Σαν σήμερα απονεμήθηκαν για πρώτη φορά τα βραβεία Pulitzer

To βραβείο Pulitzer είναι ένας θεσμός με παραπάνω από 100 χρόνια ιστορία. Η αρχή έγινε σαν σήμερα, στις 4 Ιουνίου 1917, όταν και απονεμήθηκαν τα πρώτα βραβεία, και η παράδοση συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πρόσφατα είχαμε την ανακοίνωση των νικητών του 2020, με τη βράβευση του Colson Whitehead να ξεχωρίζει. Τι αντιπροσωπεύει όμως το βραβείο Pulitzer, σε ποιους απονέμεται και πως ήρθε στη ζωή;

Όλα οφείλονται σε έναν μεγάλο εκδότη του 19^ου αιώνα, τον Joseph Pulitzer. Ο ουγγρικής καταγωγής, Αμερικάνος εκδότης θέσπισε αυτό το βραβείο με σκοπό να προάγει την αριστεία στη δημοσιογραφία και άλλους τομείς της τέχνης. Για το σκοπό αυτό άφησε στη διαθήκη του ένα σημαντικό ποσό στο Πανεπιστήμιο Columbia το οποίο και θα αναλάμβανε τη διοργάνωση του θεσμού. Ο Joseph Pulitzer έφυγε από τη ζωή τον Οκτώβριο του 1911 και η επιθυμία του έγινε πράξη σχεδόν 6 χρόνια αργότερα, στις 4 Ιουνίου 1917, όπως είπαμε. Έκτοτε, το Πανεπιστήμιο Columbia συνεχίζει αυτή την παράδοση, απονέμοντας κάθε χρόνο το βραβείο Pulitzer.

Στη σημερινή τους μορφή, τα βραβεία απονέμονται σε 22 κατηγορίες και σχετίζονται με την αριστεία στη δημοσιογραφία, τη λογοτεχνία και τη μουσική. Ο ίδιος ο Pulitzer είχε ξεχωρίσει με διαφορετικό τρόπο τις κατηγορίες, αλλά, προβλέποντας τις αλλαγές που μπορεί να έρθουν με το χρόνο, άφησε στο Πανεπιστήμιο Columbia την ευχέρεια να τις τροποποιήσει. Η συμμετοχή στα βραβεία αφορά έργα μόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες και η επιλογή των νικητών γίνεται από επιτροπή κριτών, μετά από ψηφοφορία. Η επιτροπή έχει επίσης το δικαίωμα να μην ανακηρύξει κάποιον νικητή, κάτι που έχει συμβεί ελάχιστες φορές.

Στα 103 χρόνια ιστορίας τους τα βραβεία έχουν απονεμηθεί κάθε χρόνο χωρίς διακοπή. Οι νικητές ανακοινώνονται συνήθως τον Απρίλιο, αν και μέσα στα χρόνια αυτό δεν τηρείται πάντα. Πρόσφατο παράδειγμα είναι η φετινή ανακοίνωση. Ο κορονοϊός ανάγκασε την επιτροπή να αναβάλει την ανακοίνωση για ένα περίπου μήνα, με την ανακήρυξη των νικητών να γίνεται τελικά στις 4 Μαΐου 2020.

Η υποκειμενική φύση της επιλογής έχει οδηγήσει -αναπόφευκτα- σε αντιρρήσεις. Το 1941, για παράδειγμα, η επιτροπή είχε αρχικά επιλέξει τον Ernest Hemingway ως νικητή, για το «Για ποιον χτυπά η καμπάνα». Τελικά, όμως, αποφάσισε να μην αποδώσει το βραβείο, μετά τις πιέσεις του προέδρου του Πανεπιστημίου για αλλαγή της απόφασης. Ο Ernest Hemingway θα κέρδιζε το βραβείο λίγα χρόνια αργότερα, το 1953, για το μυθιστόρημα «Ο γέρος και η θάλασσα».

Άλλες σημαντικές χρονιές στην ιστορία του θεσμού είναι το 1922, όταν και προστέθηκε η κατηγορία της ποίησης, το 1943, όταν προστέθηκε η κατηγορία της μουσικής και το 1962, όταν και προστέθηκε η κατηγορία της πεζογραφίας.

Κάθε νικητής επιβραβεύεται με το ποσό των $15.000. Tο σημαντικότερο βραβείο θεωρείται αυτό της κοινωνικής προσφοράς (Pulitzer Prize for Public Service) και επιβραβεύεται και από ένα χρυσό μετάλλιο. Αν θες να θυμηθείς όλα τα φετινά βραβεία, δεν έχεις παρά να κατευθυνθείς στην επίσημη σελίδα των βραβείων. Εκεί θα βρεις και τους νικητές για όποια χρονιά σε ενδιαφέρει και θα κάνεις μία ακόμα περιήγηση στην ιστορία του σημαντικού αυτού θεσμού.