Γενέθλια Facebook: Η «ενηλικίωση» του μέσου που μας άλλαξε τη ζωή

Ποιος θυμάται τον εαυτό του χωρίς Facebook, Messenger, Whatsapp, Instagram; Ποιος θυμάται τον εαυτό του χωρίς κοινωνικά δίκτυα και chats; Ποιος θυμάται πώς ήταν η καθημερινότητα χωρίς internet και smartphones;

Κάπου στις αρχές του 2000 πήγα να σπουδάσω στην Κρήτη. Το internet στην Ελλάδα τότε δεν ήταν ακόμα και πολύ διαδεδομένο στην Ελλάδα και στους φοιτητές. Ήταν περισσότερο πολυτέλεια και όχι καθημερινή ανάγκη. Οι επιλογές επικοινωνίας που είχαμε ως mainstream ήταν το κινητό και τα sms και οι πιο advanced είχαμε και τα mms.

Όσοι είχαμε εξοικειωθεί λίγο με το internet, εκτός από το κινητό είχαμε και εναλλακτικούς, πιο ψαγμένους, τρόπους επικοινωνίας. Για αρχή το δημοφιλές IRC και το ICQ που μπαίναμε για να μιλήσουμε με κόσμο που είχε τα ίδια ενδιαφέροντα με εμάς και φυσικά το MSN messenger που τότε απολάμβανε στιγμές δόξας.

Στην Ελλάδα, πόσο μάλλον στην Κρήτη που ήμουν εγώ, τα πράγματα ήταν ακόμα πιο δύσκολα μιας και οι υποδομές τότε δεν ήταν και οι καλύτερες που μπορεί να έχει κανείς για να απολαύσει την μαγεία του διαδικτύου… από τον υπολογιστή του πάντα και αυτός φαντάσου desktop. Ξεχνάμε τα έξυπνα κινητά προφανώς ή και τα απλά κινητά! Αυτά ακόμα δεν είχαν ούτε 2G δίκτυο.

Η unofficial δημιουργία του Facebook

Αν και το Facebook δημιουργήθηκε official 04 Φεβρουαρίου του 2004 ο Mark Zuckerberg είχε την αρχική του ιδέα το 2003 όντας ακόμα φοιτητής στο Harvard  και ήταν μία πλατφόρμα που ονομαζόταν Facemash που έδινε τη δυνατότητα να βαθμολογείς τις φωτογραφίες των συμφοιτητών και το μόνο που είχαν να κάνουν οι χρήστες ήταν απλά να δώσουν το mail τους για να δημιουργήσουν λογαριασμό.

Κάπου στο 2006-7 θυμάμαι να ακούω για πρώτη φόρα την λέξη Facebook από κάτι τουρίστες που είχα γνωρίσει και κάναμε παρέα στην Κρήτη. Μου έστειλαν πρόσκληση για να κρατήσουμε επικοινωνία μέσα από εκεί. Στις αρχές όπως είναι λογικό, οι επιλογές που είχε κάποιος όταν έμπαινε στο Facebook δεν ήταν και πολλές! Μηνύματα με inbox, φωτογραφίες, δημοσιεύσεις και αυτά πάνω κάτω. Φαντάσου ότι το status update, εμφανίστηκε εκείνη την περίοδο… 2 χρόνια μετά την δημιουργία του δηλαδή.

Όταν πάτησα το link κι έφτιαξα το προφίλ, δεν κατάλαβα και πολλά ούτε και είδα κάποιο φοβερό ενδιαφέρον στο Facebook, μιας και η πλατφόρμα πέρα από φωτογραφίες και βασικά updates δεν είχε και πολλά πράγματα να κάνεις, όμως το κυριότερο ήταν ότι δεν είχε κανέναν γνωστό να τα μοιραστείς και να έχεις διάδραση. Όλοι οι φίλοι τότε ήταν στο MySpace και στο Hi5 (λίγο hyped μέσα, που πλέον δεν πολυχρησιμοποιούνται ή δεν υπάρχουν καν).

To Facebook κατακτά τον κόσμο

Τρία χρόνια (κάπου στο 2009-2010) περίπου μετά, ο κόσμος άρχισε να μπαίνει στην πλατφόρμα μιας και το Facebook άνοιγε ολοένα σε περισσότερες χώρες και πλέον δεν ήταν με πρόκληση από κάποιον γνωστό για να κάνει δημιουργήσει το λογαριασμό του εκεί.

Κάπου εκεί η σχέση μου με το Facebook ως ενεργός χρήστης τελείωσε. Ένας από τους λόγους, εκτός του ότι μου έτρωγε πολύ χρόνο από την καθημερινότητα μου, ήταν ότι λόγω του ότι το Facebook δεν είχε ακόμα επιλογές απορρήτου για το ποιος βλέπει το προφίλ σου, έπρεπε να επιλέγω ποιους θα έκανα φίλους και στην συνέχεια όσοι δεν έπαιρναν αποδοχή διαδικτυακής φιλίας να παρεξηγούνταν. Τι να κάνεις; Αυτά έχει η ζωή :) 

Όταν το Facebook μας έβαλε στη λογική των likes

Το Facebook από το 2004 μέχρι το 2010 έκανε τεράστιες αλλαγές στο design του. Εμφανίστηκαν τα likes, ήρθε το Wall όπου ο καθένας μπορούσε να βλέπει σε ροή τα updates των φίλων του και φυσικά το chat. Θυμάμαι το chat ήταν το τελευταίο update που έζησα στo Facebook όσο είχα ενεργό προφίλ. Δεν ήταν καθόλου βολικό. Κολλούσε όλη την ώρα και για να συνεννοηθείς με κάποιον έμπαινες στο chat και του έλεγες δες στο inbox LOL!

Το γεγονός ότι δεν ήμουν ενεργός χρήστης δεν σημαίνει ότι δεν παρακολουθούσα τι συνέβαινε στο κοινωνικό δίκτυο (ο όρος πλέον αυτός ήταν δόκιμος και ευρέως διαδεδομένος).

Στατιστικά στοιχεία για το Facebook

Οι χρήστες στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως ολοένα και αυξάνονταν  και φυσικά το Facebook  προσπαθούσε να μην μένει στάσιμο και να προσφέρει όλο και περισσότερες επιλογές στον καθένα. Μέσα από το Facebook μπορούσε κάποιος πλέον να δει τι κάνουν οι φίλοι του και να τους κάνει like, να παίξει μόνος του ή μαζί τους, να δημιουργούνται εφαρμογές και υπηρεσίες αποκλειστικά για την πλατφόρμα και όλα αυτά με απώτερο σκοπό φυσικά να κάνει τον κάθε χρήστη να περνάει όλο και περισσότερη ώρα στην πλατφόρμα.

Το Facebook αγοράζει Instagram και Whatsapp

Το 2012 το Facebook δεν έκανε πολλές αλλαγές στην πλατφόρμα του, όμως έκανε μία εξαγορά που δεν περίμενε κανείς. Το Instagram μία φωτογραφική εφαρμογή/πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης ήταν πλέον κομμάτι του Facebook. Ενώ 2 χρόνια αργότερα και η εφαρμογή μηνυμάτων Whatsapp γίνεται μέρος της οικογένειας του Facebook.

Οι φωτογραφίες, τα updates και το feed όπως ονομάστηκε το wall παίζουν σημαντικό ρόλο στην πλατφόρμα. Οι εταιρίες μπαίνουν με δικές τους σελίδες και κάνουν αισθητή την παρουσία τους με στοχευμένες διαφημίσεις ανάλογα με τις προτιμήσεις που έχει ο κάθε χρήστης, ενώ οι επιλογές πλέον που δίνει η πλατφόρμα είναι πάρα πολλές και πλέον ο καθένας μπορεί να βρει ότι θέλει εκεί και φυσικά να ενημερωθεί για τα πάντα. Δεν είναι άλλωστε παράλογο που ένα όχι και τόσο μικρό ποσοστό παγκοσμίως θεωρούν ότι το Facebook ΕΙΝΑΙ το internet.

18 χρόνια Facebook: Τι γίνεται meta;

Σήμερα, 18 χρόνια μετά, τo Facebook ανήκει στην Meta στην οποία ανήκουν και όλες οι υπόλοιπες πλατφόρμες έχει 2.91 δισεκατομμύρια χρήστες ενώ αν βάλουμε και τους χρήστες από τις υπόλοιπες πλατφόρμες του φτάνουμε στα 3,59 δισεκατομμύρια με την πλειοψηφία να ισχυρίζεται ότι παραμένει στην πλατφόρμα για να συνδεθεί με φίλους και συγγενείς.

Στην Ελλάδα οι χρήστες είναι κοντά στα 5 εκατομμύρια με σχεδόν τα 4 εκατομμύρια από αυτούς να το χρησιμοποιούν καθημερινά με την κύρια συσκευή να είναι πλέον το smartphone. Στην ενήλικη ζωή του έχει υποσχεθεί πως θα μας μεταφέρει στο Metaverse και θα μας δείξει έναν νέο εικονικό κόσμο πολλά υποσχόμενο. Για να δούμε πόσο χρόνο θα αφιερώνουμε σε αυτή την εικονική πρόταση της πλατφόρμας. Αυτό φυσικά θα γίνει πραγματικότητα σε όχι τόσο πολλά χρόνια από τώρα.

Το γεγονός ότι δεν είχα ενεργό προφίλ στην πλατφόρμα του Facebook πιστεύω μου γλύτωσε άπειρες ώρες που θα μπορούσε να είχα περάσει εκεί κοιτώντας και επεμβαίνοντας σε συζητήσεις, όμως μου στέρησε και πολλά inside jokes και διοργανώσεις που κανονίζονταν μέσα από εκεί κι εγώ απλά δεν είχα ιδέα. Μέχρι να πεις σε κάποιον ότι δεν έχεις Facebook, θεωρεί δεδομένο ότι έχεις και μάλιστα ότι είστε και φίλοι σε αυτό.

Βέβαια όποιος λέει ότι δεν έχει Facebook, μάλλον, όπως κι εγώ κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. Μπορεί να μην είχα Facebook όμως είχα Whatsapp και Instagram. Το Facebook αν ήθελε να μάθει (που θέλει) για μένα μπορούσε πολύ άνετα.

Το Facebook σε συνεργασία φυσικά με την εξέλιξη της τεχνολογίας, άλλαξε τον τρόπο που επικοινωνούμε και ενημερωνόμαστε ή ψυχαγωγούμαστε. Άλλαξε ακόμα και τον τρόπο που εργαζόμαστε. Τόσο προς το καλύτερο όσο και προς το χειρότερο.

Όπως είναι λογικό θα συνεχίζει να εμπλουτίζει την εμπειρία που προσφέρει με νέα features, με την ελπίδα να βρει νέους δρόμους εσόδων εξολοθρεύοντας παράλληλα τους αντιπάλους του. Φυσικά όσο περισσότερα πράγματα προσφέρει τόσο πιο πολύπλοκο μπορεί να γίνει και μην ξεχνάμε ότι οι χρήστες θέλουν τα πράγματα να είναι όσο πιο εύκολα και απλά γίνεται. Αν κάτι είναι πολύπλοκο θα σταματήσουν να του δίνουν σημασία.

Παρά τα σκάνδαλα και τις γκρίνιες, το Facebook είναι χωρίς καμία αμφιβολία, ο βασιλιάς των social media και παρά το γεγονός ότι οι αλλαγές γίνονται με πολύ γρήγορους ρυθμούς, για την ώρα δεν έχει κάτι να φοβάται μιας και η αμέσως επόμενη επιλογή, ανήκει πάλι σε αυτό.