Νέλσον Μαντέλα: Σαν σήμερα γεννιέται ο σπουδαίος ηγέτης

«Ένας νικητής είναι ένας ονειροπόλος που ποτέ δεν παραδόθηκε», έλεγε ο ίδιος. Το θέμα των ονείρων, και ειδικά εκείνο της ελευθερίας, διατρέχει ολόκληρη την ύπαρξη του Νέλσον Μαντέλα. Έξι χρόνια μετά τον θάνατό του, η κληρονομιά του πατέρα της Νότιας Αφρικής είναι περισσότερο ζωντανή από ποτέ.

Μια ζωή (18 Ιουλίου 1918 - 5 Δεκεμβρίου 2013) αφιερωμένη στον αγώνα για την ελευθερία. Ο Μαντέλα ήταν ο πρώτος έγχρωμος πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής. Υπήρξε η πιο εμβληματική μορφή του απελευθερωτικού αγώνα κατά του απαρτχάιντ και έγινε παγκόσμιο σύμβολο του αγώνα κατά των διακρίσεων.

Γεννήθηκε, λοιπόν, στις 18 Ιουλίου του 1918, στο χωριό Μβέζο της επαρχίας Τράνσκεϊ στη Νότια Αφρική. Ο πατέρας του, Γκάντλα Χένρι Μπακανίσουα, ήταν ο αρχηγός του χωριού και ονόμασε τον γιο του Ρολιχλάχλα, που στη γλώσσα της φυλής σημαίνει «ταραχοποιός», προσωνύμιο που θα επιβεβαιώσει λίγο αργότερο ο Νέλσον Μαντέλα.

Ήταν ο πρώτος από την οικογένειά του που έλαβε επίσημη εκπαίδευση, φοιτώντας, αρχικά, σε ένα τοπικό ιεραποστολικό σχολείο. Εκεί απέκτησε το όνομα Νέλσον.

Από το 1936 μέχρι το 1939 φοίτησε στο Οικοτροφείο Clarkebury και το δευτεροβάθμιο σχολείο Healdtown, όπου διακρίθηκε στην πυγμαχία και τον στίβο και ανέπτυξε έντονο ενδιαφέρον για την αφρικανική κουλτούρα. Το 1939 μπήκε στο πανεπιστήμιο του Fort Hare, που ήταν, τότε, το μοναδικό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δυτικού τύπου για τους μαύρους της Νότιας Αφρικής.

Ως φοιτητής αγωνίστηκε για να δοθούν πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα στους αυτόχθονες στην Νότιο Αφρική. Το 1952 ήλθε αντιμέτωπος για πρώτη φορά με το δικαστικό σύστημα του Απαρτχάιντ, όταν του επιβλήθηκαν περιοριστικοί όροι για την πολιτική του δραστηριότητα. Το 1964 κατηγορήθηκε για σαμποτάζ και απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης και καταδικάστηκε σε ισόβια.

Το Φεβρουάριο του 1990, η αποφυλάκισή του σηματοδότησε πολιτικές μεταρρυθμίσεις και θεμελιώδεις αλλαγές για το νοτιοαφρικανικό κράτος. Το 1993, έναν χρόνο πριν γίνει πρόεδρος, βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο μοιράστηκε με τον τότε πρόεδρο Φέντερικ Ντε Κλερκ. Από τα κοινά αποσύρθηκε οριστικά το 2004 αντιμετωπίζοντας προβλήματα υγείας. 

Το 2013, σε ηλικία 95 χρονών, ο Μαντέλα πεθαίνει ύστερα από χρόνια αναπνευστική νόσο. Για τον θάνατό του, ο Μπαράκ Ομπάμα, από τον Λευκό Οίκο, το 2013, είχε δηλώσει: «Ο Νέλσον Μαντέλα δεν ανήκει πλέον σε εμάς, ανήκει στους αιώνες [στην ιστορία]», περιγράφοντας με τον καλύτερο τρόπο την πορεία του Μαντίμπα, όπως τον αποκαλούν οι Νοτιοαφρικανοί, στη ζωή.

Στο Public μπορείς να βρεις βιβλία που θα σε φέρουν σε επαφή με τη σκέψη και τη δράση της εμβληματικής αυτής προσωπικότητας, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το «11 Life Lessons from Nelson Mandela», το «Nelson Mandela - Little Guides to Great Lives» και το «A Long Walk To Freedom», ενώ από ελληνικά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα βιβλία «Νέλσον Μαντέλα: Γράμματα από τη φυλακή» και «Συζητήσεις με τον εαυτό μου». 

Ανάμεσα στις φράσεις που αγαπούσε να λέει ήταν και η εξής: «Έμαθα ότι το θάρρος δεν είναι η έλλειψη φόβου, αλλά ο θρίαμβος επί του φόβου. Γενναίος δεν είναι εκείνος, που δεν νιώθει φόβο, αλλά εκείνος που τον υπερνικά».

Αν τον ρώταγες τι ακριβώς είναι, θα σου απαντούσε με ταπεινότητα: «Δεν ήμουν Μεσσίας, αλλά ένας συνηθισμένος άνθρωπος που έγινε ηγέτης εξαιτίας εξαιρετικών περιστάσεων». Εμείς θα τον θυμόμαστε πάντα σαν έναν άνθρωπο που κύλησε την ιστορία της ανθρωπότητας αρκετά βήματα πιο πέρα...