Φόρτιση ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι: Ο απόλυτος οδηγός!

Περίληψη: Αν σκέφτεσαι το επόμενο αυτοκίνητό σου να είναι ηλεκτρικό ή plug-in hybrid, εδώ θα μάθεις τα πάντα για τη φόρτιση μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι.

Οι επιλογές ηλεκτροκίνησης γίνονται κάθε χρόνο και περισσότερες, με τον αριθμό των ηλεκτρικών οχημάτων να αυξάνεται συνεχώς. Οι νέες ταξινομήσεις αυτοκινήτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης μειώνονται χρόνο με το χρόνο ενώ το ποσοστό των plug-in hybrid και αμιγώς ηλεκτρικών φαίνεται να κερδίζει όλο και περισσότερες μονάδες. 

Ενδεικτικά, στην Ελλάδα κυκλοφορούν σήμερα 35.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα (PHEV + BEV), ενώ σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 21,6% των ταξινομήσεων νέων αυτοκινήτων στην ΕΕ το 2022 ήταν ηλεκτρικά οχήματα! Το ποσοστό αυτό ήταν κατά 25% μεγαλύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2021, δείχνοντας την αυξανόμενη τάση που παρουσιάζει η ηλεκτροκίνηση. Οι βασικές κατηγορίες των ηλεκτροκίνητων οχημάτων είναι δύο (2): τα αμιγώς ηλεκτρικά (BEV) και τα plug-in hybrid (PHEV). Και οι δύο κατηγορίες προσφέρουν στον οδηγό μοναδική εμπειρία οδήγησης και μειωμένο κόστος μετακίνησης με μηδενικές εκπομπές αερίων, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος. Η φόρτιση αλλά και η διαθέσιμη αυτονομία (range anxiety) των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όμως, είναι δύο σημεία που προβληματίζουν τους αγοραστές. Ευτυχώς, τα δεδομένα αλλάζουν πολύ γρήγορα στη χώρα μας και την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάνοντας την επιλογή EV όλο και πιο βιώσιμη. Παρακάτω θα μιλήσουμε για τη φόρτιση μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι, για να κάνεις την κατάλληλη επιλογή για τις ανάγκες σου.

Είδη φόρτισης και τύποι φορτιστών για το ηλεκτρικό αυτοκίνητο

EV-Chargers-Guide-01

Υπάρχουν δύο είδη φόρτισης, η AC και η DC φόρτιση. Η ισχύς που προέρχεται από το ηλεκτρικό δίκτυο είναι πάντα εναλλασσόμενης τάσης (AC). Ωστόσο, μια μπαταρία ηλεκτρικού αυτοκινήτου μπορεί να αποθηκεύσει ισχύ μόνο συνεχούς τάσης (DC). Η κύρια διαφορά μεταξύ της φόρτισης AC και της φόρτισης DC είναι η θέση όπου μετατρέπεται το εναλλασσόμενο ρεύμα σε συνεχές. Στην πρώτη περίπτωση, η ανόρθωση του ρεύματος γίνεται στον εσωτερικό φορτιστή (on board charger) του ηλεκτρικού οχήματος, ενώ στη δεύτερη μέσα στον ίδιο το σταθμό φόρτισης. Επομένως, στη DC φόρτιση μπορούμε να πετύχουμε μεγάλες ταχύτητες φόρτισης καθώς στην πραγματικότητα παρακάμπτεται ο on board charger και φορτίζεται άμεσα η μπαταρία του ηλεκτρικού οχήματος. Τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα (BEV & PHEV) υποστηρίζουν τόσο AC όσο και DC charging.

Ας δούμε τώρα και πως θα επιλέξουμε τον κατάλληλο τύπο φορτιστή. Στα πρώτα στάδια της ανάπτυξης των σύγχρονων ηλεκτρικών αυτοκινήτων το τοπίο ήταν πολύ πιο θολό σε αυτό το κομμάτι. Πολλοί κατασκευαστές δημιούργησαν τα δικά τους πρότυπα, τα οποία δεν συνεργάζονταν μεταξύ τους. Τα πράγματα σήμερα είναι πολύ πιο απλά και ξεκάθαρα, ειδικά στην Ε.Ε., η οποία έχει νομοθετήσει την ύπαρξη συγκεκριμένων προτύπων, και πλέον όλα τα καινούργια ηλεκτρικά αυτοκίνητα υποστηρίζουν τους ίδιους τύπους φορτιστών. Ας δούμε αναλυτικά τι ισχύει σήμερα γύρω από τους τύπους φορτιστών.

Τύπος 2/Type 2: Ο βασικός τύπος φορτιστή ηλεκτρικών αυτοκινήτων που υπάρχει σε όλα τα μοντέλα σήμερα είναι ο «Τύπος 2», ή «Type 2» στα αγγλικά. Θα τον δεις να αναφέρεται επίσης και ως «Mennekes», καθώς αυτό είναι το όνομα της εταιρείας που τον ανέπτυξε. Αυτός ο τύπος επιτρέπει τη φόρτιση μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι μέσω μονοφασικού ή τριφασικού εναλλασσόμενου ρεύματος (AC). Σε μονοφασική εγκατάσταση υποστηρίζει έως και 7,4kW μέγιστη φόρτιση, ενώ σε τριφασική η μέγιστη τιμή φτάνει τα 22kW.

EV-Chargers-Guide-02

CCS2: Αυτός ο τύπος είναι ουσιαστικά μία επέκταση του φορτιστή «Τύπου 2». Όπως φαίνεται και στην παραπάνω εικόνα, το πρότυπο CCS2 προσθέτει 2 ακόμα σημεία σύνδεσης, ακριβώς κάτω από την είσοδο του Type 2 φορτιστή. Μέσω αυτού του τύπου παρέχεται συνεχές ρεύμα (DC) για ταχεία φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων με έως και 600kW. Αυτός ο τύπος απευθύνεται σε δημόσιους σταθμούς φόρτισης, οπότε δεν θα τον συναντήσεις σε προϊόντα για φόρτιση μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι.

CHAdeMO: Το πρότυπο CHAdeMO έχει καθιερωθεί στην Ιαπωνία για DC charging ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Προϋπάρχει των σημερινών προτύπων φόρτισης της ΕΕ και λόγω της υιοθέτησής του από νωρίς από μεγάλες ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες παραμένει αρκετά διαδεδομένο ακόμα και σήμερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Και λόγω της επιτυχίας των ιαπωνικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων από την αρχή της διάδοσης της ηλεκτροκίνησης στην Ευρώπη, το πρότυπο CHAdeMO προσφέρεται σχεδόν σε όλους τους σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Άλλοι τύποι που μπορεί να συναντήσεις: Σε πολλούς δημόσιους σταθμούς φόρτισης θα πετύχεις αρκετούς ακόμα τύπους φορτιστών ηλεκτρικών αυτοκινήτων, οι οποίοι διαθέτουν διαφορετικό βύσμα. Τέτοιοι τύποι είναι για παράδειγμα ο «Τύπος 1», ο «CCS1», ή ο φορτιστής των αυτοκινήτων Tesla (που ήταν αποκλειστικά διαθέσιμος μόνο για Tesla). Οι τύποι αυτοί παρέχονται για να μπορούν να φορτιστούν και παλιότερα μοντέλα, που κυκλοφόρησαν πριν καθιερωθούν κοινά πρότυπα φόρτισης για όλους τους κατασκευαστές. Σε ό,τι αφορά την οικιακή φόρτιση του δικού σου ηλεκτρικού οχήματος όμως, το μόνο πρότυπο που σε αφορά είναι ο «Τύπος 2».

Πώς να επιλέξεις τον κατάλληλο φορτιστή για το ηλεκτρικό σου αυτοκίνητο

EV-Chargers-Guide-03

Βήμα 1ο: Ταχύτητα φόρτισης

Το νούμερο 1 κριτήριο επιλογής φορτιστή για ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι η ταχύτητα φόρτισης που παρέχει. Όπως είπαμε, ο «Τύπος 2» υποστηρίζει έως και 22kW, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως όλοι οι φορτιστές μπορούν να παρέχουν αυτή την ταχύτητα. Στα Public θα βρεις μία μεγάλη γκάμα φορτιστών από 3,6kW έως 22kW. Για να κατανοήσεις πιο εύκολα τη διαφορά, ένα αυτοκίνητο με μπαταρία 40kWh θα χρειαστεί περίπου 13 ώρες για μία πλήρη φόρτιση αν χρησιμοποιήσεις φορτιστή 3,6kW, και κάτι λιγότερο από 6 ώρες με φορτιστή 7kW. Αν πάλι το ίδιο αυτοκίνητο συνδεθεί σε φορτιστή 22kW θα χρειαστεί λιγότερο από 2 ώρες για μία πλήρη φόρτιση.

Βήμα 2ο: Φορητός ή σταθερός;

Αν προσανατολίζεσαι προς την επιλογή φορτιστή ο οποίος δεν χρειάζεται μόνιμη εγκατάσταση, τότε μπορείς να επιλέξεις φορητό φορτιστή από 3,6kW έως και 22kW. Οι παραπάνω φορτιστές μπορούν να συνδεθούν ακόμα και σε οικιακή πρίζα «Σούκο» (ανάλογα το μοντέλο) και το πλεονέκτημά τους είναι πως είναι πολύ βολικοί, αφού μπορείς εύκολα να τους πάρεις μαζί σου. Αντίθετα, οι επιτοίχιοι (σταθεροί) φορτιστές απαιτούν σταθερή εγκατάσταση και διατίθενται σε δύο εκδόσεις, είτε με ενσωματωμένο καλώδιο τύπου 2 (σε διάφορα μήκη) είτε με πρίζα τύπου 2 (Type 2). Μπορείς και εδώ να επιλέξεις φορτιστή μονοφασικό (3,6 & 7,4kW) ή τριφασικό (11kW & 22kW) με μεγαλύτερη ποικιλία αναφορικά με τα έξυπνα χαρακτηριστικά (smart features) και τις δυνατότητες επικοινωνίας. 

Βήμα 3ο: Κόστος και επιδοτήσεις

EV-Chargers-Guide-04

Έπειτα έχουμε και το θέμα του κόστους. Πέρα από τα βασικά χαρακτηριστικά, όπως η ταχύτητα της φόρτισης, υπάρχουν και μερικά ακόμα στοιχεία που μπορεί να ανεβάσουν το κόστος. Λεπτομέρειες όπως η υποστήριξη Wi-Fi και η διαχείριση μέσω app, η ενσωμάτωση οθόνης, ο μετρητής ενέργειας MID meter, το πρωτόκολλο επικοινωνίας OCPP 1.6J, ή η υψηλή προστασία από νερό και σκόνη μπορεί να αυξήσουν το κόστος μεταξύ των διαφόρων επιλογών. Παρ’ όλα αυτά, πριν καταλήξεις στο μοντέλο φορτιστή, ενημερώσου για τους επιδοτούμενους σταθμούς φόρτισης από το πρόγραμμα Κινούμαι Ηλεκτρικά 3, επωφελήσου με έως και 500€ και επίλεξε τελικά έναν φορτιστή με αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά. 

Τι πρέπει να γνωρίζεις για τη σωστή φόρτιση EV αυτοκινήτου στο σπίτι

Ακόμα κι αν επιλέξεις φορτιστή ηλεκτρικού αυτοκινήτου στα 22kW, είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να ρυθμίζεις την ένταση ρεύματος (Α), και επομένως και την ταχύτητα φόρτισης της μπαταρίας του ηλεκτρικού οχήματος. Εξίσου, σημαντικό για την υγεία της μπαταρίας του ηλεκτρικού σου οχήματος είναι να πραγματοποιείς φορτίσεις μεταξύ του ποσοστού 20 και 80%. Για παράδειγμα, δεν χρειάζεται να φορτίσεις το αυτοκίνητό σου με τη μέγιστη δυνατή ισχύ αν μόλις γύρισες σπίτι από τη δουλειά και σκοπεύεις να το οδηγήσεις ξανά το επόμενο πρωί. Επιλέγοντας μία πιο αργή φόρτιση μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι από 20 έως 80%, κρατάς την μπαταρία του οχήματός σου πιο υγιή.

Αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων φόρτισης EV

EV-Chargers-Guide-05

Για την αποφυγή των περισσότερο πιθανών προβλημάτων, όλα ξεκινούν από τη σωστή εγκατάσταση. Πρέπει να απευθυνθείς σε επαγγελματία ηλεκτρολόγο που θα αναλάβει να τοποθετήσει τον φορτιστή που επέλεξες με τον ενδεδειγμένο τρόπο και σύμφωνα με τους επικαιροποιημένους κανονισμούς ΕΛΟΤ. Έτσι εξασφαλίζεις τη μέγιστη ασφάλεια και προστασία του οχήματός σου αλλά και του σπιτιού σου από υπερφόρτωση της ηλεκτρικής εγκατάστασης, που με τη σειρά της μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα. Έπειτα, η φόρτιση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου σε κλειστό χώρο χωρίς κατάλληλο εξαερισμό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας, η οποία μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα της φόρτισης και την υγεία της μπαταρίας. Βεβαιώσου ότι στο σημείο της φόρτισης υπάρχει επαρκής εξαερισμός για να διαχέεται αποτελεσματικά η θερμότητα. Τέλος, πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να ελέγχεις τα καλώδια και την εγκατάσταση για τυχόν φθορές. Ο εντοπισμός και η έγκαιρη αντικατάσταση φθαρμένων καλωδίων και εξαρτημάτων θα μειώσουν πολύ σημαντικά τις πιθανότητες για τυχόν βλάβες μελλοντικά.

Μόλις έγινες master στην οικιακή φόρτιση EV αυτοκινήτου!

Τώρα έχεις στη διάθεσή σου όλες τις πληροφορίες για τη φόρτιση μπαταρίας ηλεκτρικού αυτοκινήτου στο σπίτι. Σε περιμένουμε λοιπόν στο Public.gr για να επιλέξεις τον οικιακό φορτιστή ηλεκτρικού αυτοκινήτου που σου ταιριάζει!