Περίληψη: Ο Φεβρουάριος είναι μήνας εορτασμού της αφρικανικής διασποράς. Με αφορμή το Black History Month συγκεντρώσαμε τις λογοτεχνικές μας προτάσεις.
26 Φεβρουαρίου , 2022 • 3 MINS READ
26 Φεβρουαρίου , 2022 • 3 MINS READ
Περίληψη: Ο Φεβρουάριος είναι μήνας εορτασμού της αφρικανικής διασποράς. Με αφορμή το Black History Month συγκεντρώσαμε τις λογοτεχνικές μας προτάσεις.
Ο Μήνας Μαύρης Ιστορίας, η Black History Month όπως είναι γνωστός στις ΗΠΑ, γιορτάζεται κάθε Φεβρουάριο και έχει τις ρίζες του περίπου 100 χρόνια νωρίτερα. Δημιουργήθηκε στα 1920s και πλέον αναγνωρίζεται επίσημα από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του Καναδά. Στόχος αυτού του θεσμού είναι να τιμήσει τα επιτεύγματα των μαύρων Αμερικάνων και της αφρικάνικης διασποράς γενικότερα, και να αναδείξει τη συνεισφορά των Αφραμερικανών στις ΗΠΑ. Τα τελευταία χρόνια ο Μήνας Μαύρης Ιστορίας έχει επεκταθεί και σε άλλες χώρες, αλλά γιορτάζεται σε διαφορετικές περιόδους. Αυτό το Φεβρουάριο λοιπόν, επιλέξαμε να γιορτάσουμε κι εμείς το Black History Month, διαλέγοντας σημαντικά βιβλία που μιλούν για την ιστορία των μαύρων στην Αμερική ή γράφτηκαν από σημαντικούς Αφροαμερικανούς συγγραφείς.
Θα ξεκινήσουμε την περιήγησή μας στην μαύρη λογοτεχνία με το μυθιστόρημα «Το αόρατο μισό» της Brit Bennett. Πρόκειται για μία οικογενειακή ιστορία που διαδραματίζεται από τη δεκαετία του 1940 μέχρι τα 1990s. Στο επίκεντρό της δύο δίδυμες αδερφές που έζησαν αποτρόπαια γεγονότα σε μικρή ηλικία και χωρίστηκαν στα 16 τους, μέχρι που συναντήθηκαν ξανά σε μεγάλη ηλικία. Ο Colson Whitehead έχει αναδείξει την ιστορία των Αφροαμερικανών στο έργο του αρκετές φορές. Σημαντικότερο έργο του είναι το «Υπόγειος σιδηρόδρομος», στο οποίο περιγράφει την εφιαλτική ιστορία δύο σκλάβων, τους τεράστιους κινδύνους που αψήφησαν στο κυνήγι της ελευθερίας και τις μυστικές διαδρομές που ακολούθησαν, όπως έκαναν και πολλοί ακόμα σκλάβοι. Για το έργο του αυτό, ο συγγραφέας τιμήθηκε με βραβείο Pulitzer.
Η κλασική λογοτεχνία έχει ακόμα περισσότερες λογοτεχνικές προτάσεις που μπορούμε να προτείνουμε. Σημαντική συνεισφορά στην συζήτηση για τις συνέπειες του ρατσισμού στις ΗΠΑ είχε το έργο της Toni Morrison. Δύο από τα πιο αναγνωρισμένα έργα της είναι τα μυθιστορήματα «Beloved» και «Το τραγούδι του Σόλομον». Το πρώτο διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Αμερικάνικου Εμφυλίου Πολέμου και αφηγείται την ιστορία μία οικογένειας πρώην σκλάβων. Μάλιστα, για το βιβλίο αυτό τιμήθηκε και με βραβείο Pulitzer. «Το τραγούδι του Σόλομον» είναι ένα μυθιστόρημα μεγάλης ομορφιάς για έναν μαγικό κόσμο τεσσάρων γενεών Αφροαμερικανών.
Ο «Αόρατος άνθρωπος» είναι ένα μυθιστόρημα από τα μέσα του 20ου αιώνα. Γράφτηκε από τον Ralph Ellison και πραγματεύεται πολλά από τα κοινωνικά ζητήματα που αντιμετώπισαν οι Αφροαμερικανοί στις αρχές του 20ου αιώνα. Για το έργο αυτό, ο Ellison τιμήθηκε το 1953 με το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και έγινε ο πρώτος μαύρος Αμερικάνος που λαμβάνει αυτή την τιμή. Σημαντικό ρόλο στην μαύρη κουλτούρα έπαιξε και ο Αμερικανός συγγραφέας και ποιητής Claude McKay, καθώς απετέλεσε κεντρική φυσιογνωμία στην «Αναγέννηση του Χάρλεμ», με έργα όπως το το «Επιστροφή στο Χάρλεμ». Η Αναγέννηση του Χάρλεμ ήταν ένα κίνημα που είχε τεράστια επιρροή στην πολιτισμική αναβίωση της Αφροαμερικάνικης κουλτούρας, με επίκεντρο το Χάρλεμ.
Σημαντικός λογοτεχνικός εκπρόσωπος της μαύρης κουλτούρας υπήρξε και ο James Baldwin. Στα έργα του πραγματεύεται διάφορα φυλετικά και ταξικά ζητήματα, αλλά και θέματα όπως η σεξουαλικότητα και ο ανδρισμός. Ένα από τα πιο αναγνωρισμένα χειρόγραφά του, όμως, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Αυτό είναι το «Δεν είμαι ο νέγρος σου», στο οποίο ο συγγραφέας περιγράφει τις αναμνήσεις του από διάφορες σημαίνουσες προσωπικότητες στον αγώνα των Αφροαμερικανών για ίσα δικαιώματα, όπως ο Malcolm X και ο Martin Luther King Jr. Ο Malcolm X, παρότι αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, έπαιξε μεγάλο ρόλο στην μάχη για ισότητα. Η αυτοβιογραφία του κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1965, την ίδια χρονιά που δολοφονήθηκε.
Η ιστορία των Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ έχει αναδείξει και πολλές σπουδαίες γυναίκες. Η Maya Angelou ήταν σημαντική ακτιβίστρια και ποιήτρια και έχει εκδόσεις δεκάδες έργα. Μεταξύ αυτών και επτά αυτοβιογραφίες. Το «I Know Why The Caged Bird Sings» είναι μία από αυτές τις αυτοβιογραφίες, στο οποίο μας μιλά για τα παιδικά της χρόνια, η οποία της άφησε έντονα τραύματα. Τη δική της αυτοβιογραφία έχει γράψει και η πρώην Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Michelle Obama. Στο «Becoming - Η δική μου ιστορία» διαβάζουμε για τις εμπειρίες που την διαμόρφωσαν, όπως τα φοιτητικά της χρόνια, η μητρότητα και φυσικά η ζωή στον Λευκό Οίκο.
Κλείνουμε με ένα πολύ δυνατό βιβλίο για την πραγματικότητα του να είναι μαύρος στην Αμερική. Αυτό είναι το «Between the World and Me» από τον Ta-Nehisi Coates. Ο Coates κάνει μία αναδρομή στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ, στην οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, η ρατσιστική βία είναι πάει χέρι χέρι με την αμερικάνικη κουλτούρα. Ο Coates αντλεί έμπνευση από γεγονότα της παιδικής του ηλικίας και έχει δομήσει αυτό το βιβλίο ως ένα γράμμα προς τον έφηβο γιό του. Η Tomi Morrison εξέφρασε την άποψη πως ο Coates κατάφερε να γεμίσει το κενό που άφησε ο James Baldwin.