25η Μαρτίου: Γιατί τρώμε μπακαλιάρο;

Περίληψη: Αλήθεια έχεις αναρωτηθεί ποτέ πως καθιερώθηκε ο μπακαλιάρος σκορδαλιά ως πρωταγωνιστής στο οικογενειακό τραπέζι της 25ης Μαρτίου; Η Ιωάννα Λυμπεροπούλου μας εξηγεί!

Η 25η Μαρτίου είναι μια ημέρα που έχει διπλό εορτασμό για τους Έλληνες, καθώς από το 1838 συμπίπτει με την επέτειο της Επανάστασης του 1821. Κατά την διάρκεια της νηστείας της μεγάλης Σαρακοστής, η οποία είναι η παλαιότερη και πιο αυστηρή περίοδος νηστείας της ορθόδοξης εκκλησίας, υπάρχουν δύο εξαιρέσεις κατά τις οποίες επιτρέπεται το ψάρι. Αυτές είναι η 25η Μαρτίου που γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και η Κυριακή των Βαΐων. 

Η επιλογή του μπακαλιάρου για την 25η Μαρτίου χάνεται στα χρόνια. Λέγεται ότι ο παστός μπακαλιάρος, ο οποίος προέρχεται από τον βορειοανατολικό Ατλαντικό, έφτασε στη χώρα μας περίπου τον 16ο αιώνα, όταν οι Άγγλοι στο πλαίσιο του εμπορίου τον αντάλλασσαν στην χώρα μας με σταφίδες. Το γεγονός ότι ήταν παστός και μπορούσε να διατηρηθεί εύκολα και για μεγάλο χρονικό διάστημα - καθώς τότε δεν υπήρχαν ψυγεία – αλλά και ότι μπορούσε να φτάσει ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα μέρη, τον έκαναν πολύ δημοφιλή. Έτσι λοιπόν ο μπακαλιάρος αποτέλεσε μια εύκολη, οικονομική αλλά και θρεπτική λύση για ψάρι, καθώς όλοι γνώριζαν ότι ανεξαρτήτως καιρού μπορούσαν να προμηθευτούν παστό μπακαλιάρο ακόμη και στο πιο απομακρυσμένο, μικρό παντοπωλείο. Αυτός είναι και ο λόγος που του αποδόθηκε ο χαρακτηρισμός «ψάρι του βουνού». Για να ολοκληρωθεί το πιάτο, προστέθηκε δίπλα του η σκορδαλιά, αυτό το παραδοσιακό, ελληνικό συνοδευτικό που ταίριαξε αρμονικά δίπλα του. Έτσι λοιπόν ο μπακαλιάρος σκορδαλιά, μπήκε και «με την βούλα» στον κατάλογο με τα κορυφαία παραδοσιακά μας εδέσματα.

25-martiou-01

Και αφού έχουμε εμπλουτίσει τις γνώσεις μας, ας τηρήσουμε το έθιμο και να φτιάξουμε μπακαλιάρο σκορδαλιά για την 25η Μαρτίου.

Συνταγή για μπακαλιάρο σκορδαλιά

6 άτομα

Για τον μπακαλιάρο

Υλικά

1 κιλό μπακαλιάρος παστός

1 1/2 φλυτζ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις + επιπλέον για το αλεύρωμα

500 ml μπύρα ή αναψυκτικό σόδα (1 μεγάλο κουτάκι)

1 κ.γλ. λευκή ζάχαρη

2 κ.σ. ελαιόλαδο

αλάτι, φρεσκοκομμένο πιπέρι

λάδι για το τηγάνισμα

Εκτέλεση

Για την επιτυχία της συνταγής, είναι πολύ σημαντικό να ξαλμυρίσουμε σωστά τον μπακαλιάρο. Για να το κάνουμε, μουσκεύουμε το ψάρι σε νερό και τοποθετούμε το μπολ στο ψυγείο. Το αφήνουμε για 2 ολόκληρες ημέρες και φροντίζουμε να αλλάζουμε το νερό 3 φορές την ημέρα. Μπορείς φυσικά να παραλείψεις όλη αυτή την διαδικασία και να χρησιμοποιήσεις έτοιμο ξαλμυρισμένο μπακαλιάρο. 

Όταν το ψάρι είναι έτοιμο, το στεγνώνουμε καλά με χαρτί κουζίνας και αφαιρούμε τα κόκκαλα. Το κόβουμε σε μικρά κομμάτια (4-5 εκ.).

Στο μπολ του πολυκόφτη (multi) βάζουμε το αλεύρι, την μπύρα, τη ζάχαρη, 2 κ.σ. ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι. Χτυπάμε μέχρι να έχουμε ένα λείο χυλό.

Ζεσταίνουμε το λάδι σε ένα μεγάλο βαθύ τηγάνι σε δυνατή φωτιά. Βάζουμε λίγο αλεύρι σε ένα μπολ. Παίρνουμε κάθε κομμάτι ψαριού, το αλευρώνουμε, το τινάζουμε να φύγει το περιττό και μετά το βουτάμε στον χυλό. Χρησιμοποιώντας ένα κουτάλι βγάζουμε το ψάρι από τον χυλό και το βάζουμε στο τηγάνι. Βουτάμε το κουτάλι σε ένα ποτήρι νερό και επαναλαμβάνουμε την διαδικασία για όλα τα κομμάτια ψαριού.

Τηγανίζουμε τον μπακαλιάρο, γυρίζοντάς το από όλες τις πλευρές μέχρι να πάρει ένα ελαφρώς χρυσό χρώμα. Αφαιρούμε από το τηγάνι και τοποθετούμε σε απορροφητικό χαρτί για να στραγγίξει.

Σερβίρουμε το ψάρι ζεστό συνοδευόμενο από σκορδαλιά. 

Για τη σκορδαλιά με πατάτες

Υλικά

5-6  μέτριες πατάτες

5-7 σκελίδες σκόρδο

2 κ.σ. ξύδι από κόκκινο κρασί

1/2 φλυτζ. ελαιόλαδο

1/2 φλυτζ. νερό (από τις βραστές πατάτες)

1 κ.σ. αλάτι

Εκτέλεση

Πλένουμε τις πατάτες καλά, τις ξεφλουδίζουμε και τις βάζουμε σε μια μεγάλη κατσαρόλα. Καλύπτουμε με κρύο νερό και βράζουμε. Μόλις πάρουν βράση, χαμηλώνουμε την φωτιά και μαγειρεύουμε για 30 λεπτά (πρέπει να είναι αρκετά μαλακές).

Στραγγίζουμε τις πατάτες σε ένα σουρωτήρι και κρατάμε 1/2 φλ. από το νερό που έβρασαν.

Στο μπολ του μπλέντερ προσθέτουμε το νερό, το σκόρδο, το ξύδι και αλατίζουμε. Χτυπάμε μέχρι να διαλυθεί το σκόρδο.

Κόβουμε τις πατάτες σε κομμάτια και τις προσθέτουμε στο μπλέντερ. Χτυπάμε μέχρι να ομογενοποιηθούν.

Ρίχνουμε το ελαιόλαδο λίγο-λίγο και χτυπάμε σιγά-σιγά (όπως στην μαγιονέζα).

Χτυπάμε το μείγμα μέχρι να ελαιόλαδο ενσωματωθεί και το μείγμα είναι λείο και κρεμώδες.  

Tips

Είναι πολύ σημαντικό, οι πατάτες να είναι ζεστές. Εάν είναι κρύες, δεν θα ομογενοποιηθούν σωστά με τα υπόλοιπα υλικά και η σκορδαλιά θα έχει σβόλους. Το μυστικό για νόστιμη σκορδαλιά, είναι το καλής ποιότητας ελαιόλαδο.

Short bio

Η Ιωάννα Λυμπεροπούλου είναι lifestyle blogger, μαμά και μέλος των #Publicistas. Ακολούθησέ τη στο Instagram @ioanna_limberopoulou  για να παρακολουθείς τα ενδιαφέροντα post της – ειδικά αν σου αρέσει η μόδα, η ομορφιά και τα βιβλία!