Περίληψη: Η απόλυτη γευστική εμπειρία καφέ ακούει στο όνομα espresso. Μάθε πώς θα διαλέξεις την καλύτερη μηχανή για την κουζίνα σου!
3 Αυγούστου , 2022 • 10 MINS READ
3 Αυγούστου , 2022 • 10 MINS READ
Περίληψη: Η απόλυτη γευστική εμπειρία καφέ ακούει στο όνομα espresso. Μάθε πώς θα διαλέξεις την καλύτερη μηχανή για την κουζίνα σου!
Καφές. Το μαγευτικό ρόφημα που εμφανίστηκε για πρώτη φορά τον μακρινό 14ο αιώνα, είναι σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας για δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Είναι η τόνωση που χρειαζόμαστε στο ξεκίνημα μιας κοπιαστικής ημέρας. Είναι οι στιγμές γέλιου και κεφιού με τους φίλους μας αλλά και οι στιγμές χαλάρωσης στο σπίτι. Λίγες γευστικές εμπειρίες συγκρίνονται με την απόλαυση ενός φρεσκοκαβουρδισμένου καφέ. Πόσω μάλλον όταν μιλάμε για τον βασιλιά του καφέ. Τον espresso.
Τα μεθυστικά αρώματα, οι μικρές γευστικές πινελιές, η μοναδική υφή, και η βελούδινη κρέμα του έχουν κατακτήσει τους φίλους του καφέ στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη. Cappuccino, macchiato, lungo, americano, σε όλες τις μορφές του ο espresso θεωρείται δικαίως η επιτομή του καφέ. Η παρασκευή και μόνο ενός espresso είναι μια πραγματική μυσταγωγία, την οποία πλέον μπορούμε να φέρουμε με άνεση στην κουζίνα μας. Πάμε να ανακαλύψουμε τα μυστικά του espresso, αλλά και όσα πρέπει να ξέρεις για να διαλέξεις την καλύτερη μηχανή espresso για το σπίτι!
Ξεκινώντας το ταξίδι σου στο συναρπαστικό κόσμο του espresso, το πρώτο πράγμα με το οποίο πρέπει να ασχοληθείς είναι φυσικά η εσπρεσιέρα. Η μηχανή espresso είναι αυτή που θα αναλάβει να μετατρέψει τους κόκκους καφέ σε ένα φανταστικό ρόφημα. Όπως καταλαβαίνεις, η σωστή επιλογή είναι το κλειδί της επιτυχίας. Βέβαια, μιας και ο όρος barista έχει μπει πλέον για τα καλά στη ζωή μας, η ποικιλία σε μηχανές espresso είναι τεράστια. Η κάθε κατηγορία έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, τα οποία αξίζει να δεις προσεκτικά πριν επιλέξεις τη συσκευή σου. Πάμε να δούμε τα pros and cons κάθε κατηγορίας.
Αρχικά έχουμε τις χειροκίνητες μηχανές espresso. Είναι αυτές που βλέπεις στις περισσότερες καφετέριες και take-away. Μιας και η εκχύλιση του καφέ, η πίεση του νερού και η ποσότητα του καφέ ρυθμίζονται αποκλειστικά χειροκίνητα, οι μηχανές αυτής της κατηγορίας απευθύνονται σε πιο έμπειρους χρήστες, που έχουν ήδη γράψει κάποια χιλιόμετρα ως ερασιτέχνες ή επαγγελματίες baristas.
Μια πιο beginner-friendly επιλογή είναι οι ημι-αυτόματες μηχανές espresso. Το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας γίνεται αυτόματα από την ίδια την μηχανή. Ο χρήστης είναι αυτός που ρυθμίζει την έναρξη και τη λήξη της εκχύλισης και την ποσότητα του καφέ. Οι ημι-αυτόματες μηχανές espresso διευκολύνουν την παρασκευή του καφέ και ταυτόχρονα προσφέρουν άπλετο χώρο για πειραματισμούς με γεύσεις, ποικιλίες και χαρμάνια. Η μηχανή Delonghi Dedica Pump Red EC685, πάει ένα βήμα παραπέρα. Αν είσαι λάτρης του cappuccino, με τη ρυθμιζόμενη αφρογαλιέρα μπορείς να πετύχεις το τέλειο αφρόγαλα, αλλά και να ζεστάνεις γάλα με ατμό για έναν πεντανόστιμο caffelatte. Εναλλακτικά, με το μοντέλο της Delonghi μπορείς επίσης να ετοιμάσεις σε λίγα λεπτά τσάι ή ζεστή σοκολάτα.
Ακόμα μεγαλύτερη ευκολία προσφέρουν οι αυτόματες μηχανές espresso. Παρόμοιες σε σχεδιασμό και λειτουργίες με τις ημι-αυτόματες μηχανές, οι αυτόματες μηχανές espresso προσφέρουν επίσης τη δυνατότητα προγραμματισμού και ρύθμισης του χρόνου εκχύλισης. Με μια αυτόματη μηχανή espresso το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να επιλέξεις την επιθυμητή ποσότητα καφέ και νερού, και σε λίγα λεπτά έχεις στο φλιτζάνι σου έναν απολαυστικό καφέ. Επίσης διαθέτουν μεγάλη γκάμα σε συνταγές ροφημάτων, ώστε να μη μπλέκεις με δοσολογίες, γραμμάρια και ml. Η αυτόματη μηχανή Saeco Granaroma της Philips αναλαμβάνει χρέη barista στην κουζίνα σου. Εκτός των άλλων, διαθέτει 14 προεπιλεγμένα προγράμματα παρασκευής καφέ για όλες τις γνωστές συνταγές, αλλά και αρκετές ακόμα εξατομικευμένες ρυθμίσεις ώστε να ευχαριστηθείς τον καφέ σου ακριβώς όπως τον θέλεις. Με αυτόματο τρόπο γίνεται επίσης το άλεσμα του καφέ αλλά και ο καθαρισμός της μηχανής. Με άλλα λόγια, η Seaco Granaroma είναι κομμένη και ραμμένη για όσους θέλουν να ζήσουν την απόλυτη εμπειρία espresso χωρίς καμία δυσκολία.
Τώρα αν είσαι από αυτούς που ξυπνούν το πρωί και χρειάζονται επειγόντως έναν espresso χωρίς πολλά πολλά, αξίζει να ρίξεις μια ματιά και στις μηχανές espresso με κάψουλα. Εδώ δε χρειάζονται πολλές επεξηγήσεις. Μικρές, φορητές και πανεύκολες στη χρήση οι μηχανές με κάψουλα κάνουν το καθημερινό καφεδάκι παιχνίδι. Ανοίγεις τη μηχανή, διαλέγεις κάψουλα και τελείωσες. Δε χρειάζεται καν να ασχοληθείς με τις ρυθμίσεις. Η μηχανή KRUPS Vertuo Next της Nespresso αναγνωρίζει την κάψουλα από το barcode που αναγράφεται και προσαρμόζει ανάλογα την εκχύλιση του καφέ. Αν δεν είσαι πιστός σε ένα μόνο είδος espresso και σου αρέσει να δοκιμάζεις συνεχώς νέες γευστικές εμπειρίες, η Vertuo Next θα γίνει η αγαπημένη συσκευή της κουζίνας σου.
Ο εσπρέσο όπως καλά γνωρίζεις είναι ένας ιδιαίτερος καφές. Η περίφημη γεύση και υφή του εσπρέσο θέλουν μαεστρία. Αν όμως αφιερώσεις τον απαραίτητο χρόνο για να μάθεις τις ιδιαιτερότητές του, η μεθυστική του γεύση θα σε ανταμείψει και με το παραπάνω. Πάμε να δούμε μερικές συμβουλές για έναν φανταστικό home-made espresso.
Πρώτο και βασικότερο, η ποιότητα του καφέ. Ένας φρεσκοαλεσμένος espresso καφές αναδεικνύει όλα τα αρώματα που κρύβονται μέσα του, ενώ κάνει ευκολότερη την όλη διαδικασία παρασκευής του ροφήματος. Από εκεί και πέρα, το καβούρδισμα (σκούρο ή μεσαίο) και το χαρμάνι του καφέ (μονοποικιλιακός ή blend) εξαρτάται από τα γευστικά σου γούστα. Το ίδιο ισχύει και για την ποικιλία του καφέ. Πολλοί λάτρεις του espresso είναι φανατικοί της ποικιλίας robusta, ενώ άλλοι προτιμούν την ελαφριά φρουτώδη γεύση της ποικιλίας arabica. Οι κόκκοι της ποικιλίας robusta έχουν αρκετά μεγαλύτερη περιεκτικότητα καφεΐνης, πιο πικρή και βαριά γεύση, ενώ αυτοί της ποικιλίας arabica πιο απαλή και ήπια. Δοκίμασε να προμηθευτείς καφέ και από τις δύο ποικιλίες ώστε να βρεις τι ταιριάζει καλύτερα στον ουρανίσκο σου. Μάλιστα, από ένα σημείο και μετά μπορείς ο ίδιος να πειραματιστείς για να δημιουργήσεις το δικό σου ιδανικό χαρμάνι. Για αυτόματες και ημιαυτόματες μηχανές espresso χρειάζεται ο καφές να είναι ήδη αλεσμένος, ενώ αν έχεις ήδη κάποια εμπειρία ως barista μπορείς να προμηθευτείς ολόκληρους κόκκους. Φυσικά, αν θες να γεμίζεις την κούπα σου χωρίς πολλά πολλά, οι κάψουλες nespresso σου δίνει πεντανόστιμο καφέ στη στιγμή.
Προτού αρχίσεις να ετοιμάζεις τον καφέ σου, περίμενε λίγα λεπτά ώστε η μηχανή να φτάσει στη σωστή θερμοκρασία. Το ίδιο ισχύει και για το φλιτζάνι. Όταν η μηχανή είναι έτοιμη, δώσε προσοχή στη δοσολογία για να χρησιμοποιήσεις τη σωστή ποσότητα καφέ. Θυμήσου πως ο μονός espresso χρειάζεται 7 γραμμάρια ενώ ο διπλός 14. Η φροντίδα της μηχανής παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Φρόντισε λοιπόν να την καθαρίζεις σχολαστικά ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Προς διευκόλυνσή σου, πολλές μηχανές έχουν αποσπόμενα μέρη κάνοντας την όλη διαδικασία άνετη. Αν παρ’ όλα αυτά η χρήση της αυτόματης μηχανής σου φαίνεται ακόμα μπελαλίδικη υπόθεση, μία μηχανή espresso με κάψουλα κάνει τα πράγματα πανεύκολα. Όπως είδαμε, με δύο-τρεις κινήσεις, ο γλυκόπιοτος καφές σου είναι έτοιμος.
Μια premium ποικιλία καφέ και μια αξιόπιστη μηχανή είναι αρκετά για το κλασικό «εσπρεσάκι». Τα άλλα ροφήματα που έχουν ως βάση τον espresso χρειάζονται και τα απαραίτητα extras. Για να πετύχεις το αφρόγαλα του cappuccino η επιλογή του γάλατος είναι πάρα πολύ σημαντική. Το γάλα με χαμηλά λιπαρά θα κάνει τον καφέ σου πιο ελαφρύ, χωρίς όμως την χαρακτηριστική κρεμώδη υφή. Από την άλλη, το πλήρες γάλα θα κάνει τον καφέ σου πιο χορταστικό, απαιτεί όμως προσοχή στη θερμοκρασία. Οι ελληνικές πατέντες του εσπρέσο (freddo espresso, freddo cappuccino), φεύγουν αρκετά πέρα από την original εμπειρία του παραδοσιακού εσπρέσο, αλλά ας μην κρυβόμαστε. Όταν το θερμόμετρο βαράει σαραντάρια, δύσκολα λέμε όχι σε ένα δροσιστικό καφεδάκι. Για τις καλοκαιρινές βερσιόν του espresso, φρόντισε να έχεις ένα καλό επιτραπέζιο μίξερ. Το νου σου όμως στον πάγο γιατί το τελευταίο που θες είναι να «νερώσει» γρήγορα ο καφές σου.
Πίσω από κάθε μοσχομυριστό φλιτζάνι εσπρέσο κρύβεται μια μακρά και συναρπαστική ιστορία. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο σπουδαίος Μιλανέζος εφευρέτης Luigi Bezzera, συνέλαβε μια πρωτοποριακή ιδέα. Να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες του ατμού για την παραγωγή καφέ. Αυτή η καινοτόμα ιδέα έμελλε να φέρει επανάσταση στον τρόπο παρασκευής του καφέ αλλάζοντας για πάντα τον τρόπου που απολαμβάνουμε το αγαπημένο μας ρόφημα. Η πρώτη μηχανή espresso ονομάστηκε Tipo Gigante και χρησιμοποιούσε ατμό με καυτό νερό σε μεγάλη πίεση.
To 1905, το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του Luigi Bezzera εξαγοράστηκε από τον Desiderio Pavoni, ο οποίος σύντομα διέθεσε στην αγορά την πρώτη μηχανή espresso. Αν και επαναστατική για την εποχή της η «Ideale» είχε λίγα κοινά με τις σύγχρονες μηχανές εσπρέσο. Η θερμοκρασία και η πίεση νερού της μηχανής είχαν ως αποτέλεσμα ένα ρόφημα στα πρότυπα του καφέ φίλτρου αντί του espresso που γνωρίζουμε σήμερα. Ωστόσο, μέσω της νέας μεθόδου ήταν πλέον εφικτή η γρήγορη παρασκευή ενός δυνατού φλιτζανιού καφέ. Τα επόμενα χρόνια άρχισε να ανθεί στην Ιταλία μια νέα κουλτούρα γύρω από τον καφέ, με τα coffee shops της εποχής να γίνονται στέκι για μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Την ίδια περίοδο, η λέξη «espresso» μπήκε στο επίσημο ιταλικό λεξικό ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’30 άρχισε να χρησιμοποιείται και ο όρος «barista».
Μπορεί ο Luigi Bezzera και ο Desiderio Pavoni να έθεσαν τις βάσεις για τον espresso, η απολαυστική γεύση και το μεθυστικό του άρωμα που απολαμβάνουμε σήμερα ήρθε από τον εφευρέτη και πρώην μπαρίστα Achille Gaggia. Η χειροκίνητη μηχανή του Gaggia μπορούσε να παράγει μεγαλύτερη πίεση από τις προηγούμενες μηχανές. Η Crema Coffee Machine, όπως ονομάστηκε, βελτίωσε κατά πολύ τη γεύση του καφέ, δημιουργώντας το χαρακτηριστικό γνώρισμα του espresso. Την κρέμα.
Το 1948, ο Gaggia πούλησε την πατέντα του στον επικεφαλής της FAEMA, Ernesto Valente. Η εταιρεία με έδρα το Μιλάνο λάνσαρε το 1961 τη δική της μηχανή espresso. Η μηχανή της FAEMA σημείωσε μεγάλη επιτυχία καθώς ήταν αρκετά φθηνότερη, δίνοντας ταυτόχρονα στον barista μεγάλη ελευθερία κινήσεων. Μάλιστα, η FAEMA E61 θεωρείται η πρώτη ημιαυτόματη μηχανή εσπρέσο στην ιστορία.
Η γευστική τελειότητα του espresso ήταν δύσκολο να περιοριστεί εντός των ιταλικών συνόρων. Τη δεκαετία του ’60, έφτασε στη Βρετανία, ενώ στα 80s ο αγαπημένος καφές των Ιταλών άρχισε να κατακτά και την αγορά των ΗΠΑ. Σχεδόν έναν αιώνα μετά την πρώτη του εμφάνιση, ο espresso σερβίρεται στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, με χιλιάδες baristas να συνεχίζουν το όραμα του Luigi Bezzera για έναν γρήγορο, δυνατό και απολαυστικό καφέ.
Ως ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς του καφέ παγκοσμίως, ο espresso πίνεται απολαυστικά σε δεκάδες παραλλαγές. Τα είδη espresso που μπορείς να δημιουργήσεις τείνουν στο… άπειρο, με κάθε χώρα να δίνει το δικό της touch στη μακρά ιστορία του ιταλικού καφέ. Πάμε να δούμε τα βασικότερα είδη του αγαπημένου ροφήματος.
Ο κλασικός espresso
Για τον κλασικό espresso χρειάζεσαι καλά αλεσμένο και καβουρδισμένο καφέ, σε αναλογία 7-9 γρ. καφέ με νερό θερμοκρασίας 93-96 βαθμών Κελσίου. Σερβίρεται σε φλιτζάνι των 50ml.
Διπλός espresso
Όπως δηλώνει και το όνομά του, ο διπλός espresso έχει διπλή ποσότητα καφέ και νερού (14-18 γρ.) Σερβίρεται σε φλιτζάνι των 150ml.
Espresso Ristretto
Πιο «δυνατή» παραλλαγή του απλού espresso. Για την παρασκευή του χρησιμοποιείται η ίδια ποσότητα καφέ με λιγότερο όμως νερό από τον κανονικό espresso.
Espresso Lungo
Κανονικός espresso (μονή ή διπλή δόση) με περισσότερη εκχύλιση νερού. Είναι μεγαλύτερος από τον μονό espresso και μικρότερος από τον διπλό. Σερβίρεται στα 80-90ml.
Espresso Americano
Φτιάχνεται όπως ένας απλός espresso, με μονή ή διπλή δόση. Στη συνέχεια ο καφές αραιώνεται με ζεστό νερό, με την τελική του ποσότητα να φτάνει τα 75-95ml.
Espresso Macchiato
Κλασικός espresso στον οποίο προστίθεται ελάχιστος αφρός γάλακτος. Για έναν espresso macchiato αρκεί μια κουταλιά του γλυκού φρέσκου γάλατος χτυπημένο στον ατμό.
Cappuccino
Παραλλαγή του espresso στον οποίο προστίθεται αφρόγαλο ή κρέμα γάλακτος. Η προτεινόμενη αναλογία είναι περίπου 25ml espresso και 85ml αφρόγαλα.
Από το κλασικό γρήγορο εσπρεσάκι μέχρι την ελληνική «πατέντα» του freddo, η στιγμή που παίρνεις το ποτήρι με τον καφέ στα χέρια σου είναι μια από τις πιο αγαπημένες στιγμές της ημέρας. Πόσω μάλλον όταν τον έχεις φτιάξει με τα χεράκια σου, βάζοντας όλη σου την μαεστρία. Για να μπεις λοιπόν στο μαγικό κόσμο του espresso, χρειάζεσαι τρία πράγματα. Αγάπη για τον καφέ, επιμονή και όρεξη για πειραματισμό. Α και φυσικά μια καλή μηχανή espresso. Εκκολαπτόμενος, ή προχωρημένος barista, στα Public μπορείς βρεις μια τεράστια ποικιλία σε μηχανές espresso για κάθε επίπεδο, ώστε να μυηθείς και εσύ στα περίτεχνα μυστικά του.