Πρωταπριλιά / Η αλήθεια για τη μέρα με τα ψέματα!

Το combo ψέματα και Πρωταπριλιά κρατά εδώ και πολλά χρόνια! Οι ιστορίες και οι εκδοχές για αυτή τη σύνδεση πολλές και ενδιαφέρουσες. Ας δούμε μερικές παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή!

Ως το 1564 η Πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Τη χρονιά αυτή όμως, επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και η Πρωτοχρονιά πλέον «κλείδωσε» στην 1η Ιανουαρίου. Σημειώθηκαν τότε αρκετές αντιδράσεις, καθώς αρκετοί συνέχιζαν να γιορτάζουν την παλιά (πλέον) Πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου και όσοι διαφωνούσαν τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα με διάθεση... περιπαικτική.

Όμως οι ρίζες του εθίμου με τα πρωταπριλιάτικα ψέματα φαίνονται ακόμα παλαιότερες και φτάνουν στους αρχαίους Κέλτες. Οι Κέλτες, λοιπόν, συνήθιζαν την Πρωταπριλιά να πηγαίνουν για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδεια χέρια αλλά δεν έλειπαν οι ψεύτικες ιστορίες για μεγάλες ψαριές, ώστε να κλέψουν τις εντυπώσεις. Γι’ αυτό οι Γάλλοι ονομάζουν ακόμα και σήμερα το πρωταπριλιάτικο ψέμα "Poisson d’ Avril", που σε ακριβή μετάφραση σημαίνει «Ψάρι του Απρίλη».

Μια διαφορετική εκδοχή αναφέρει ότι οι πρωταπριλιάτικες φάρσες οφείλουν την ύπαρξή τους στη γιορτή της «Kοροϊδίας και του Ξεγελάσματος» της ρωμαϊκής θεάς Venus Aprilis, δηλαδή της Aπριλίου Aφροδίτης, που έδινε το έναυσμα για απελευθέρωση του πνεύματος ταυτόχρονα με την οργιώδη απελευθέρωση της φύσης κάθε άνοιξη.

Το έθιμο της Πρωταπριλιάς ήρθε στην Ελλάδα, πιθανώς, την εποχή των Σταυροφοριών. Σε κάποιες περιοχές της πατρίδας μας θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά ή ότι θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειές του. Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο. Στη Θράκη, για παράδειγμα, το βρόχινο νερό της Πρωταπριλιάς θεωρείται θεραπευτικό και γι’ αυτό το συλλέγουν σε μπουκάλια. Στην Κομοτηνή πίστευαν ότι είναι καλός οιωνός να γελούν την 1η κάθε Απρίλη, «για να γίνουν τα κουκούλια τους», ιδίως την εποχή που ανθούσε η σηροτροφία, η εκτροφή μεταξοσκώληκων. Στην Άνδρο, πάλι, λένε ψέματα την 1η του Μάρτη κι όχι την Πρωταπριλιά!

Εσείς πιο μικρό ή μεγάλο ψέμα σχεδιάζετε να πείτε σήμερα;