«Ο Ανήφορος»: Ανακάλυψε το ανέκδοτο έργο του Νίκου Καζαντζάκη!

«Πώς πρέπει ν’ αγαπούμε τους ανθρώπους; Μοχτώντας να τους φέρουμε στο σωστό δρόμο. Ποιος είναι ο σωστός δρόμος; Ο ανήφορος». Με αυτό τον αφορισμό ξεκινάει ο Νίκος Καζαντζάκης το μέχρι πρότινος άγνωστο βιβλίο με τίτλο «Ο Ανήφορος». Το μοναδικό ανέκδοτο έργο του Καζαντζάκη θα κυκλοφορήσει στις 26 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα, φέρνοντας στο φως ακόμα περισσότερες από τις ιδέες και τις ανησυχίες του σπουδαίου Κρητικού συγγραφέα. Η κυκλοφορία του βιβλίου συμπίπτει με την 65η επέτειο από το θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη. Είναι μια καλή στιγμή λοιπόν θυμηθούμε και πάλι τον σπουδαιότερο Έλληνα πεζογράφο, και φυσικά να ανακαλύψουμε τι κρύβει ο καζαντζακικός «Ανήφορος».

Ο Ανήφορος: Ένας λογοτεχνικός στοχασμός πάνω στη ζωή

Καλοκαίρι του 1946. Ολόκληρη Ευρώπη προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της μετά την καταστροφή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έντονα επηρεασμένος, ο Νίκος Καζαντζάκης μπαρκάρει για την Αγγλία. Η ναζιστική θηριωδία, η κόλαση της Χιροσίμα, και ο κατακερματισμός της ανθρωπότητας σε δύο στρατόπεδα, αφήνουν βαθιές ουλές στον ψυχισμό του Καζαντζάκη. Στην αγγλική επαρχία θα παραμείνει μέχρι τα τέλη του Σεπτεμβρίου όπου θα γράψει τον «Ανήφορο». Ένα μελαγχολικό αλλά συναρπαστικό πεζογράφημα που έμελλε να μείνει στο συρτάρι για πάνω από επτά δεκαετίες. «Ο Ανήφορος» εκτυλίσσεται στο Ηράκλειο, το Λονδίνο και τη Βόρεια Αγγλία μετά το τέλος του Β’ Π.Π.

Οι βασικοί ήρωες είναι ο Κοσμάς και η Νοεμή. Ο Κοσμάς είναι ένας ανήσυχος συγγραφέας που ονειρεύεται έναν διαφορετικό κόσμο, χωρίς πολέμους, θάνατο και καταστροφή. Η σύζυγος του Νοεμή, είναι μια Πολωνοεβραία η οποία έχει χάσει την οικογένειά της στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι δύο ήρωες θα προσπαθήσουν να γιατρέψουν τις πληγές τους αναζητώντας σανίδα σωτηρίας στην αγάπη, την τέχνη και τα ιδανικά τους. Μαζί με αυτούς και ο ίδιος ο Καζαντζάκης. Ο αυτοβιογραφικός τόνος είναι έντονος, καθώς μέσα από τα μάτια των ηρώων βλέπουμε πολλές φορές τις απόψεις, τα πιστεύω και την χαρακτηριστική του κοσμοθεωρία.

Βαθιά υπαρξιακός και πέρα για πέρα ανθρώπινος, «Ο Ανήφορος» είναι μπολιασμένος με το χαρακτηριστικό πνεύμα του Καζαντζάκη. Όπως και σε άλλα μυθιστορήματα της μακράς βιβλιογραφίας του, έτσι και εδώ ο μεγάλος στοχαστής καταπιάνεται με τον αγώνα του ανθρώπου να σταθεί όρθιος. Όρθιος απέναντι στη ζωή. Όρθιος απέναντι στον εαυτό του. Τραβώντας γενναία και με πείσμα το δικό του «ανήφορο». Καθότι γνήσιος μαθητής του Nietzsche, απέναντι στο αδιέξοδο της ύπαρξης, ο Καζαντζάκης αναζητά καταφύγιο στη δύναμη της υπέρβασης. «Δεν με νοιάζει ο θάνατος, δεν με νοιάζει η φθορά. Αυτή εξευτελίζει τον άνθρωπο. Αυτήν πρέπει να νικήσω», λέει χαρακτηριστικά ο Καζαντζάκης σαν άλλος Ζαρατούστρας. Μέσα από τον ημιαυτοβιογραφικό «Ανήφορο», ο Καζαντζάκης αναμετριέται υπαρξιακά με τον ίδιο του τον εαυτό, και ταυτόχρονα απαντάει στους επικριτές του «Ζορμπά» οι οποίοι τον κατηγόρησαν πως το μυθιστόρημα δεν εκφράζει την βαριά τραυματισμένη Ελλάδα της Κατοχής.

Νίκος Καζαντζάκης: Πρωτοπόρος, ασυμβίβαστος, ελεύθερος

Η σύγχρονη ελληνική πεζογραφία είναι σφιχτά δεμένη με το μνημειώδες έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Φύσει ανήσυχο πνεύμα, πολυμαθής και ακατάπαυστα δημιουργικός, ο Καζαντζάκης ήταν τον 20ο αιώνα η φωνή των ελληνικών γραμμάτων στο εξωτερικό. Αριστουργήματα όπως «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Αναφορά στον Γκρέκο», «Ασκητική» και «Ο τελευταίος πειρασμός» αγκαλιάστηκαν από τον κόσμο της λογοτεχνίας, ενώ μέχρι σήμερα ο Καζαντζάκης παραμένει ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας.

Μέσα από τα ταξίδια του ήρθε σε επαφή με πρωτοποριακά φιλοσοφικά ρεύματα όπως ο υπαρξισμός, ο βουδισμός και ο μοντερνισμός. Ακάματος εργάτης των γραμμάτων, ο Καζαντζάκης έγραψε μυθιστορήματα, δοκίμια, ποιήματα, θεατρικά ενώ μετέφρασε στα ελληνικά έργα φημισμένων ξένων συγγραφέων. O Καζαντζάκης έτρεφε ιδιαίτερα μεγάλο θαυμασμό για τον Friedrich Nietzsche, τον Henri Bergson και τον Δάντη τους οποίους αποκαλούσε «τις ψυχές που έθρεψαν την ψυχή μου».

«Ο Ανήφορος» έρχεται να προστεθεί στις μεγάλες λογοτεχνικές στιγμές του Καζαντζάκη, ο οποίος 140 χρόνια μετά τη γέννησή του συνεχίζει να μας ταξιδεύει, να μας συγκινεί και να μας διδάσκει. Τώρα μπορείς να το διαβάσεις πρώτος κάνοντας την προπαραγγελία σου στο public.gr.