Συνέντευξη / Ο Πυθαγόρας Ελευθεριάδης για το «Τι θυμάσαι απ' τον θάνατό σου»

Σε μια εποχή που η συζήτηση γύρω από την διαφορετικότητα και την αποδοχή είναι πιο σημαντική από ποτέ, το νέο βιβλίο του Πυθαγόρα Ελευθεριάδη, «Τι θυμάσαι απ’τον θάνατό σου;», είναι αυτό που ο ελληνικός συγγραφικός χώρος είχε ανάγκη. Ο συγγραφέας καταπιάνεται με το ερώτημα: «Πόσο δύσκολο είναι να είσαι ο εαυτός σου µέσα σ’ έναν κόσµο που σου επιβάλλει να αλλάξεις, πείθοντάς σε συνεχώς για τη διαφορετικότητά σου;» και με αυτή την αφορμή μάς παραχώρησε μια χορταστική συνέντευξη στο Public Blog!

Θα μας πείτε λίγα λόγια για το βιβλίο «Τι θυμάσαι από το θάνατό σου»; Πώς προέκυψε η ιδέα για ένα τόσο ανατρεπτικό ανάγνωσμα;

Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται τη δεύτερη ευκαιρία από τον θάνατο στη ζωή. Ο Αχιλλέας, ο πρωταγωνιστής, είναι νεκρός και βρίσκεται στο απόλυτο σκοτάδι.Μία άφυλη οντότητα τού δίνει την ευκαιρία να επιστρέψει στη ζωή του για να αλλάξει μία μόνο ευκαιρία, τις συνέπειες της οποίας θα μπορούσαν να βιώσουν μόνο τα άτομα, τα οποία επηρεάζονταν από αυτή την αλλαγή. Ο Αχιλλέας θα επέστρεφε στην αχρονία του θανάτου. Επέλεξε λοιπόν να επιστρέψει εκείνο το καλοκαίρι όπου υπηρετούσε στον στρατό και ο διοικητής του του είπε πως θα έρθει ένα αγόρι κωφό, ο Έντουαρντ, ο οποίος είναι μισός Έλληνας και μισός Άγγλος (από το Λονδίνο). Κανείς από όλους τους στρατιώτες δεν γνώριζε τη νοηματική γλώσσα, εκτός από τον Αχιλλέα. Οπότε κλήθηκε να γίνει, άθελά του, ο διερμηνέας του. Κι έτσι ξεκινάει ένας διαφορετικός έρωτας μεταξύ των δυο αγοριών…

 Η ιδέα ειλικρινά δεν ξέρω πώς προέκυψε. Από το 2016, όταν έκανα πρακτική στη Λυών, είχα την έμπνευση για την επιστροφή στον θάνατο και την άφυλη οντότητα-φωνή. Όσο περνούσε ο καιρός, η ιστορία παγιωνόταν στο μυαλό μου. Η επιθυμία της ένταξης της κώφωσης και της ομοφυλοφιλίας στο βιβλίο δημιουργήθηκε ίσως λόγω της μη έντονης παρουσίας αυτών των θεμάτων στην ελληνική λογοτεχνία.

Πώς έγινε η επιλογή των κειμένων; Πόσο εύκολο ήταν να καταλήξετε στο υλικό που τελικά συνθέτει το βιβλίο;

Αρχικά το βιβλίο θα αποτελούνταν από τέσσερις διαφορετικές ιστορίες, οι οποίες θα συνδέονταν μέσω της άφυλης φωνής η μία με την άλλη. Όταν όμως έγραψα την πρώτη, αυτή δηλαδή του Αχιλλεά και του Έντουαρντ, οι beta readers και οι γνωστοί μου με παρότρυναν επειδή τους άρεσε πολύ, να την αναπτύξω ώστε να γίνει μία ιστορία σε ολόκληρο το βιβλίο. Κι έτσι έκανα. Έγιναν όμως πολλές διορθώσεις. Χρειάζεται υπομονή και πολλή δουλειά για να ολοκληρωθεί ένα βιβλίο και να αποκτήσει την τελική του μορφή.

Ένας από τους σημαντικότερους αμερικανούς συγγραφείς του 20ου αιώνα, ο Γουίλιαμ Φώκνερ, έλεγε πως «για να γίνει κανείς συγγραφέας χρειάζεται 99% ταλέντο, 99% πειθαρχία και 99% δουλειά». Συμφωνείτε;

Σε όλα. Δεν με θεωρώ συγγραφέα. Είναι πολύ «βαριά» αυτή η λέξη για να θεωρηθεί ένας άνθρωπος συγγραφέας μόνο και μόνο επειδή εξέδωσε ένα βιβλίο. Ωστόσο χρειάζεται πολύ διάβασμα, συστηματική συγγραφή, ακόμη κι αν δεν δημοσιευτούν ποτέ όλα όσα γράφεις αλλά και εμπειρίες. Εμπειρίες ζωής για να αισθανθείς πλήρης, γεμάτος από συναισθήματα που μπορείς να εκφράσεις μόνο στο χαρτί.

Ποια ήταν η πρώτη σας έμπνευση, ώστε να ξεκινήσετε να γράφετε;

Η συγγραφή αποτελούσε ανέκαθεν αναπόσπαστο κομμάτι μου. Έγραφα στα προσωπικά μου τετράδια κρύβοντας τις ιστορίες των «μικρών ντετέκτιβ» στα συρτάρια του θρανίου. Στο μάθημα της γλώσσας η έκθεση μου πάντα ξεπερνούσε τα όρια των λέξεων αλλά ένιωθα πως αν υπάρχει ένας τρόπος να εκφραστώ, τότε αυτός σίγουρα είναι το γράψιμο. Στην πρώτη γυμνασίου έγραψα το πρώτο μου «βιβλίο». Ήταν εκατό σελίδες που είχα γράψει σε 5 μέρες κι ο μπαμπάς μου μου έκανε έκπληξη κι εξέδωσε με τη μέθοδο της «αυτοέκδοσης» το βιβλίο. Δώσαμε λοιπόν αυτά τα 300 αντίτυπα σε φίλους/ες, καθητές/τριες και συγγενείς.

Παρακολουθείτε ξένους συγγραφείς; Έχετε ξεχωρίσει κάποιον αγαπημένο/αρκετά ενδιαφέροντα;

Κυρίως. Αγαπώ την Hanya Yanagihara για την περίτεχνη γραφή της και τα συναισθήματα που μου προκάλεσε στο «Λίγη ζωή» και εκτιμώ πολύ τον John Boyne για τα υπέροχα βιβλία που μας έχει προσφέρει («Το αγόρι με τη ριγέ πιτζάμα» και «Οι αόρατες ερινύες της καρδιάς»).

Αν σας ζητούσαμε να καλέσετε έναν συγγραφέα σε δείπνο, ποιον θα διαλέγατε και γιατί;

Τον Ουγκώ που εκτιμώ απεριόριστα καθώς θεωρώ «ύμνο» στην ανθρώπινη υπόσταση το έργο του «Οι άθλιοι». Θα ήθελα να μάθω πληροφορίες για τη Γαλλία της τότε εποχής,  να μπω στο μυαλό του για να καταλάβω πώς εμπνεύστηκε. Επίσης θα δειπνούσα με τον Καβάφη για να τον καθησυχάσω λέγοντας του πως χρόνια μετά όλη η ντροπή και ο φόβος που ένιωθε θα υποχωρούσαν και πως οι άνθρωποι θα έδιναν αγώνες για να θεωρηθούν «φυσιολογικά», οπότε θα τον παρότρυνα να μην έχει ενοχές, να ζήσει ελεύθερος και να είναι ο εαυτός του.

Θα μας εξομολογηθείτε ένα μυστικό της γραφής; Κατά τη γνώμη σας ποια είναι τα συστατικά ενός επιτυχημένου βιβλίου;

Δε με θεωρώ «πετυχημένο» για να δώσω συμβουλή. Έχω πάντα απλώς στο μυαλό μου πως πρέπει να γράψεις αυτό που θα ήθελες να διαβάσεις. Χωρίς αντιγραφές, χωρίς μεζούρα. Να γράψεις την αλήθεια σου. Και να μη βιαστείς. Η έμπνευση κάποιες φορές σε βρίσκει από μόνη της. Ειδικά όταν προσπαθείς να ζήσεις έντονα και να αισθανθείς ακόμη εντονότερα.

Who is who

Ο Πυθαγόρας Ελευθεριάδης είναι φιλόλογος και ζει στη Θεσσαλονίκη. Εργάζεται σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα ενώ ταυτόχρονα ασχολείται με το κανάλι του στο ΥouΤube, το «Πυθαγόρειο Θεώρημα», όπου κάνει κριτικές βιβλίων κι αναφέρεται σε «κοινωνικά» θέματα. Στα video του υπάρχει και παράλληλη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική με σκοπό την ισότιμη πρόσβαση στην ψυχαγωγία.

Επίσης, έχει έναν bookstragram λογαριασμό στο Ιnstagram, το pythagoreio_theorima, όπου συνεργάζεται με διάφορους εκδοτικούς οίκους και μιλά για βιβλία. Το βιβλίο του «Τι θυμάσαι απ’τον θάνατό σου;», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή-Iwrite, έχει ανακηρυχθεί τέσσερις συνεχόμενους μήνες ως best seller στο Public κι έχει επανεκδοθεί.