Ο Γιώργος Γραμματικάκης επέστρεψε στ' αστέρια

Ο κόσμος τον γνώρισε μέσα από τις σελίδες του – πασίγνωστου πλέον – βιβλίου του, «Η κόμη της Βερενίκης», το οποίο πρωτοεκδόθηκε το 1990 και αριθμεί δεκάδες επανεκδόσεις και πάνω από 100.000 αντίτυπα. Το βιβλίο απέκτησε «πρόσοψη» και φωνή το 1998, όταν η ΕΡΤ δημιούργησε τη σειρά «Αναζητώντας τη Βερενίκη», με παρουσιαστή τον ίδιο. Τα αστέρια φάνηκαν να έρχονται λίγο πιο κοντά και να λάμπουν λίγο πιο πολύ, ειδωμένα μέσα από τα μάτια του και επεξηγημένα από τη φωνή του. Ο Γιώργος Γραμματικάκης, όμως, δεν ξεκίνησε την καριέρα του ως συγγραφέας αλλά ως Φυσικός!

Ο Γιώργος Γραμματικάκης γεννήθηκε στην Κρήτη το 1939 και πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο Ηράκλειο. Σπούδασε Φυσική στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Imperial College του Λονδίνου, όπου και του απονεμήθηκε το διδακτορικό δίπλωμα το 1973 στον τομέα της Πειραματικής Φυσικής Υψηλών Ενεργειών. Το 1982 έγινε καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, το 1990, γίνεται πρύτανης. Όντας βαθιά φιλοσοφικό άτομο, ο Γιώργος Γραμματικάκης πέρασε και από τον χώρο της πολιτικής, διατελώντας ευρωβουλευτής από το 2014 μέχρι και το 2019.

Η καριέρα του στον κόσμο της γραφής ξεκίνησε με την «Κόμη της Βερενίκης», αλλά δεν σταμάτησε εκεί. Άλλα δύο βιβλία, το «Ένας αστρολάβος του ουρανού και της ζωής», και το «Η αυτοβιογραφία του φωτός», επιχειρούν να μεταφέρουν μια φιλοσοφική προσέγγιση σε απτά θέματα της κοσμολογίας και της αστροφυσικής, κάνοντας τα βαθύτερα ερωτήματα προσιτά σε κάθε αναγνώστη. Αυτό ήταν και το θέλγητρο της γραφής – και της ομιλίας – του Γιώργου Γραμματικάκη: δεν χρειαζόταν πολυετείς σπουδές στη Φυσική για να τον καταλάβεις. Μάλιστα, δεν φοβόταν να αγγίξει και θέματα–ταμπού, τα οποία οι περισσότεροι συγγραφείς εκλαϊκευμένης επιστήμης αποφεύγουν πάση θυσία. Φιλοσοφία, θρησκευτικές αντιλήψεις, ιστορία και προϊστορία, το μόνο που ζητούσε από τον αναγνώστη ήταν να διαβάζει ταυτόχρονα με τον νου και την ψυχή! Για όσους, μάλιστα, σπεύσουν να του προσάψουν την (αιώνια) ταμπέλα του «άθεου Φυσικού», ο ίδιος έχει δηλώσει:

"Η ύπαρξη ή ανυπαρξία του Θεού δεν αποδεικνύεται με επιστημονικά πειράματα."

…για να συνεχίσει: «Αυτό το αρχαίο ερώτημα υπερβαίνει τους πάντες. Απλά, ο καθένας δίνει την προσωπική του απάντηση.» Ακόμη κι εκεί ο Γιώργος Γραμματικάκης, παρ' ότι από τα βιβλία του και διάφορες άλλες δηλώσεις διαφαίνεται μια πίστη προς μια ανώτερη δύναμη, προσπαθούσε να μην δώσει απάντηση–«ευαγγέλιο» αλλά να ωθήσει τον κάθε έναν αναγνώστη ή ακροατή να σκεφτεί από μόνος του και να καταλήξει στη δική του απάντηση. Αυτό ήταν που τον έκανε και μεγάλο δάσκαλο.

Η φωνή και η εικόνα του Γιώργου Γραμματικάκη διασώζονται, ευτυχώς, για πάντα στην σειρά «Αναζητώντας τη Βερενίκη», την οποία μπορείς να (ξανα)δεις μέσα από το επίσημο αρχείο της ΕΡΤ και να περιπλανηθείς κι εσύ στην ιστορία του σύμπαντος και στα θαύματα του διαστήματος, μέσα από τις διηγήσεις του καθηγητή.

Καλό ταξίδι στο αιώνιο φως, δάσκαλε.