International Booker Prizer 2025: Ανακοινώθηκε η shortlist

Στην τελική φάση περνά το International Booker Prize 2025. Μετά την ανακοίνωση της longlist, η κριτική επιτροπή έκανε γνωστά τα έξι βιβλία που θα διεκδικήσουν το βραβείο του καλύτερου μεταφρασμένου μυθιστορήματος για τη χρονιά που μας πέρασε. Το International Booker Prize είναι ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς λογοτεχνίας στον κόσμο, ο οποίος αναδεικνύει τα σπουδαιότερα έργα της σύγχρονης μη-αγγλόφωνης λογοτεχνίας. Πάμε να γνωρίσουμε τα έξι βιβλία που θα διεκδικήσουν το φετινό International Booker Prize, παίρνοντας τη «σκυτάλη» από το «Kairos» της Jenny Erpenbeck.

International Booker Prizer: Τα βιβλία της φετινής shortlist

Στον πυρήνα των έξι βιβλίων που επέλεξε η επιτροπή για το φετινό βραβείο βρίσκεται η ανθρώπινη θέληση για επιβίωση και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Η ικανότητα του ανθρώπου να μάχεται σθεναρά κόντρα στην καταπίεση και την απελπισία έχοντας ως όραμα ένα καλύτερο μέλλον. Από τα πολυτελή διαμερίσματα του Βερολίνου μέχρι τις πατριαρχικές κοινότητες της νότιας Ινδίας και τους φουτουριστικούς κόσμους του μέλλοντος, τα βιβλία της φετινής shortlist φέρνουν στο προσκήνιο πολλαπλές εκφάνσεις της ανθρώπινης ύπαρξης.

On the Calculation of Volume I - Solvej Balle: Στο μυθιστόρημα της Δανής Solvej Balle, ένας βιβλιοπώλης βρίσκεται παγιδευμένος σε μια χρονοδίνη που τον αναγκάζει να ζει την 18η Νοεμβρίου κάθε μέρα. Το πρώτο μέρος της επταλογίας της Solvej Balle έχει κερδίσει ήδη κοινό και κριτικούς, με τα δικαιώματα της μετάφρασής του να έχουν πωληθεί σε περισσότερες από 20 χώρες.

Small Boat - Vincent Delecroix: Το Small Boat του Γάλλου Vincent Delacroix μεταφέρει στο χαρτί την τραγική αληθινή ιστορία μιας ομάδας μεταναστών που προσπάθησαν να διασχίσουν τη Μάγχη με μια λέμβο το 2021. Αφηγήτρια της ιστορίας μια γυναίκα μέλος της γαλλικής ακτοφυλακής, η οποία καλείται να δώσει εξηγήσεις στις αρχές για το θάνατο των 27 επιβαινόντων.

A Leopard-Skin Hat - Anne Serre: Το δεύτερο βιβλίο της βραχείας λίστας που γράφτηκε στα γαλλικά είναι το «A Leopard-Skin Hat». Στο μυθιστόρημα της Anne Serre κεντρική θέση έχει η αγάπη και η πλατωνική φιλία ανάμεσα στον αφηγητή και την καλύτερή του φίλη που αντιμετωπίζει σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Βαθύτατα συγκινητικό αλλά και ανθρώπινο, το βιβλίο της Anne Serre μιλά με μοναδικό τρόπο για τον έρωτα, την απώλεια και το νόημα της ζωής.

Under the Eye of the Big Bird - Hiromi Kawakami: Το μυθιστόρημα της Hiromi Kawakami εκτυλίσσεται σε ένα δυστοπικό μακρινό μέλλον, όπου η ανθρωπότητα βρίσκεται στο χείλος της εξαφάνισης. Τα παιδιά δημιουργούνται σε εργοστάσια ενώ οι ενήλικες παρακολουθούνται από ειδικά προγράμματα Τεχνητής Νοημοσύνης. Το βιβλίο της συγγραφέως από την Ιαπωνία θέτει ερωτήματα σχετικά με τη δύναμη της τεχνολογίας και τα εγγενή ελαττώματα του ανθρώπου.

Perfection - Vincenzo Latronico: Το «Perfection» του Vincenzo Latronico ακολουθεί ένα ζευγάρι νέων millennial που προσπαθεί να ζήσει το όνειρό του στο Βερολίνο. Αντ’ αυτού σύντομα θα βρεθούν παγιδευμένοι στις αντιφάσεις του σύγχρονου κόσμου και τη διαστρεβλωμένη πραγματικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Heat Lamp  - Banu Mushtaq: Ο ακτιβιστής, δικηγόρος και συγγραφέας Banu Mushtaq αποτυπώνει σε 12 μικρές ιστορίες την καθημερινή ζωή των περιθωριοποιημένων μουσουλμάνων γυναικών που πρωτοεκδόθηκαν από το 1990 έως το 2023. Όλοι οι χαρακτήρες που πρωταγωνιστούν στις ιστορίες του Mushtaq παλεύουν να επιβιώσουν σε μια κοινωνία όπου κυριαρχούν η αδικία, τα στερεότυπα και η διαφθορά.

Fun facts για τις φετινές υποψηφιότητες

Και η φετινή διοργάνωση ξεχωρίζει για την πλούσια γλωσσική της ποικιλία. Δύο από τα βιβλία της shortlist γράφτηκαν στα γαλλικά, ένα στα δανικά, ένα στα ιταλικά, ένα στα ιαπωνικά και, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, βρίσκουμε βιβλίο στη γλώσσα Κανάντα. Πρόκειται για μία από τις αρχαίες κλασικές γλώσσες που ομιλείται μέχρι και σήμερα στο νότιο μέρος της ινδικής χερσονήσου. Αν υπάρχει ένα στοιχείο που μοιράζονται όλα τα βιβλία των διεκδικητών, αυτό είναι ο πυκνός τους λόγος. Τέσσερα από τα βιβλία της φετινής βραχείας λίστας δεν ξεπερνούν καν τις διακόσιες σελίδες. Το μεγαλύτερο σε έκταση βιβλίο είναι το μυθιστόρημα της Hiromi Kawakami που φτάνει μετά βίας τις τριακόσιες σελίδες. Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι συγγραφείς θα διεκδικήσουν βραβείο Booker. Αν και άγνωστοι μέχρι πρότινος στο αγγλόφωνο κοινό, και οι έξι έχουν αποσπάσει σημαντικά βραβεία και διακρίσεις στις χώρες τους. Ακόμα ένα ενδιαφέρον fact είναι πώς και τα έξι βιβλία κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα αγγλικά από ανεξάρτητους εκδοτικούς οίκους.  

Τι είπε η κριτική επιτροπή για την επιλογή

Τα έξι βιβλία επιλέχθηκαν από τη φετινή κριτική επιλογή μεταξύ 144 έργων που εκδόθηκαν μεταφρασμένα στη Βρετανία και την Ιρλανδία από την 1η Μαίου του 2024 έως και τις 30 Απριλίου του 2025. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος αριθμός έργων που έχει υποβληθεί από τους εκδοτικούς οίκους ως υποψήφια για το International Booker Prize μέχρι σήμερα. Μέλη της φετινής επιτροπής είναι ο best selling και υποψήφιος για Booker Max Porter, ο βραβευμένος ποιητής, σκηνοθέτης και φωτογράφος Caleb Femi, η Sana Goyal, συγγραφέας και αρχισυντάκτρια του λογοτεχνικού περιοδικού Wasafiri, ο συγγραφέας και μεταφραστής Anton Hur, και η διάσημη τραγουδίστρια Beth Orton.

Ο πρόεδρος της επιτροπής Max Porter, δήλωσε με αφορμή την ανακοίνωση της shortlist του International Booker Prize 2025: «Τα έξι βιβλία που επιλέξαμε στάθηκαν αφορμή για να αναρωτηθούμε για τον τον κόσμο γύρω μας. Πώς βλέπουμε και πώς οι ίδιοι γινόμαστε ορατοί στα μάτια των άλλων; Ποιος έχει φωνή; Πώς είμαστε παγιδευμένοι στα σώματά μας, στις συνθήκες, στην εποχή μας και τι μπορούμε να κάνουμε για να γίνουμε ελεύθεροι; Συζητώντας για αυτά βιβλία, αναλογιστήκαμε ξανά, τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος σήμερα».

To βιβλίο που θα κερδίσει το International Booker Prize του 2025 θα ανακοινωθεί στις 20 Μαΐου, σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο. Ως βραβείο που απευθύνεται σε μεταφρασμένα έργα, το χρηματικό έπαθλο των £50.000 του βραβείου Booker μοιράζεται εξ ημισείας μεταξύ συγγραφέα και μεταφραστή, ως αναγνώριση της σημασίας της καλής μετάφρασης για την επιτυχία ενός ξενόγλωσσου βιβλίου,