Περίληψη: Τι νόημα έχει ακόμα μία στρογγυλή επέτειος από τον θάνατο ενός μεγάλου των γραμμάτων; Στην...
7 Απριλίου , 2016 • 3 MINS READ
400 χρόνια από τον θάνατο του Σαίξπηρ : Αφιέρωμα στο έργο του
Τι νόημα έχει ακόμα μία στρογγυλή επέτειος από τον θάνατο ενός μεγάλου των γραμμάτων; Στην περίπτωση του Σαίξπηρ, συγγραφέα που διαβάζεται αιώνες μετά τον θάνατό του σαν να μην πέρασε μια μέρα, είναι απαραίτητη για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι.Μιλάμε άλλωστε για το σημαντικότερο σύμβολο της Αγγλίας, πάνω από τη Βασίλισσα και τον David Beckham (το απέδειξε πρόσφατη έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 5.000 νέοι από διάφορες χώρες!). Τόμοι βιβλίων έχουν γραφτεί για τον Σαίξπηρ, πέρα από τα ίδια τα έργα του.400 χρόνια μετά τον θάνατό του (συμπληρώνονται στις 23 Απριλίου), οι περισσότεροι παραδέχονται πως είναι ο επιφανέστερος συγγραφέας της Βρετανίας, λίγοι όμως μπορούν να το αιτιολογήσουν. Ας αναφέρουμε μόνο μία σημαντική συμβολή του: Υπήρξε ο πρώτος που έβαζε τους χαρακτήρες του να εκφράζουν φωναχτά τις σκέψεις τους, επιτρέποντας στον αναγνώστη να διεισδύει στα άδυτα της ψυχής και του μυαλού τους – κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί ποτέ τόσο έντονα στη λογοτεχνία.
Το έργο του Σαίξπηρ χωρίζεται σε τρεις περιόδους: Η ηρωική και αισιόδοξη εποχή (1590-1599) με την δυναστεία των Τυδώρ να δίνει τον τόνο και την συντριβή της Ισπανικής αρμάδας (1588) να γεμίζει αισιοδοξία τους Άγγλους. Εδώ συναντάμε τα πιο «εύκολα» και βατά έργα του, όπως το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», «Η κωμωδία των παρεξηγήσεων», «Ριχάρδος ο Γ’», «Το ημέρωμα της στρίγγλας», «Ο έμπορος της Βενετίας».Η περίοδος 1600-1608, με την κίνηση του προστάτη του Σαίξπηρ Έσσεξ εναντίον της βασίλισσας, την εξέγερση της Ιρλανδίας και το θάνατο της Ελισάβετ (1603). Είναι η εποχή της συνομωσίας της πυρίτιδας του Gay Faukes (1605). Και είναι η ώρα για το «βαρύ πυροβολικό», τις μαύρες κωμωδίες και τις τραγωδίες του: «Άμλετ», «Οθέλος», «Μάκβεθ», «Βασιλιάς Ληρ», «Δωδέκατη νύχτα», «Αντώνιος και Κλεοπάτρα», «Κοριολάνος».Η εποχή γαληνέματος και αναχωρητισμού, η εποχή της αποδοχής της φθοράς, της έλλειψης ελπίδας που φτάνει ως την συνολική άρνηση της τέχνης του (1609-1613). Κι εδώ έχουμε τα τελευταία και λιγότερο φωτισμένα έργα του: τον «Κυμβελίνο», το «Χειμωνιάτικο παραμύθι», την «Τρικυμία», τον «Ερίκο Η’».Ο Σαίξπηρ πεθαίνει στα 1616, σε ηλικία 52 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα έργο ανεκτίμητης αξίας: 38 περίπου θεατρικά έργα, 154 σονέτα και πάρα πολλά ποιήματα. Μέσα στους αιώνες, κάποιοι έχουν αμφισβητήσει την αυθεντικότητα των έργων του, ισχυριζόμενοι ότι δεν γράφτηκαν όλα από αυτόν, ωστόσο δεν υπήρξε ποτέ απόδειξη για κάτι τέτοιο.
Αναγνώριση και επιδραστικότητα σε 10 σημεία:
Το έργο του Σαίξπηρ χωρίζεται σε τρεις περιόδους: Η ηρωική και αισιόδοξη εποχή (1590-1599) με την δυναστεία των Τυδώρ να δίνει τον τόνο και την συντριβή της Ισπανικής αρμάδας (1588) να γεμίζει αισιοδοξία τους Άγγλους. Εδώ συναντάμε τα πιο «εύκολα» και βατά έργα του, όπως το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», «Η κωμωδία των παρεξηγήσεων», «Ριχάρδος ο Γ’», «Το ημέρωμα της στρίγγλας», «Ο έμπορος της Βενετίας».Η περίοδος 1600-1608, με την κίνηση του προστάτη του Σαίξπηρ Έσσεξ εναντίον της βασίλισσας, την εξέγερση της Ιρλανδίας και το θάνατο της Ελισάβετ (1603). Είναι η εποχή της συνομωσίας της πυρίτιδας του Gay Faukes (1605). Και είναι η ώρα για το «βαρύ πυροβολικό», τις μαύρες κωμωδίες και τις τραγωδίες του: «Άμλετ», «Οθέλος», «Μάκβεθ», «Βασιλιάς Ληρ», «Δωδέκατη νύχτα», «Αντώνιος και Κλεοπάτρα», «Κοριολάνος».Η εποχή γαληνέματος και αναχωρητισμού, η εποχή της αποδοχής της φθοράς, της έλλειψης ελπίδας που φτάνει ως την συνολική άρνηση της τέχνης του (1609-1613). Κι εδώ έχουμε τα τελευταία και λιγότερο φωτισμένα έργα του: τον «Κυμβελίνο», το «Χειμωνιάτικο παραμύθι», την «Τρικυμία», τον «Ερίκο Η’».Ο Σαίξπηρ πεθαίνει στα 1616, σε ηλικία 52 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα έργο ανεκτίμητης αξίας: 38 περίπου θεατρικά έργα, 154 σονέτα και πάρα πολλά ποιήματα. Μέσα στους αιώνες, κάποιοι έχουν αμφισβητήσει την αυθεντικότητα των έργων του, ισχυριζόμενοι ότι δεν γράφτηκαν όλα από αυτόν, ωστόσο δεν υπήρξε ποτέ απόδειξη για κάτι τέτοιο. Αναγνώριση και επιδραστικότητα σε 10 σημεία:- Ο Σάμιουελ Τζόνσον λέει πως ο Σαίξπηρ είναι ποιητής «όχι μιας εποχής αλλά όλων των καιρών».
- Ο Τ. Σ. Έλιοτ είχε χαρακτηρίσει τον «Άμλετ» ως «η Μόνα Λίζα της λογοτεχνίας».
- Συχνά αποκαλείται Εθνικός Ποιητής της Αγγλίας και «Βάρδος του Έιβον».
- Ο ήρωας Άχαμπ από τον «Μπόμπυ ντικ» είναι εμπνευσμένος από τον Βασιλιά Ληρ.
- Ο Σίγκμουντ Φρόυντ μελέτησε τα έργα του και κυρίως τον Άμλετ για να αναπτύξει τις θεωρίες του γύρω από την ανθρώπινη φύση.
- Υπήρξε πηγή έμπνευσης για τους Ρομαντικούς και Προραφαηλίτες ζωγράφους
- Ο στίχος του Σεφέρη «κι αν με δικάσετε να πιω το φαρμάκι, ευχαριστώ» έχει ενσωματώσει το «κι αν θα μου δώσετε φαρμάκι θα το πιω» από τον Βασιλιά Ληρ.
- Ο Χάξλεϊ έχει εμπνευστεί τον τίτλο του βιβλίου του «Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος» από την Τρικυμία
- Εκφράσεις όπως «with bated breath» (με κομμένη την ανάσα) από τον Έμπορο της Βενετίας ή «it was a foregone conclusion» (ήταν αναπόφευκτο) από τον Οθέλλο χρησιμοποιούνται πλέον στην καθομιλουμένη
- Για τον Μαρξ και τον Έγκελς το έργο του Σαίξπηρ είχε εκτός από λογοτεχνική και κοινωνική αξία, καθώς καθρεφτίζει την παρακμή της φεουδαρχίας.
