αλλιώτικο, ταξίδι.

Πολύ πρόσφατα, στις 5 Αυγούστου του 2019, ο κόσμος των γραμμάτων έχασε την Toni Morrison, μία γυναίκα με αξιοζήλευτη πορεία που κέρδισε το Νόμπελ το 1993. Αν έπρεπε να ξεχωρίσουμε το αγαπημένο μας βιβλίο της, αυτό θα ήταν το «Beloved», το οποίο, μάλιστα, κέρδισε και το βραβείο Pulitzer το 1988.  Δέκα χρόνια μετά, η Oprah Winfrey ενσάρκωσε την ηρωίδα του βιβλίου στην ομώνυμη ταινία «Beloved».

Για το τέλος, αφήσαμε τον «δικό μας», Οδυσσέα Ελύτη, που το 1979 τιμήθηκε με το Νόμπελ, και έγινε ο δεύτερος, και τελευταίος μέχρι σήμερα, Έλληνας που έχει πάρει αυτήν τη διάκριση (πρώτος ήταν ο Γιώργος Σεφέρης το 1963). «Το μονόγραμμα» έχει κλείσει μέσα σε λίγες σελίδες τη ψυχή του Ελύτη, και κάθε φορά που θα το διαβάζουμε θα αγγίζει τη δική μας.

Δείτε περισσότερα για τους βραβευμένους με Νόμπελ συγγραφείς εδώ!