Big Brother is watching you…«Τα καλύτερα βιβλία είναι αυτά που σου λένε κάτι το οποίο ήδη γνωρίζεις» είχε πει κάποτε ο
George Orwell. Όταν το 1945 κυκλοφόρησε το αλληγορικό
Animal Farm, ο πλανήτης ήταν ήδη υποψιασμένος για τη ζωώδη πλευρά των ηγετών του. Λίγα χρόνια μετά, όταν το δυστοπικό
1984 ήρθε να μιλήσει για
ένα ολοκληρωτικό καθεστώς που παρακολουθούσε τους πάντες και τα πάντα μέσα από αμέτρητες διαδραστικές τηλεοράσεις, στα μυαλά των ανθρώπων είχαν ήδη γεννηθεί ανάλογες ανησυχίες. Τα χρόνια πέρασαν και σήμερα κάθε κείμενο που αναφέρεται στο
1984 οφείλει να περιλαμβάνει τη λέξη «προφητικό» και τη φράση «πάντα επίκαιρο», ωστόσο ο Orwell δεν ήταν ακριβώς προφήτης. Ένας ευφυής συγγραφέας ήταν, που
ψυχανεμιζόταν τους φόβους μιας ολόκληρης γενιάς, οι οποίοι θα επαληθεύονταν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
[gallery link="none" columns="2" size="full" ids="49661,49662"]
Μoλονότι δεν είναι ένα «εύκολο» και ευχάριστο βιβλίο, το
1984, που αυτές τις μέρες γιορτάζει τα 68 του χρόνια,
εξακολουθεί να φιγουράρει στις πρώτες θέσεις των ευπώλητων σαν να κυκλοφόρησε χθες. Και το συναντάμε παντού: Στις στριμωγμένες βιβλιοθήκες των φοιτητικών σπιτιών. Στα έδρανα των πανεπιστημίων. Στην τσάντα της κοπέλας που δεν διαβάζει και πολλή λογοτεχνία αλλά δεν θέλει να την πουν και άσχετη. Στα γραφεία ανθρώπων που έχουν πλήρη επίγνωση της άλωσής τους από το κοινωνικοπολιτικό γρανάζι. Στο concept του reality show
Big Brother, που εισήγαγε μια νέα μόδα τηλεοπτικού θεάματος και πολύ πριν το facebook έκανε τον καθημερινό άνθρωπο να αισθάνεται σταρ. Στο τραγούδι “1984” του David Bowie. Στο “2+2=5” των Radiohead. Η λίστα είναι ατέλειωτη... Αν αναζητάμε ένα βιβλίο που
αποδεικνύει ότι η λογοτεχνία μπορεί να επηρεάσει την ποπ κουλτούρα, ξέρουμε καλά πού να κοιτάξουμε.
Όπως πολλά σημαντικά έργα, το
1984 (αναριθμητισμός της χρονολογίας 1948, στην οποία γράφτηκε), γεννήθηκε μέσα σε
δυσμενείς συνθήκες. Βαριά καταπονημένος από τη φυματίωση, αυτοεξόριστος στο νησί Jura της Σκωτίας και ανήσυχος από τους διχασμούς που είχε φέρει στον πλανήτη η Διάσκεψη της Τεχεράνης λίγα χρόνια πριν, ο Orwell προέβλεπε ένα άσχημο μέλλον για την ανθρωπότητα. Η επιτυχία του
Animal Farm λίγα χρόνια νωρίτερα είχε εδραιώσει την φήμη του στον λογοτεχνικό χάρτη, ωστόσο ο ίδιος παρέμενε μια
απόμακρη φιγούρα, χωρίς διάθεση για κοινωνικές ή άλλου είδους συναναστροφές. Λίγους μήνες μετά την κυκλοφορία του βιβλίου, ήταν νεκρός.
68χρόνια έχουν περάσει από τότε - και
ο Μεγάλος Αδερφός μας παρακολουθεί. Έχοντας διαβάσει όμως ένα βιβλίο σαν το
1984, τον παρακολουθούμε κι εμείς, αναζητώντας τρόπους να του ξεφύγουμε.