Πλανήτης σε κρίση: Βιβλία που μας μιλούν για την κλιματική αλλαγή

Είναι γεγονός πως η ανθρωπότητα διανύει ίσως την πιο κρίσιμη περίοδο από τη στιγμή που πρωτοεμφανίστηκε στη γη. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον μια αόριστη απειλή που τοποθετείται κάπου στο μέλλον, αλλά πραγματικότητα. Τεράστιες καταστροφές και ακραία καιρικά φαινόμενα πλήττουν σήμερα τον κόσμο απ' άκρη σ' άκρη, με την επιστημονική κοινότητα να κρούει επανειλημμένως τον κώδωνα του κινδύνου. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαία η συλλογική δράση για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης. Το δρόμο δείχνει για ακόμα μια φορά το βιβλίο. Ακαδημαϊκοί, διανοούμενοι, ακτιβιστές και φιλόσοφοι μοιράζονται τις σκέψεις τους για την κλιματική αλλαγή και μας καλούν να δημιουργήσουμε ένα πιο «πράσινο» αύριο.

«Κλιματική κρίση και παγκόσμια Πράσινη Νέα Συμφωνία» – Noam Chomsky

Πόσο καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης; Πόσο εφικτή είναι η στροφή προς ένα εναλλακτικό μοντέλο οικονομίας; Πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τα διάφορα εμπόδια που στέκονται στο δρόμο μας σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο; Στο βιβλίο «Κλιματική κρίση και παγκόσμια Πράσινη Νέα Συμφωνία» ο μεγάλος στοχαστής Noam Chomsky συνομιλεί με τον γνωστό οικονομολόγο Robert Pollin, τονίζοντας την ανάγκη για ένα οικολογικό New Deal. Σύμφωνα με τους δύο ακαδημαϊκούς, η Πράσινη Νέα Συμφωνία μπορεί να υλοποιηθεί μέσα από ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα αλλαγής, βελτιώνοντας το βιοτικό επίπεδο για δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

«Πώς να αλλάξουμε τα πάντα» – Naomi Klein

Ο τίτλος του νέου βιβλίου της Naomi Klein δεν είναι τυχαίος. Περιγράφει επακριβώς το αίσθημα δέους που αισθανόμαστε μπροστά στον καταστροφικό αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Και όμως, όπως επισημαίνει η συγγραφέας του best seller «Το Δόγμα του Σοκ», μπορούμε να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον, «αρκεί να έχουμε την αποφασιστικότητα να τ’  αλλάξουμε όλα». Στο πρώτο της βιβλίο για νέους, η Naomi Klein προσφέρει έμπνευση, ιδέες και εργαλεία δράσης, χρήσιμα για την προστασία του περιβάλλοντος, όπου πρωτοστατούν οι νέοι, η πιο συνειδητοποιημένη γενιά σε θέματα περιβάλλοντος.

«Η ιστορία των μελισσών» – Maja Lunde

Όλοι έχουμε ακούσει για το σημαντικό ρόλο που παίζουν οι μέλισσες στο οικοσύστημα του πλανήτη.  Πόσο εύκολα θα επιβίωνε ο άνθρωπος αν μια μέρα εξαφανίζονταν από τη γη; Στο μυθιστόρημα «Η ιστορία των μελισσών» η Νορβηγή Maja Lunde φέρνει στο προσκήνιο τη μακραίωνη σχέση που συνδέει τον κόσμο του ανθρώπου με τον κόσμο των μελισσών. Τρεις ιστορίες που διαδραματίζονται σε τρεις διαφορετικές εποχές αναδεικνύουν την απόλυτη αρμονία της φύσης και τον ολέθριο κίνδυνο που εγκυμονεί η διατάραξή της για τη χλωρίδα, την πανίδα αλλά και εμάς τους ίδιους. Γλαφυρή όσο και συγκινητική «Η ιστορία των μελισσών» μας κινητοποιεί να προστατέψουμε με νύχια και με δόντια την πιο σημαντική μας κληρονομιά. Τον πλανήτη μας.

«Ακατοίκητη γη» – David Wallace-Wells

Τι θα συμβεί όμως αν η ανθρωπότητα συνεχίσει απρόσκοπτα να βαδίζει στο δρόμο που βρίσκεται σήμερα; Πώς άραγε θα ήταν η ζωή σε έναν περιβαλλοντικά κατεστραμμένο και ηθικά «τσακισμένο» πλανήτη; Το βιβλίο «Ακατοίκητη γη» του Αμερικανού David Wallace-Wells επιχειρεί να φανταστεί τον κόσμο μας, αν δεν καταφέρουμε να αποτρέψουμε το απευκταίο αυτό σενάριο. Στο βιβλίο, ο Αμερικανός δημοσιογράφος καταπιάνεται επίσης με πολιτικά διλήμματα και με τα αίτια που μας καθιστούν αδρανείς και απαθείς μπροστά στην απειλή της περιβαλλοντικής καταστροφής. Αυτό το συναρπαστικό όσο και τρομακτικό βιβλίο είναι ίσως η πιο ενδελεχής ανάλυση που έχει γραφτεί για τους τρόπους με τους οποίους η κλιματική αλλαγή μπορεί να μεταμορφώσει κάθε πτυχή της ζωής μας.

«The Sixth Extinction» – Elizabeth Kolbert

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Elizabeth Kolbert. Συνδυάζοντας τα ευρήματα δεκάδων ερευνών από τις επιστήμες της γεωλογίας, της υδροβιολογίας και της παλαιοντολογίας, το βραβευμένο με Pulitzer βιβλίο «The Sixth Extinction» κάνει μια αναδρομή στους πέντε μαζικούς αφανισμούς της ζωής στη γη. Σε αντιπαραβολή με τον αντίκτυπο της μεταβιομηχανικής κοινωνίας, η Elizabeth Kolbert μιλά για τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον και έναν ενδεχόμενο έκτο μαζικό αφανισμό, ως τελευταία παρακαταθήκη του ανθρώπου στη γη. Το «The Sixth Extinction» μας καλεί να αναθεωρήσουμε τη στάση μας και να στοχαστούμε πάνω απ' όλα στο ερώτημα του «τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος».

«The Climate Book» – Greta Thunberg

Η Σουηδή ακτιβίστρια από την παιδική της ηλικία πρωτοστατεί στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. Στο πρόσωπο της Greta Thunberg πολλοί βλέπουν την αγωνία μιας ολόκληρης γενιάς που ανησυχεί για τη συνεχιζόμενη περιβαλλοντική κρίση και τις απρόβλεπτες συνέπειές της. Το βιβλίο «The Climate Book» είναι ένας οδηγός για κάθε άνθρωπο που θέλει να ενημερωθεί, να κατανοήσει και να αναλάβει πρωτοβουλίες απέναντι στον μεγάλο κίνδυνο που διατρέχει η ανθρωπότητα.

Η ευθύνη για τη σωτηρία της γης βαραίνει τους ώμους όλων μας. Μπορεί ο αγώνας για τη σωτηρία του πλανήτη μας να ξεκινά από τις σελίδες του βιβλίου, όμως οφείλει να μην σταματήσει εκεί. Για να θυμηθούμε τον Βραζιλιάνο ποιητή Mario Quintana, «Τα βιβλία δεν αλλάζουν τον κόσμο. Οι άνθρωποι αλλάζουν τον κόσμο. Τα βιβλία αλλάζουν μόνο τους ανθρώπους».