Σαν σήμερα: Ο σπουδαίος Émile Zola φεύγει από τη ζωή

Ο Émile Zola υπήρξε εξέχουσα φυσιογνωμία της γαλλικής λογοτεχνίας κατά τα τέλη του 19^ου αιώνα. Τα μυθιστορήματά του, το δημοσιογραφικό του έργο και η πολιτική του δράση μνημονεύονται ακόμα. Το «Κατηγορώ» είναι ίσως αυτό που για το οποίο τον γνωρίζουν οι περισσότεροι σήμερα, καθώς η υπόθεση Dreyfus έχει μείνει στην ιστορία. Χάρη στο σπουδαίο έργο του, αποφασίστηκε λίγα χρόνια μετά το θάνατό του ο Émile Zola να ταφεί στο Πάνθεον του Παρισιού, δίπλα σε δύο ακόμα τεράστια ονόματα της γαλλικής λογοτεχνίας, τον Victor Hugo και τον Alexandre Dumas. O Émile Zola έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 29 Σεπτεμβρίου 1902. Τι θα έλεγες σήμερα να γνωρίσουμε καλύτερα τον Émile Zola λοιπόν;

Ο Émile Zola γεννήθηκε στις 2 Απριλίου του 1840 στο Παρίσι. Μεγάλωσε στο Aix-en-Provence της Νότιας Γαλλίας, εκεί όπου η οικογένειά του είχε βρεθεί λόγω της δουλειάς του πατέρα του. Ο πατέρας του όμως θα έφευγε από τη ζωή όταν εκείνος ήταν ακόμα πολύ μικρός, το 1847, αφήνοντας την οικογένειά του σε πολύ κακή οικονομική κατάσταση. Το 1858 θα μετακόμιζε πίσω στο Παρίσι όπου θα τον ακολουθούσε λίγο αργότερα και ο συμμαθητής του Paul Cézanne. Ο Zola ολοκλήρωσε το σχολείο στο Lycée Saint-Louis του Παρισιού αλλά απέτυχε στις εξετάσεις που απαιτούνταν για να συνεχίσει τις σπουδές του. Για το λόγο αυτό αναγκάστηκε να αναζητήσει δουλειά.

Μία από τις πρώτες του δουλειές ήταν υπάλληλος σε ναυτιλιακή εταιρία, ενώ αργότερα θα έπιανε δουλειά στο τμήμα πωλήσεων του εκδοτικού οίκου Hachette. Για να συμπληρώσει το εισόδημα του ξεκίνησε να γράφει άρθρα, ενώ στον ελεύθερό του χρόνο έγραφε και μυθιστορήματα. Το πρώτο μυθιστόρημα που εξέδωσε ήταν το La Confession de Claude, το 1865. Το βιβλίο αυτό συγκέντρωσε την προσοχή του κοινού, αλλά και της αστυνομίας, γεγονός που οδήγησε στην απόλυσή του από την Hachette. O Émile Zola όμως κατάφερε να εδραιώσει τη φήμη του ως συγγραφέας, έστω και με το ελάχιστο έργο που είχε κυκλοφορήσει μέχρι τότε.

Αφήνοντας τη δουλειά του στη Hachette λοιπόν, αποφάσισε να επικεντρωθεί στη λογοτεχνική του καριέρα. Θα συνέχιζε να υπογράφει άρθρα που εκδίδονταν στις εφημερίδες της εποχής, ενώ σύντομα είχε δημοσιεύσει ακόμα δύο μυθιστορήματα, το Thérèse Raquin το 1867 και το Madeleine Férat το 1868. Τις δεκαετίες του 1860 και 1870 θα έγραφε πολλά άρθρα υπερασπιζόμενος την τέχνη σημαντικών ζωγράφων όπως ο φίλος του Paul Cézanne, ο Claude Monet και ο Pierre-Auguste Renoir. Ο Zola ήταν μέλος των καλλιτεχνικών κύκλων του Παρισιού και συναναστρεφόταν συχνά με σημαντικούς ζωγράφους της εποχής.

Συγγραφικά, ο Émile Zola θεωρείται ως ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του κινήματος του νατουραλισμού. Ίσως ο βασικότερος λόγος για τον οποίο έμεινε στην ιστορία όμως είναι η επίδραση που είχαν τα άρθρα του στην κοινωνία. Η επιστολή του προς τον πρόεδρο της Γαλλίας με τίτλο «J' Accuse...!» (δηλαδή «Κατηγορώ»), που δημοσιεύθηκε στις 13 Ιανουαρίου του 1898 στην εφημερίδα L'Aurore, υπερασπίζεται τον αξιωματικό Alfred Dreyfus και κατηγορεί το Υπουργείο Αμύνης της Γαλλίας για Αντισημιτισμό, ξεσκεπάζοντας παράλληλα την πλεκτάνη που είχε στηθεί εναντίον του Γάλλου αξιωματικού. Η αποκάλυψή του αυτή είχε μεγάλο προσωπικό κόστος, με τον Zola να αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη Γαλλία. Η επιστολή είχε αποτέλεσμα όμως και ο Alfred Dreyfus κρίθηκε τελικά αθώος. Η διάσημη αυτή υπόθεση έχει κυκλοφορήσει και ως βιβλίο, ενώ έχει γίνει και ταινία από τον Roman Polanski.

Ο Émile Zola έφυγε ξαφνικά από τη ζωή, από δηλητηρίαση μονοξειδίου του άνθρακα, στις 29 Σεπτεμβρίου 1902. Ο θάνατός του θεωρήθηκε ατύχημα, αλλά υπήρχαν αρκετοί που πίστευαν πως ο θάνατός του μπορεί να ήταν δολοφονία. Την εποχή του θανάτου του, ο Émile Zola θεωρούταν ο σπουδαιότερος συγγραφέας της Ευρώπης, αλλά και ένας από τους μεγαλύτερους υπερασπιστές της αλήθειας, της δικαιοσύνης και των φτωχών.

Βρες στο Public βιβλία του Émile Zola για να γνωρίσεις ή να θυμηθείς το σπουδαίο έργο του.