Διαβάζουμε σπίτι: «Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες»

Τι σημαίνει για τον καθένα από εμάς η μοναξιά και πώς βιώνεται; Αυτό το ερώτημα γεννήθηκε μέσα μου καθώς διάβαζα το συγκλονιστικό και συνάμα συγκινητικό μυθιστόρημα της Delia Owens «Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες» (μετάφραση Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδόσεις Δώμα). Πώς η απλή (φαινομενικά) ιστορία της «πιτσιρίκας του βάλτου» στον αμερικανικό νότο των μεταπολεμικών δεκαετιών, μπορεί να μας αγγίξει τόσο έντονα;

Η Owens, ζωολόγος στο επάγγελμα, μας συστήνει τη μικρή Κάια, η οποία ζει στη βόρεια Καρολίνα με την οικογένειά της τη δεκαετία του 1950. Ο αμερικανικός νότος όμως είναι σκληρός. Ένας-ένας οι συγγενείς της την εγκαταλείπουν, με πρώτη τη μητέρα της, και η μικρή ηρωίδα καταλήγει να ζει ολομόναχη. Η απώλεια, η μοναξιά και η αποξένωση γίνονται η καθημερινότητα της Κάια, ωστόσο η μαγευτική επαφή του κοριτσιού με τη φύση και τα πλάσματά της κάνουν τη μοναξιά αυτή να δείχνει πολλές φορές ειδυλλιακή στα μάτια και τη συνείδηση του αναγνώστη. Η «πιτσιρίκα του βάλτου» γίνεται ένα με τα άγρια πλάσματα του υγροβιότοπου. Μια μικρή φυσιοδίφης, απόλυτα συνυφασμένη με το γαλήνιο τοπίο του βάλτου. Συλλέγει φτερά, βρίσκει συντροφιά και ανακούφιση ταΐζοντας τους γλάρους και καταφέρνει να είναι ανεξάρτητη και αυτάρκης. Η ζεστή, αποπνικτική και υγρή ατμόσφαιρα των βάλτων καταπίνει την Κάια αποξενώνοντάς την σχεδόν ολοκληρωτικά από τη ζωή της μικρής κωμόπολης.

Και κάπου εκεί χτυπά την πόρτα ο έρωτας-με διάφορες μορφές. Την πρώτη φορά έχει τη μορφή του Τέιτ, ενός αγοριού που καταφέρνει να ξεκλειδώσει την Κάια και να την ανυψώσει. Τη δεύτερη φορά ο έρωτας επανέρχεται με τη μορφή του γοητευτικού αλλά πονηρού ομορφόπαιδου Τσέις, ο οποίος συντρίβει την καρδιά και την προσωπικότητά της. Άλλοτε τρυφερός, άλλοτε καταστροφικός, άλλοτε δυναμογόνος και άλλοτε ειδυλλιακός, ο έρωτας εμφανίζεται με πολλές μορφές και σκοπούς. Και μαζί με τον έρωτα έρχεται ένας φόνος. Ένας φόνος που παίζει με το μυαλό του αναγνώστη και παράλληλα αντικατοπτρίζει ολόκληρη τη μεταπολεμική Αμερική: Ρατσισμός, προκαταλήψεις, φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις. Μια Αμερική που προσπαθούσε να κρύψει τις αδυναμίες της πίσω από το Αμερικανικό Όνειρο.

Αυτό που μας γοητεύει στο μυθιστόρημα της Owens, πέρα από την πλοκή και τη μεστή γραφή της, είναι η απλότητά του. Η απλότητα των τοπίων, η γλυκύτητα της Κάια, που μεγαλώνει δείχνοντας το σεβασμό τόσο στον εαυτό της όσο και στα πλάσματα που την περιβάλλουν και μια ηρεμία, σχεδόν ουτοπική. Και κάπως έτσι η Delia Owens μας πιάνει από το χέρι και μας καλεί να ανακαλύψουμε τι υπάρχει πέρα από «Eκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες».

* Η Τζέμα Δεσύλλα είναι σύμβουλος πωλήσεων βιβλίου στο Public Συντάγματος