Δρ. Λίζα Βάρβογλη: Να διαβάζουμε στο παιδί βιβλία για το άγχος

Περίληψη: Η ψυχολόγος και συγγραφέας Λίζα Βάρβογλη μοιράζεται μαζί μας συμβουλές και μυστικά για την επιστροφή στο σχολείο και την ανατροφή χαρούμενων μαθητών.

Η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει. Τσάντες, κασετίνες, βιβλία, πολύχρωμα μολύβια και κηρομπογιές βγαίνουν από το κουτί και ετοιμάζεται λίστα με νέα σχολικά, βιβλία και βοηθήματα που θα χρειαστούν φέτος. Τα παιδιά προετοιμάζονται. Οι γονείς οργανώνονται. Το σχολείο αρχίζει με Public και σε λίγο αρχίζει η επιστροφή στο σχολείο. Επιστροφή στη χαρά της γνώσης. Επιστροφή στους φίλους (τους καινούργιους ή τους παλιούς). Επιστροφή.

Η συνέντευξη της Δρ. Λίζας Βάρβογλη στο Public Blog

Η Δρ. Λίζα Βάρβογλη, μας έβαλε στο κλίμα αυτής της «σωστής» επιστροφής με ένα βίντεο όπου μας μιλά για το πώς θα καταφέρουμε να αποβάλλουμε το άγχος και να φέρουμε στην επιφάνεια θετικά συναισθήματα. Το σχολείο αρχίζει με Public και με σωστές βάσεις γι αυτό και σε συνέχεια αυτής της λίστας με tips για «Back to school», η ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας βιβλίων που ασχολούνται με τη μητρότητα και την ενίσχυση της δύναμης των γονέων, απάντησε στις ερωτήσεις μας λύνοντας όλες τις απορίες μας σχετικά με την ομαλή επάνοδο των παιδιών στη σχολική αίθουσα.

Video Duration
9:08

Το «Back to School» της Δρ. Λίζας Βάρβογλη σε μια εικόνα

Μια ζωγραφιά για το Σεπτέμβρη και την επιστροφή στο σχολείο

Αν ο Σεπτέμβρης ήταν ζωγραφιά θα τον απέδιδα με ένα καράβι φορτωμένο γελαστά παιδιά, τσάντες, κασετίνες, όμορφα σχολικά είδη, σαλπάροντας σε ένα ταξίδι γνώσης και χαράς!

Η «Επιστροφή στο σχολείο» σε τίτλους

Η «επιστροφή στο σχολείο» είναι μία φράση που έχει διαφορετική σημασία για μικρούς και μεγάλους! Οι γονείς θεωρούν το άνοιγμα των σχολείων ως «επιστροφή στην κανονικότητα», ενώ για τα παιδιά σηματοδοτεί το «τέλος της ξεγνοιασιάς» και συχνά την «αρχή των βασάνων». Με δύο διαμετρικά αντίθετους ορισμούς καταλαβαίνουμε ότι συχνά υπάρχει σύγκρουση στο πώς βλέπει η κάθε πλευρά την επιστροφή στα θρανία. Δεν είναι απαραίτητο να «πείσουμε» το παιδί για το καλό που θα του κάνει το σχολείο. Μπορούμε όμως να το βοηθήσουμε σε μία ομαλή μετάβαση. Μερικοί τρόποι είναι οι εξής:

  • Να πάρουμε το παιδί μαζί μας για την αγορά των σχολικών ειδών (ή αν το κάνουμε ηλεκτρονικά να είμαστε μαζί με το παιδί)
  • Να περάσουμε μπροστά από το σχολείο, να μπούμε στο προαύλιο, να το βοηθήσουμε να εξοικειωθεί με τον χώρο (σ.σ.: για μικρότερα παιδιά)
  • Να κανονίσουμε να παίξει με έναν συμμαθητή/ήτρια που πεθύμησε
  • Να ρωτήσουμε το παιδί τι θα του άρεσε να κάνει από εξωσχολικές δραστηριότητες (σ.σ.: χωρίς να επιβάλλουμε αυτό που εσείς θεωρείτε καλό)
  • Να διαβάσουμε με το παιδί βιβλία που πραγματεύονται το άγχος, την αυτοπεποίθηση, την ικανότητα του παιδιού να διαχειριστεί δύσκολες, στρεσογόνες καταστάσεις.

Η ηλικία που παρουσιάζει περισσότερη άρνηση την πρώτη μέρα της επιστροφής στο σχολείο

Στις μικρές ηλικίες μπορεί να υπάρχει μία μεγαλύτερη δυσκολία επιστροφής στο σχολείο, ειδικά όταν πρόκειται για μετάβαση πχ στα νήπια ή την πρώτη δημοτικού. ΜΗΝ προσπαθήσεις να πείσεις το παιδί για το πόσο καλό είναι το σχολείο! Είναι σημαντικό να κατεβούμε στο ύψος του παιδιού και να το ρωτήσουμε τι ακριβώς φοβάται, τι το ανησυχεί. Τις περισσότερες φορές τα παιδιά έχουν έναν συγκεκριμένο λόγο που πιστεύουν ότι τα εμποδίζει να πάνε στο σχολείο. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να βρούμε την αιτία και να την αντιμετωπίσουμε πρακτικά ή χιουμοριστικά. Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να πει «δε θέλω να αφήσω τα παιχνίδια μου μόνα τους» στο οποίο η απάντηση είναι «θα είμαι εγώ εδώ να τα προσέχω και όταν γυρίσεις από το σχολείο θα τους κάνεις ένα πάρτι» ή μπορεί η ανησυχία να είναι «και αν χαθώ και δε μπορώ να βρω την τάξη μου;», όπου μπορούμε να το βοηθήσουμε να βρει λύσεις- και όχι να του πούμε σκέτα «δεν πρόκειται να χαθείς!».

Τα βιβλία της Δρ. Λίζας Βάρβογλη και η πορεία της

Liza-Varvogli-Interview-01

Η Καταπληκτική μαμά

Οι τρεις σημαντικότεροι άξονες της καταπληκτικής μαμάς είναι:

  • Η αυτοφροντίδα της
  • Το χτίσιμο καλής σχέσης και επικοινωνίας με το παιδί της
  • Το να γίνει προπονήτρια ζωής και να χτίσει τα δυνατά σημεία του παιδιού της για να πετύχει.

Αυτά τα αναλύω εκτενώς στα βιβλία μου. Επίσης προσθέτω:

  • Την άνευ όρων αγάπη που χρειάζεται να δείχνει η μαμά προς το παιδί, το οποίο είναι διαφορετικό από κάτι εξίσου απαραίτητο
  • Την οριοθέτηση στη συμπεριφορά του παιδιού, ώστε αυτό να νιώθει ψυχική ασφάλεια και σιγουριά.

Δηλαδή δίνουμε αγάπη χωρίς όρους και όρια σε ένα παιδί, ενώ ταυτόχρονα βάζουμε όρια στη συμπεριφορά του.

Η απόφαση να γράψει βιβλία για τη «μητέρα»

Για δέκα χρόνια εργαζόμουν ως ψυχολόγος στο Children’s Hospital στη Βοστώνη, το παιδιατρικό πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Harvard, όπου έβλεπα παιδιά ηλικίας μερικών ημερών μέχρι φοιτητές. Πέρα από το όποιο πρόβλημα των παιδιών, οι γονείς είχαν πάντα ερωτήσεις και αναζητούσαν καθοδήγηση και πρακτικές συμβουλές για να πορευτούν. Αυτή η εμπειρία σε συνδυασμό με το ότι και εγώ είμαι μητέρα τεσσάρων παιδιών με ώθησε στο να γράψω μία σειρά βιβλίων που χωρίζονται σε ηλικιακές ομάδες και προσφέρουν πρακτικές συμβουλές για την ανατροφή των παιδιών αλλά και για την αυτοφροντίδα της μαμάς.

Η πιο συχνή ερώτηση που κάνουν οι θεραπευόμενοι

Θεραπευόμενοι και αναγνώστες ενδιαφέρονται να θωρακίσουν το παιδί τους απέναντι στο άγχος, να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και να αξιοποιήσει τα δυνατά του στοιχεία. Νομίζω ότι αυτή η τριάδα είναι κάτι σημαντικό για μικρούς και μεγάλους! Γι’ αυτό εξάλλου και έγραψα μία σειρά από νέα παιδικά βιβλία-πρακτικούς οδηγούς για την ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων που χρειάζονται τα παιδιά για την επιτυχία τους στο σχολείο και τη ζωή «Mindfulness», «Συναισθηματική Νοημοσύνη», «Αυτοπεποίθηση» και «Νοοτροπία της Εξέλιξης» (όλα εκδόσεις Mamaya) για να βοηθήσω τους γονείς να ξεκινήσουν τη συζήτηση και να κάνουν συγκεκριμένες ασκήσεις με το παιδί τους για να αποκτήσει αυτές τις δεξιότητες.

Ο ελεύθερος χρόνος και η σημασία της ηλικίας

liza-varvogli-interview-01

Ο ελεύθερος χρόνος για ένα παιδί και πώς θα μπορούσαμε να τον γεμίσουμε δημιουργικά

Ελεύθερος χρόνος είναι αυτό ακριβώς που λέει η λέξη: ελεύθερος. Οπότε δεν είναι απαραίτητο να τον γεμίσουμε με αυτό που εμείς θεωρούμε χρήσιμο και καλό για το παιδί. Χρειάζεται να αφήσουμε στο παιδί πρωτοβουλία να κάνει πράγματα που αρέσουν στο ίδιο, να πειραματιστεί και να βρει τι του δίνει χαρά, ενίοτε και να βαρεθεί. Ο ελεύθερος χρόνος είναι χρόνος που το παιδί πρέπει να μάθει να μπορεί να περνάει και με τον εαυτό του, ώστε να γνωρίσει τον εαυτό του και να τον κάνει σύμμαχό του.

Βάζοντας σε σειρά τα: Μουσική/ επιτραπέζια/videogames/αθλήματα/tablet ανάλογα με τη σημασία τους στην καθημερινότητα ενός παιδιού

Στη σειροθέτηση θα βάλω πρώτα τα αθλήματα, γιατί η κίνηση είναι το βασικότερο για τα παιδιά. Η κίνηση, πέρα από τα σωματικά οφέλη, βοηθάει το παιδί να εκτονωθεί, συμβάλλει στην έκκριση ενδορφινών, των ορμονών της χαράς, τονώνει την ενέργεια και συμβάλλει στη διαχείριση του άγχους και την ψυχική ευεξία. Επίσης ο αθλητισμός προάγει τη στοχοθέτηση, την αναμέτρηση με τον εαυτό, την αυτοπεποίθηση, αλλά και τη συνεργατικότητα. Μετά θα έβαζα τη μουσική που τονώνει τις εγκεφαλικές λειτουργίες και σχετίζεται με την ικανότητα του παιδιού να αποκτήσει μαθηματικές έννοιες, αλλά επίσης διδάσκει υπομονή, πειθαρχία, δημιουργικότητα, έκφραση και, φυσικά, δίνει ευχαρίστηση!

Θα βάλω τα επιτραπέζια στη συνέχεια: δίνουν ευχαρίστηση, αποτελούν «τροφή» για τον νου, είναι συνεργατικά και προάγουν τις φιλικές σχέσεις δια ζώσης. Στην ίδια θέση βάζω και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, γιατί όταν χρησιμοποιούνται σωστά έχουν πολλά οφέλη: εξοικείωση με την τεχνολογία, ακόνισμα της σκέψης, διαδικτυακές φιλίες και, φυσικά, ευχαρίστηση. Ας μην ξεχνάμε ότι όταν τα παιδιά δεν μπορούν να βρεθούν με τους φίλους τους από κοντά, μία καλή λύση είναι να παίξουν μαζί αλλά διαδικτυακά! Τελευταίο στη λίστα βάζω το τάμπλετ, επειδή δυστυχώς τα περισσότερα παιδιά κάνουν κακή χρήση και κατάχρηση της συσκευής και όσων προσφέρει.

Η ηλικία έως τα 5 χρόνια ενός παιδιού και η σημασία της

Τα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό το παιδί μέσα από τις σχέσεις και τις εμπειρίες που έχει. Σε αυτή την περίοδο αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς οι εγκεφαλικές συνάψεις, δημιουργώντας τα θεμέλια για τη μάθηση, τη συμπεριφορά, αλλά και την υγεία. Ωστόσο, πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι με τη νευροπλαστικότητα, δηλαδή την ιδιότητα του εγκεφάλου να αναδιοργανώνεται, να κάνει νέες συνδέσεις και να αλλάζει ανάλογα με τα ερεθίσματα που του προσφέρουμε, ο άνθρωπος μπορεί να κάνει ουσιαστικές, θετικές αλλαγές ακόμα και σε μεγαλύτερη ηλικία! Δεν είμαστε δέσμιοι του DNA και των πρώιμων εμπειριών μας, οι επιλογές που κάνουμε κάθε μέρα, σε οποιαδήποτε ηλικία, έχουν δύναμη και μετράνε!

Το σχολείο αρχίζει με Public

Ο χρόνος μπορεί να μετράει αντίστροφα όμως σε αυτό το «τρέξιμο» να τα προλάβεις όλα, έχεις σύμμαχο. Μπορείς είτε διαδικτυακά μέσω του Public.gr είτε σε όποιο κατάστημά Public σε εξυπηρετεί και να ετοιμάσεις μαζί με το παιδί σου -όπως προτείνει και η Δρ. Λίζα Βάρβογλη- τη λίστα που χρειάζεται για να κάνει την πιο δυνατή επιστροφή στο σχολείο. Μην ξεχνάς ότι μπορείς να αποκτήσεις όλα όσα έχετε ανάγκη εύκολα και γρήγορα μέσω της υπηρεσίας Flex Pay για άτοκες δόσεις με πιστωτική κάρτα είτε με το Public Now, Pay Later για αγορές σε 3 άτοκες δόσεις χωρίς πιστωτική κάρτα από το Public.gr με την υποστήριξη της Klarna.

Υπάρχει αλήθεια καλύτερη επιστροφή στο σχολείο από εκείνη που μας βρίσκει πανέτοιμους για καινούργια γνώση;