Η Φυσική του Artemis: ο Andy Weir και η άψογη επιστήμη του νέου βιβλίου

Περίληψη: Τον γνώρισες από το "The Martian", πιθανότατα όταν αυτό έγινε ταινία, αν και το βιβλίο...

Τον γνώρισες από το "The Martian", πιθανότατα όταν αυτό έγινε ταινία, αν και το βιβλίο του με τον ίδιο τίτλο είχε γίνει ήδη best seller. Ο Andy Weir έκανε το ντεμπούτο του, όχι απλά με "μπαμ", αλλά με... πυρηνική έκρηξη πολλών μεγατόνων. Το "The Martian" πρωτοκυκλοφόρησε ως αυτοέκδοση από τον ίδιο τον Weir, έκανε μια πρώτη επιτυχία διαδιδόμενο από στόμα σε στόμα, μέχρι που το πήρε "γραμμή" κάποιος εκδότης και το κυκλοφόρησε κανονικά, οπότε και πούλησε 5 εκατομμύρια αντίτυπα. Το στυλ του Weir είναι απλό: ξεκινάμε με έναν συμπαθητικό πρωταγωνιστή, τον βάζουμε σε μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση και τον κάνουμε να σωθεί από μόνος του, μέσω της δικής του εξυπνάδας, υπερνικώντας εμπόδια και δυσκολίες. Το κύριο χαρακτηριστικό του Weir είναι πως όλα όσα γράφει, από επιστημονικής απόψεως, είναι ολόσωστα -- με ένα μικρό περιθώριο "ποιητικής αδείας". Το δεύτερο βιβλίο του λέγεται "Artemis". Αυτή τη φορά, δεν είναι ο Άρης (ο πλανήτης) αλλά η Σελήνη το σκηνικό στο οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία. Η "Άρτεμις" είναι μια σεληνιακή βάση, η οποία... ε, λοιπόν, όχι. Δεν πρόκειται να γράψω την περίληψη. Αυτό που πρέπει να ξέρεις, αν δεν έχεις διαβάσει το βιβλίο ήδη, είναι πως όλα εκτυλίσσονται στη σεληνιακή βάση "Άρτεμις", η ιστορία εντοπίζεται χρονικά στο εγγύς μέλλον και ο κεντρικός χαρακτήρας είναι μια κοπέλα ονόματι Jazz.Επιστροφή στη Φυσική, λοιπόν. Αν έχεις δει το "The Martian", γνωρίζεις πως ο τύπος δεν άφησε λεπτομέρεια για λεπτομέρεια στην τύχη. Όλα λειτουργούσαν, συνέβαιναν και αντιδρούσαν όπως θα έπρεπε να λειτουργούν, συμβαίνουν και αντιδρούν, με βάση τους νόμους της Φυσικής. Δεν υπήρχε ούτε μία στιγμή που μια λεπτομέρεια εξηγήθηκε ή ένα πρόβλημα λύθηκε με κάποια "μαγική" νέα ανύπαρκτη τεχνολογική ονείρωξη. Το ίδιο ισχύει και στο "Artemis". Ας δούμε μερικές παραμέτρους, όπως εξηγεί ο ίδιος ο Weir το πως και το γιατί.

Τοποθεσία

"Ήθελα να διαλέξω την πιο πιθανή τοποθεσία για την πρώτη Γήινη αποικία. Μπορείς να έχεις μεταφορές και εμπόριο με τη σελήνη, όπως και τουρισμό. Το ταξίδι θα ήταν σαν να πηγαίνεις από την Ευρώπη στην Αμερική το 1800. Είναι ζόρικο αλλά, ρεαλιστικά, η διαδρομή παίρνει περίπου μια εβδομάδα." Σωστός! Πράγματι, οι απαραίτητες τεχνολογίες είναι ήδη υπαρκτές, απλά δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμη. Ήδη όμως, όλες οι διαστημικές "δυνάμεις" έχουν ανακοινώσει σχέδια για την εποίκιση της Σελήνης.

Οξυγόνο

"Το 85% των πετρωμάτων στην επιφάνεια των σεληνιακών υψιπέδων είναι ανορθίτης, ο οποίος περιέχει αλουμίνιο και μεγάλη ποσότητα οξυγόνου. Κατά τη διαδικασία ανάκτησης του αλουμινίου, κάτι που θα είναι απαραίτητο για τη συντήρηση και την επέκταση της βάσης 'Άρτεμις' θα παραγόταν τόσο πολύ οξυγόνο, οκτώ άτομα για κάθε δύο αλουμινίου, που θα το άφηναν να διαφύγει στο διάστημα." Και εδώ οι υπολογισμοί φαίνονται σωστοί. Πράγματι, ο ανορθίτης έχει τέτοια σύσταση, οπότε το οξυγόνο δεν θα ήταν πρόβλημα για την αποικία. Πιθανότατα ούτε και το νερό.

Κόστος

"Ας πούμε, με βάση τους υπολογισμούς μου, πως κοστίζει 7.020 δολλάρια να πας έναν άνθρωπο στον διαστημικό σταθμό, μαζί με τις αποσκευές του. Αλλά για κάθε κιλό φορτίου, θες και άλλα 3,73 κιλά καυσίμων. Επομένως, ένα εισιτήριο για τη σελήνη βγαίνει περίπου στις 33 χιλιάδες δολλάρια." Δεν έχουμε δεδομένα για το πόσο κοστίζει ένα ταξίδι στον διαστημικό σταθμό, επομένως εδώ απλά θα δεχθούμε τα νούμερα του Weir.

Τρόφιμα

"Αν όλο το φαί έπρεπε να μεταφέρεται από τη Γη, θα ήταν αδύνατον για τους χαμηλόμισθους εργάτες να μπορούν να πληρώσουν για να φάνε. Η λύση μου, επομένως, ήταν... γλίτσα ['gunk']. Η γλίτσα είναι κυρίως χλωρέλλα, μια άλγη η οποία αναπτύσσεται σε δεξαμενές. Είναι πολύ πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία και μεγαλώνει με μίτωση [διπλασιασμό]. Όχι απαραιτήτως νόστιμη, βέβαια, οπότε δημιούργησα διαφορετικές γεύσεις, όπως κοτόπουλο tandoori." Ευφάνταστη λύση, δε λέω, αλλά σωστή! Εκτός της χλωρέλλας, βέβαια, θα μπορούσε να βάλει και άλλα βρώσιμα είδη, ενώ σίγουρα τα ανθρώπινα απόβλητα θα αποτελούσαν ένα πρώτης τάξης λίπασμα για την καλλιέργεια πολλών και διαφόρων φυτών.Αν και φτάσαμε στο 2018, ακόμη και το πιο κοντινό σε εμάς ουράνιο σώμα, η Σελήνη, είναι εκτός του "βεληνεκούς" των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Αν και οι απαραίτητες τεχνολογίες ήδη υπάρχουν, είναι θέμα βούλησης και σκοπιμότητας το ότι δεν έχουμε βάσεις στη Σελήνη. Ο Elon Musk, η NASA και πολλοί άλλοι οργανισμοί και εταιρίες το βάζουν, σιγά σιγά, στα πλάνα τους. Ο Andy Weir, από την άλλη, το έπλασε στο μυαλό του και μας το δίνει έτοιμο!