Books around the world: Κάνουμε τουρ στη λογοτεχνία των Βαλκανίων!

Ένα ταξίδι στα Βαλκάνια έχει το δικό του μοναδικό τρόπο για να γοητεύσει κάθε επισκέπτη. Οι πανέμορφες πόλεις και τα γραφικά χωριά αντηχούν από τους αιώνες πολιτισμού, τις επιρροές της ανατολής και της δύσης, την ξεχωριστή κουλτούρα των κατοίκων αλλά και τις πληγές της ιστορίας. Η λογοτεχνία των Βαλκανίων δε θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Η νέα γενιά συγγραφέων από τη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Ρουμανία, τη Βοσνία και το Μαυροβούνιο, εμπνέεται από το παρελθόν για να «ξορκίσει» τους δαίμονές της, αγκαλιάζοντας όλα όσα ενώνουν τους λαούς της χερσονήσου. Ας την ανακαλύψουμε!

Ταξιδεύουμε σε Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία & Βουλγαρία!

Από την Αδριατική έως τη Μαύρη Θάλασσα, τα Βαλκάνια είναι ένας από τους πιο παραγνωρισμένους όσο και συναρπαστικούς λογοτεχνικούς προορισμούς. Ξεκινάμε το οδοιπορικό μας από την Αλβανία. Εκεί βρίσκουμε τη Lea Ypi και το βραβευμένο αυτοβιογραφικό διήγημα «Ελεύθερη - Μεγαλώνοντας στο τέλος της ιστορίας». Συνδυάζοντας το προσωπικό με το πολιτικό, τη λογοτεχνία με τα αληθινά γεγονότα που συντάραξαν τη γείτονα χώρα, το βιβλίο της Lea Ypi περιγράφει τα βιώματα ενός παιδιού που μεγάλωσε κυριολεκτικά ανάμεσα σε δύο κόσμους, τη στιγμή που στον ορίζοντα διαγράφονταν το τέλος της ιστορίας. Μια στοχαστική, χιουμοριστική και συνάμα συγκινητική αυτοβιογραφία για τη ζωή και τη δίψα για την ελευθερία.

Συνεχίζουμε ανατολικά με προορισμό τη Βόρεια Μακεδονία. Η Rumena Bužarovska έρχεται να μας συστήσει στον μέχρι πρότινος άγνωστο λογοτεχνικό κόσμο της χώρας της, ο οποίος, όπως μαρτυρούν και τα έργα της, έχει πολλά να μοιραστεί. Στη συλλογή διηγημάτων «Δεν πάω πουθενά» η Rumena Bužarovska δίνει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τη δική της απάντηση στο ερώτημα «τι σημαίνει να είσαι γυναίκα σήμερα», αναδεικνύοντας την αλήθεια πίσω από τις σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις. Περιγράφοντας μια κοινωνία όπου ο σεξισμός και ο μισογυνισμός είναι πανταχού παρόντες, η συγγραφέας αποκαλύπτει όσα αρνούμαστε να παραδεχτούμε για τον εαυτό μας και τον κόσμο.

Επόμενη στάση στο λογοτεχνικό μας οδοιπορικό η Βουλγαρία. Το πολιτικό γίνεται ένα με το προσωπικό και στα μυθιστορήματα του Georgi Gospodinov. Ένα από αυτά είναι το «Χρονοκαταφύγιο». Συνδυάζοντας την ειρωνεία και τη νοσταλγία, και εναλλάσσοντας διαφορετικά είδη γραφής ο βραβευμένος με International Booker Prize συγγραφέας διερευνά το παρελθόν και πώς αυτό επηρεάζει μια ζωή με αβέβαιο μέλλον. Μέσα από τα μάτια ενός ανώνυμου αφηγητή και ενός περιπλανώμενου στο χρόνο ταξιδιώτη, ο Gospodinov καταπιάνεται με μεγάλα ερωτήματα που αφορούν το θάνατο, την ύπαρξη, τη ζωή, την πατρίδα και το έθνος.

Books around the world: Φύγαμε για Ρουμανία, Σερβία & Βοσνία!

Ανεβαίνοντας βόρεια, φτάνουμε στη Ρουμανία. Η πατρίδα του μεγάλου Ευγένιου Ιονέσκο έχει, ως γνωστόν, μακρά παράδοση στις τέχνες. Σήμερα, ο Mircea Cărtărescu θεωρείται από πολλούς ο κορυφαίος εκπρόσωπος του σύγχρονου ρουμανικού μυθιστορήματος. Στο σπονδυλωτό μυθιστόρημα «Νοσταλγία» πέντε νουβέλες συγκλίνουν σε μια τοποθεσία όπου η μνήμη συναντά το όνειρο. Ένα παιχνίδι «ρώσικης ρουλέτας», μια επερχόμενη αποκάλυψη, κι ένας απαγορευμένος έρωτας ξεδιπλώνονται, μεταξύ άλλων, με φόντο το Βουκουρέστι. Ακροβατώντας ανάμεσα στο ρεαλιστικό, το ονειρικό και το παράλογο, ο Mircea Cărtărescu συνθέτει μια αλλόκοτη όσο και συναρπαστική ιστορία όπου το φαντασιακό και η σκληρή πραγματικότητα γίνονται ένα.

Επιστρέφουμε στην πρώην Γιουγκοσλαβία, με προορισμό αυτή τη φορά το Βελιγράδι. Πλάι στο Σάβο και το Δούναβη, είναι ευκαιρία να διαβάσουμε, και πάλι, τον μεγάλο συγγραφέα της Σερβίας, τον φημισμένο Ivo Andric. «Το γεφύρι του Δρίνου» δεν είναι μόνο ένα καθηλωτικό μυθιστόρημα που ρίχνει φως στα τραγικά γεγονότα του πολέμου που αιματοκύλησαν την πατρίδα του. Παρουσιάζοντας τη ζωή σε ένα μικρό χωριό, το βιβλίο του νομπελίστα λογοτέχνη είναι μια μικρογραφία της ίδιας ιστορίας των Βαλκανίων. Ενός πολυεθνικού μωσαϊκού λαών και θρησκειών που εδώ και αιώνες συνυπάρχουν αναζητώντας την ταυτότητα και τη θέση που τους αναλογεί στον κόσμο.

Τελευταίος σταθμός πριν επιστρέψουμε από το οδοιπορικό μας στα Βαλκάνια, η Βοσνία. Στο μυθιστόρημα «Πιάσε το Λαγό» η βραβευμένη με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας Lana Bastašić, διηγείται την περίπλοκη πορεία της φιλίας δύο γυναικών στην «καρδιά» των Βαλκανίων. Μετά από 12 χρόνια, η Λέιλα εμφανίζεται απρόσμενα στη ζωή της παιδικής της φίλης Σάρα. Έχοντας πλέον αλλάξει, οι δύο γυναίκες θα ξεκινήσουν ένα ταξίδι που θα τις φέρει αντιμέτωπες με το σκοτεινό τους παρελθόν.

Βαλκάνια είναι όμως και η Ελλάδα, και δε θα μπορούσαμε σε ένα τέτοιο roadtrip να μην συμπεριλάβουμε κάποιον από τη νέα γενιά Ελλήνων συγγραφέων που μας έχουν χαρίσει αξέχαστα βιβλία. Το μυθιστόρημα «Και οι νεκροί ας θάψουν τους νεκρούς τους», του Μιχάλη Αλμπάτη μας μεταφέρει στην ελληνική επαρχία της δεκαετίας του '50 με μια μεταφυσική, σατιρική και ταυτόχρονα καταγγελτική ιστορία ενηλικίωσης. 

Κάπου εδώ η λογοτεχνική μας περιήγηση στα Βαλκάνια φτάνει στο τέλος της. Για να μάθεις το επόμενο ταξίδι που θα μας βρει και πάλι αγκαλιά με ένα βιβλίο, μείνε συντονισμένος στο Public Blog!

Καλή ανάγνωση!