Λέξεις χωρίς μουσική: Ο Philip Glass δεν έπαψε να κυνηγά το όνειρό του

Η αποστολή του Philip Glass στη Γη είναι μία, να δημιουργεί μουσική. Οι παλλόμενοι ρυθμοί και οι αργές μεταβαλλόμενες αρμονίες με τις μακριές μελωδίες τού έχουν χαρίσει μια σπουδαία αξίωση, να θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους Αμερικανούς μινιμαλιστές. Ωστόσο, ο σπουδαίος και παγκοσμίως αναγνωρισμένος πιανίστας αυτή τη φορά γεμίζει τις σελίδες με λέξεις και όχι με νότες. Με μία τελείως καινούργια και απρόσμενη φωνή, ο τρεις φορές υποψήφιος για Όσκαρ συνθέτης γράφει την αυτοβιογραφία του «Λέξεις χωρίς μουσική», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροπή, και μας καλεί να γίνουμε συνοδοιπόροι στο ταξίδι της ζωής του. Μια ιστορία που αποτελεί σπουδαίο παράδειγμα αφοσίωσης! 

Από το δισκοπωλείο του μπαμπά στο «The Met» 

Στις 31 Ιανουαρίου του 1937 γεννιέται στη Βαλτιμόρη ο Philip Glass. Tο παιδί-θαύμα, όπως θα τον χαρακτήριζαν αργότερα πολλοί από τους καθηγητές του, μεγαλώνει ανάμεσα σε εκατοντάδες βινύλια και δίσκους, χάρη στην επιχείρηση που συντηρούσε ο πατέρας του, το δισκοπωλείο «General Radio». Από πολύ μικρή ηλικία, έρχεται σε επαφή με όλα τα είδη της μουσικής, εκείνη όμως που κατακτά την καρδιά του είναι η κλασική. Στα 15 του ξεκινάει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο πάνω στα μαθηματικά και τη φιλοσοφία. Το 1956 μετακομίζει στην Νέα Υόρκη και φοιτά στο Juiliard Conservatoire, όπου αφοσιώνεται στην μελέτη του πιάνου και της σύνθεσης. Οι πρώτες του απόπειρες γίνονται πάνω στο μοντερνιστικό ύφος που επιβάλλει η εποχή, δεν τον ικανοποιεί όμως πλήρως. Πηγαίνει στο Παρίσι και σπουδάζει δίπλα στη σπουδαία συνθέτρια και μέντορά του, Nadia Boulanger. Έκτοτε, αρχίζει να αμφισβητεί τη δυτική αρμονία και εισάγεται σε ρυθμικά μοτίβα επανάληψης. Η όπερα «Einstein on the Beach» τον καθιερώνει διεθνώς. Πλέον, ο μινιμαλισμός συνδέεται άμεσα με το όνομα του Philip Glass. Συνθέτει σπουδαίες όπερες (Satyagraha και Akhnaten), ενώ κατά τη δεκαετία του ‘80 επεκτείνει τη δράση του και στον κινηματογράφο. Τα βλέμματα είναι στραμμένα πάνω του. Η πορεία του παρακολουθείται από εκατομμύρια κόσμο και χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πιο επιδραστικούς, καταξιωμένους και σεβαστούς συνθέτες του 20ου και του 21ου αιώνα. Σήμερα, ο Philip Glass είναι 88 χρονών και ζει στη Νέα Υόρκη.  

«Θέλω η μουσική μου να είναι κατανοητή και άμεση, όχι ελιτίστικη»  

Μπορεί η φοίτησή του στο Juilliard  να μην ήταν και πολύ ικανοποιητική ως προς τη μελέτη του πιάνου και της σύνθεσης, έπαιξε όμως καίριο ρόλο στην καριέρα του. Εκεί απέκτησε την εργασιακή ρουτίνα που θα τον συνόδευε για τα υπόλοιπα 40 χρόνια. Κάθε μέρα, για τρεις συνεχόμενες ώρες θα καθόταν μπροστά στο πιάνο του, είτε έγραφε νότα, είτε όχι. Παράλληλα, για να πληρώσει το νοίκι, θα δούλευε ως οικοδόμος, υδραυλικός, ακόμα και ως ταξιτζής της Νέας Υόρκης. Όπως αποκαλύπτει στο βιβλίο του, μια φορά παραλίγο να τον δολοφονήσουν, ενώ μια άλλη έκανε κούρσα στον σκηνοθέτη Martin Scorsese, με τον δεύτερο να τον ρωτά αν έχει δει το «Taxi Driver». Αυτές και πολλές ακόμα ιστορίες ξεδιπλώνουν τον κόσμο του εκπληκτικού συνθέτη μέσα από τα μάτια του ίδιου, χωρίς τα φίλτρα τρίτων και τις παρεμβάσεις άλλων. Και το πιο αξιοσημείωτο απ’ όλα που φανερώνεται μέσα από το βιβλίο; Δεν έπαψε ποτέ να κυνηγά το όνειρό του. Και έφτασε 41 ετών για να καταφέρει να βιοπορίζεται πλήρως ως επαγγελματίας συνθέτης.  

Καλλιτέχνες όπως ο Max Richter -που παρεμπίπτοντος έρχεται στην Αθήνα, την Τρίτη 1 Ιουλίου για μια μοναδική συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, ο John Adams, o Nico Muhly, ο Jonny Greenwood (συνθέτης των Radiohead) και άλλοι πολλοί χιλιάδες έχουν δηλώσει δημόσια την τεράστια επιρροή που είχε ο Philip Glass στο έργο τους αλλά και πόσo έμπνευση αντλούσαν από τον ίδιο. Σε μια εποχή που το μοντερνιστικό ύφος επικρατούσε, ο Glass πήγε κόντρα στο ρεύμα, αμφισβητώντας τη δυτική αρμονία και δημιουργώντας τον δικό του κόσμο, γεμάτο από ρυθμικά μοτίβα επανάληψης. 

«Λέξεις χωρίς μουσική», η αυτοβιογραφία  

Αποκαλύπτοντας μια ζωή που συγχωνεύτηκε με την τέχνη με τρόπο ασύλληπτα μαγικό, ο συνθέτης μοιράζεται αναμνήσεις απ’ όλη την πορεία της καριέρας του.  Η γλαφυρότητα των περιγραφών είναι τόσο έντονη με αποτέλεσμα να μας συνεπαίρνει σε κάθε πρόταση. Βιώνουμε μαζί του τις στιγμές εκρηκτικής δημιουργίας του, είτε όταν περιγράφει τον καιρό που βιοποριζόταν από υδραυλικές εργασίες στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’70, είτε το διάστημα που έγραψε τη Satyagraha. Από τα παιδικά του χρόνια στη Βαλτιμόρη και τις σπουδές του στο Σικάγο και το Juiliard, μέχρι το πρώτο ταξίδι του στο Παρίσι και τη γνωριμία του με την Ινδία, που σημάδεψε τη ζωή του, ο Glass συγκινεί με τις αναμνήσεις από τους πρώτους του μέντορες, ανασυνθέτοντας παράλληλα τις εμπειρίες μέσα από τις οποίες διαμορφώθηκε η δημιουργική του συνείδηση. Στην αυτοβιογραφία «Λέξεις χωρίς μουσική» επιβεβαιώνεται ότι, πράγματι, η μουσική έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο. 

Γνώρισε τους ανθρώπους που εμπνέουν στα Public! 

Η επιμονή και υπομονή, η πάλη ενάντια στις αντιξοότητες, τα ταξίδια αναζήτησης, οι σκληρές συνθήκες διαβίωσης, δεν είναι θέματα που αφορούν μόνο τα μυθιστορήματα. Είναι η ίδια η πραγματικότητα. Και στα Public έχουμε συλλέξει ιστορίες ανθρώπων που όχι μόνο μας εμπνέουν καθημερινά, αλλά μας φέρνουν και πιο κοντά στο έργο τους. Από τον Πάπα Φραγκίσκο μέχρι τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, στα καταστήματα Public και στο public.gr θα ανακαλύψεις κορυφαίες προσωπικότητες που αποτελούν παραδείγματα έμπνευσης!