Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ: Beginner's guide στη μουσική-φαινόμενο

Μια μακρινή εποχή, η τζαζ ήταν από τα πιο δημοφιλή μουσικά ιδιώματα, με εκατομμύρια «πιστούς» ανά τον κόσμο και ακόμα περισσότερες πωλήσεις δίσκων. Αν και πολλοί από τους σπουδαιότερους μουσικούς του 20ου αιώνα ανήκουν στον χώρο της τζαζ, μετά τα 40’s το rock’ n’ roll, το φαινόμενο του British Invasion, το punk και η disco οδήγησαν σταδιακά την τζαζ στο περιθώριο. Η Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ Μουσικής, η οποία γιορτάζεται σήμερα, έχει ως στόχο να επαναφέρει στο προσκήνιο την ομορφιά και τη μοναδικότητα της τζαζ ως μουσική και να αναδείξει την ευρύτερη πολιτιστική της αξία για όλο τον κόσμο.

Η ιστορία της Παγκόσμιας Ημέρα Jazz

Από το 2011 η 30η Απριλίου γιορτάζεται από τους φίλους της τζαζ σε όλες τις χώρες του κόσμου. Με πρωτοβουλία του πολυβραβευμένου πιανίστα και πρέσβη καλής πίστης της UNESCO Herbie Hancock, ο οργανισμός έχει ανακηρύξει τη σημερινή ημέρα ως την Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ, φέρνοντας μαζί διαφορετικούς λαούς, χώρες και κοινότητες με όχημα την αγάπη για την μουσική. Το main event θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, τονίζοντας τη σημασία της τζαζ, ως μέσου για την επίτευξη ενότητας και ειρήνης μέσω του διαλόγου και της διπλωματίας. Με τον Herbie Hancock να υπηρετεί ως οικοδεσπότης και καλλιτεχνικός διευθυντής και τον John Beasley ως μουσικό διευθυντή, το πρόγραμμα περιλαμβάνει παραστάσεις από τους πιο καταξιωμένους καλλιτέχνες της τζαζ στον κόσμο.

Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ: Beginner’s guide

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ Μουσικής είναι η ιδανική ευκαιρία για να μυηθείς στον κόσμο της μαγευτικής αυτής μουσικής. Από που να ξεκινήσεις όμως; Είναι αλήθεια πως στην τζαζ μουσική μπορείς να βρεις εκατοντάδες βιρτουόζους καλλιτέχνες και χιλιάδες συναρπαστικούς δίσκους. Για να κάνουμε τη ζωή σου λίγο ευκολότερη, συγκεντρώσαμε για σένα μερικά από τα απολύτως essential αριστουργήματα, που δεν πρέπει να λείπουν από τη συλλογή κάθε πραγματικού μουσικόφιλου. Ας τα δούμε αναλυτικά.

Όταν ακούς για τζαζ μουσική, πιθανότατα σου έρχεται στο νου το όνομα του Miles Davis. Ο Αμερικανός τρομπετίστας είναι η προσωποποίηση της τζαζ, έχοντας ασκήσει τεράστια επιρροή στη μουσική του 20ου αιώνα. Το θρυλικό “Kind of Blue” του 1959, θεωρείται από πολλούς ως ο κορυφαίος τζαζ δίσκος όλων των εποχών καθώς και μία από τις σπουδαιότερες κυκλοφορίες στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής. Την ίδια χρονιά κυκλοφορεί το “The Shape Of Jazz To Come” του Ornette Coleman. Εδώ, ο «πατέρας» του free jazz ιδιώματος, εκτός από μοναδικές συνθέσεις φέρνει «νέο αέρα» στην τζαζ μουσική, εισάγοντας στον αυτοσχεδιασμό στοιχεία από την avant-garde. Και πάλι το 1959, κυκλοφορεί το “Time Out” του Dave Brubeck, λαμβάνοντας διθυραμβικές κριτικές από κριτικούς και κοινό. Παρά το γεγονός πως στο “Time Out” o αναγνωρισμένος πιανίστας χρησιμοποιεί εκτενώς ασυνήθιστα μέτρα, ο δίσκος σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία φτάνοντας στο νο. 2 των charts. Ένα χρόνο νωρίτερα, το 1958, κυκλοφορεί το “Lady In Satin” της αξέχαστης Billie Holiday. Στην προτελευταία της κυκλοφορία όσο ήταν εν ζωή, η γυναίκα-σύμβολο της τζαζ ερμηνεύει με απίστευτη εκφραστικότητα πολυαγαπημένες μπαλάντες με τη συνοδεία 40μελούς κλασσικής ορχήστρας.  

Ένα άλλο όνομα που σίγουρα θα γνωρίζεις είναι αυτό του John Coltrane. Στο κλασσικό “A Love Supreme” του 1964 ο εμβληματικός σαξοφωνίστας πρωτοπορεί κινούμενος προς μια περισσότερο πνευματική κατεύθυνση ενώ με δεξιοτεχνικό τρόπο παραδίδει μαθήματα modal jazz. Μία λίστα τζαζ μουσικής χωρίς το όνομα του Thelonious Monk είναι το λιγότερο ελλιπής, καθώς η δισκογραφία του βιρτουόζου πιανίστα είναι κάτι παραπάνω από πλούσια. Για αυτό επιλέξαμε το αριστουργηματικό compilation album “Genius of Modern Music: Volume 1”. Ύμνοι όπως το “In Walked Bud”, το “April In Paris”, και το “Round Midnight”, έχουν αγαπηθεί από εκατομμύρια φίλους της καλής μουσικής σε όλο τον κόσμο.

Η πραγματική εμπειρία της τζαζ μουσική περνά μέσα από τις ζωντανές εμφανίσεις. Γι’ αυτό δε θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στο “The Köln Concert” του σπουδαίου πιανίστα Keith Jarrett. Το live album του 1975, αποτελεί ένα ορόσημο στην ιστορία της jazz μουσικής. Αυτοσχεδιάζοντας σε όλη τη διάρκεια του live, ο Keith Jarrett γνώρισε τεράστια επιτυχία με το “The Köln Concert”. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως είναι το solo-piano album με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην ιστορία της τζαζ μουσικής. Τη σημερινή ημέρα είναι επίσης μια καλή ευκαιρία να γνωρίσεις και μερικούς Έλληνες βιρτουόζους. Θέση στη δισκοθήκη σου αξίζει το “Heart of the Sun” το ατμοσφαρικό τζαζ tribute του Ανδρέα Πολυζωγόπουλου στους Pink Floyd όπως και το "The Exile of Dreams" του συνθέτη Βαγγέλη Κατσούλη. Τέλος, στο Mano’s - Jazz Tribute To Manos Hadjidakis του Dimitris Kalantzis Quintet θα απολαύσεις τα αριστουργήματα του μοναδικού Έλληνα μουσικοσυνθέτη σε τζαζ αποχρώσεις.

Μπες και εσύ στο ρυθμό της τζαζ

Για να γιορτάσεις όπως πρέπει την Παγκόσμια Ημέρα Τζαζ Μουσικής χρειάζεσαι και το κατάλληλο soundtrack. Βρες στις σελίδες του Public το ηχείο της αρεσκείας σου και μπες στο ρυθμό της τζαζ με την Spotify playlist που ετοιμάσαμε ειδικά για τη συγκεκριμένη ημέρα. Πάτα λοιπόν play στη λίστα που βλέπεις παρακάτω και κάνε τα πρώτα σου βήματα στον κόσμο της τζαζ!