Σαν σήμερα / 169 χρόνια από την κυκλοφορία του Moby Dick

Μία ιστορία εμμονής από τα μέσα του 19ου αιώνα, η οποία γνώρισε ελάχιστη επιτυχία όταν κυκλοφόρησε για πρώτη φορά, είναι πιο επίκαιρη από ποτέ σήμερα. Αυτό κατάφερε ο Herman Melville με το Moby Dick, το οποίο ξεκίνησε να εκδίδεται για πρώτη φορά σαν σήμερα πριν από 169 χρόνια, στις 18 Οκτωβρίου 1851.

Η εμμονή προέρχεται από την ανάγκη για εκδίκηση, την οποία νιώθει ο καπετάνιος Αχαάβ απέναντι στη φάλαινα που τον τραυμάτισε μερικά χρόνια νωρίτερα. Ο καπετάνιος του φαλαινοθηρικού Pequod είναι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο οποίος έχει βαλθεί να κυνηγήσει τη λευκή φάλαινα που τον άφησε χωρίς το πόδι του. Το οδοιπορικό του διηγείται ο Ισμαήλ, ένας νεαρός ναύτης του καραβιού.

Πως είναι λοιπόν αυτή η ιστορία επίκαιρή σήμερα, σχεδόν 170 χρόνια μετά τη δημοσίευσή της; Διαβάζοντας κανείς το Moby Dick θα συνειδητοποιήσει τη διορατικότητα του Herman Melville. Όντας και ο ίδιος έμπειρος ναυτικός, συνειδητοποίησε από πολύ νωρίς τα γεγονότα εξαφάνισης ειδών που συνέβαιναν από την εποχή του κιόλας. Εντόπισε και ο ίδιος τη σύνδεση που έχει η δραστηριότητα του ανθρώπου στις αλλαγές του περιβάλλοντός, κάτι που αποτελεί τεράστιο ζήτημα σήμερα.

Επιπλέον, η γραφή του Melville υπήρξε ασυνήθιστα προοδευτική για την εποχή της. Στο Moby Dick συναντά κανείς θέματα όπως η ομοφυλοφιλία, ενώ αρκετοί από τους χαρακτήρες είναι αφροαμερικανοί. Οι απεικόνιση έγχρωμων χαρακτήρων ήταν πολύ σπάνια στα μέσα του 19ου αιώνα, αλλά, αυτό δεν εμπόδισε τον Melville από το να τους συμπεριλάβει στην αφήγησή του.

Ίσως το Moby Dick να δημοσιεύτηκε αρκετά πριν την εποχή του και για το λόγο αυτό να απέτυχε να γίνει εκδοτική επιτυχία. Ο πρώτο τόμος του βιβλίου, που αρχικά τιτλοφορούταν απλώς ως «The Whale», κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στο Λονδίνο στις 18 Οκτωβρίου 1851. Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 14 Νοεμβρίου, κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το «Moby-Dick».

Οι κριτικές της εποχής ήταν αρκετά μέτριες και όσο ο Herman Melville ήταν εν ζωή δεν είδε ποτέ το βιβλίο του να γίνεται επιτυχία. Σήμερα όμως, το Moby Dick θεωρείται ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της λογοτεχνικής ιστορίας, και αυτό οφείλεται σίγουρα στη διορατικότητα του συγγραφέα του.