Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα: O Pablo Neruda πίσω από τον μύθο

Δεν υφίσταται γενιά που να μην έχει διαβάσει ή τουλάχιστον ακούσει το όνομα Πάμπλο Νερούδα. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες, επιδραστικές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής και ένας από τους πιο σπουδαίους ποιητές της παγκόσμιας ιστορίας, πριν από περίπου 50 χρόνια χώρεσε όλη τη ζωή του σε 645 σελίδες. Στο βιβλίο «Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα», που επανακυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις Gutenberg, ο νομπελίστας μάς ξεναγεί, σχεδόν γραμμικά, σε όλα τα σημεία-σταθμούς της ζωής του! Ένας άνθρωπος που ενέπνεε, εμπνέει και θα εμπνέει για πολλά ακόμα χρόνια.

Από το χιλιάνικο δάσος στην εξορία

Το 1904, μια καυτή μέρα του Ιουλίου γεννιέται στο Παρράλ της Χιλής, ο Νεφταλί Ρικάρδο Ρέγιες Μπασσάλτο. Η μητέρα του πάσχει από φυματίωση και πεθαίνει έναν μήνα μετά τη γέννησή του. Μαζί με την οικογένειά του μετακομίζουν στο Tεμούκο και σε ηλικία 10 ετών αρχίζει να γράφει. Θα περάσουν 3 χρόνια μέχρι την πρώτη του δημοσίευση στο τοπικό έντυπο La Mañana. Σε ηλικία 16 ετών, επινοεί το ψευδώνυμο Πάμπλο Νερούδα. Ως ενήλικας πλέον μετακομίζει στο Σαντιάγο για σπουδές γαλλικής φιλολογίας, τις οποίες εγκαταλείπει και αφοσιώνεται στην ποίηση. Είναι μόλις 20 ετών, όταν εκδίδει το πιο εμβληματικό του έργο. Τα «Είκοσι ερωτικά ποιήματα και ένα τραγούδι απόγνωσης» τον συστήνουν στο παγκόσμιο κοινό και η απήχηση είναι τεράστια. «Με κάποιο θαύμα, που δεν καταλαβαίνω, αυτό το βασανισμένο βιβλίο άνοιξε τον δρόμο της ευτυχίας για πολλούς, πολλούς ανθρώπους», θα πει ο ίδιος αργότερα. Το 1927 αρχίζει την καριέρα του στη διπλωματία, με διαδοχικές θέσεις ως γενικός πρόξενος στη Νοτιοανατολική Ασία και την Ευρώπη.

Ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος ξεσπά, οι πολιτικές του θέσεις ωριμάζουν και ακολουθεί η συγγραφή του «Ισπανία στην καρδιά» εν καιρώ πολέμου. Το 1938 επιστρέφει στη Χιλή, έπειτα η κυβέρνηση τον στέλνει στο Μεξικό και επιστρέφει ξανά το 1943. Δύο χρόνια αργότερα εκλέγεται γερουσιαστής με το Κομμουνιστικό Κόμμα. Όταν η κυβέρνηση κάνει στροφή προς τα δεξιά, ο Νερούδα μαζί με άλλους αριστερούς φεύγουν εξόριστοι από τη Χιλή. Επιστρέφει το 1952, όπου τα εντάλματα για σύλληψη αριστερών συγγραφέων και πολιτικών προσωπικοτήτων ανακλήθηκαν. Έκτοτε ταξιδεύει διαρκώς. Το 1970 διορίζεται πρεσβευτής της Χιλής στη Γαλλία και τον επόμενο χρόνο τιμάται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το έργο του που «με τη δράση μιας στοιχειώδους δύναμης ζωντανεύει το πεπρωμένο και τα όνειρα μιας ηπείρου». Δύο χρόνια αργότερα αφήνει την τελευταία του πνοή, έχοντας όμως προλάβει να γράψει την ιστορία της ζωής του, μέχρι και τις μέρες πριν τον θάνατό του.

«Όλα τα μονοπάτια οδηγούν στον ίδιο στόχο: Να εκφράσουμε στους άλλους αυτό που είμαστε»

Πολιτικοί, ποιητές, επαναστάτες, ερωτευμένοι, όλοι βρήκαν στις λέξεις του Πάμπλο Νερούδα λίγο από τον εαυτό τους. Η ποίησή του, άκρως συγκινητική, ειλικρινής και προσιτή έχει τη δύναμη να αγγίξει τις ψυχές κάθε γενιάς, ανεξαρτήτου ηλικίας, εθνικότητας, φύλου. Η πίστη του στη δικαιοσύνη και οι επακόλουθοι αγώνες του έδωσαν φωνή σε χιλιάδες καταπιεσμένους της Λατινικής Αμερικής. Ο ίδιος κατάφερε να σώσει εκατοντάδες Ισπανούς πρόσφυγες και να υπερασπιστεί μέχρι τέλους τον λαό του. Ο Νερούδα δεν ήταν απλά ένας μύθος, ήταν ένας διανοούμενος που δεν διαχώριζε την ποίηση από την πολιτική και πίστευε ακράδαντα ότι όφειλε να συμμετέχει στα κοινά! Η συμβολή και το έργο του έχουν αποτελέσει πηγή έμπνευσης για εκατοντάδες καλλιτέχνες, πολιτικούς, συγγραφείς μέχρι καθημερινούς, απλούς και ερωτευμένους ανθρώπους ανά τον κόσμο. Ποιήματα του πιο πολυδιαβασμένου ισπανόφωνου ποιητή έχουν μελοποιηθεί και από τον Μίκη Θεοδωράκη.

Η αυτοβιογραφία «Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα»

«Θα ξεκινήσω λέγοντας, για τις μέρες και τα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας, ότι ο μοναδικός αξέχαστος χαρακτήρας για μένα ήταν η βροχή», γράφει στις πρώτες σελίδες της αυτοβιογραφίας του ο νομπελίστας και κάπως έτσι μας καλεί να γίνουμε μάρτυρες της μνημειώδους ζωής του. Από τα παιδικά του χρόνια στη Χιλή, μέχρι το Μεξικό και την Ισπανία, τα κρουαζιερόπλοια και την εξορία, ο αποκαλυπτικός Πάμπλο Νερούδα καταθέτει την αλήθειά του, τη συναρπαστική ζωή του και τις δυσκολίες που κατάφερε να ξεπεράσει. Ένα βιβλίο μέσα από το οποίο δεν γνωρίζουμε μόνο τον ερωτικό ποιητή, αλλά ολόκληρη την ύπαρξή του! Η αφήγηση γίνεται μερικές φορές πυκνό ποιητικό δοκίμιο, πράγμα που δηλώνει αναμφισβήτητα ότι οι μεγάλοι ποιητές είναι ποιητές σε όλα όσα γράφουν.

Απομνημονεύματα ανθρώπων που εμπνέουν στα Public!

Τα όρια μεταξύ προσωπικής ζωής και επαγγέλματος είναι λεπτά και στις περισσότερες περιπτώσεις των ανθρώπων που μας εμπνέουν, δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ των δύο. Το έργο τους έχει καθολικό αντίκτυπο. Ευτυχώς για εμάς, οι ιστορίες τους έχουν γραφτεί είτε ως αυτοβιογραφίες ή βιογραφίες και μπορείς ανά πάση στιγμή να τις βρεις στα ράφια των καταστημάτων Public ή στο public.gr. Από τον Philip Glass μέχρι τον Πάπα Φραγκίσκο, θα ανακαλύψεις κορυφαίες ιστορίες που αποτελούν παραδείγματα έμπνευσης!