Books around the world: Εξερευνούμε την Καραϊβική μέσα από βιβλία!

Καραϊβική: Το εξωτικό σύμπλεγμα νησιών της Κεντρικής Αμερικής αποτελεί την απόλυτη ταξιδιωτική φαντασίωση. Από το Μεξικό έως τη Βενεζουέλα περισσότερα από 700 νησιά συνθέτουν έναν επίγειο παράδεισο. Οι χώρες της Καραϊβικής δεν φημίζονται μόνο για τα συναρπαστικά τους αξιοθέατα, τα μαγευτικά τους τοπία και την πεντανόστιμη κουζίνα. Τον τελευταίο αιώνα, οι Δυτικές Ινδίες, όπως ήταν κάποτε γνωστές, έχουν να παρουσιάσουν μια σπουδαία λογοτεχνική παράδοση, που αντικατοπτρίζει τη μοναδική τους ιστορία. Το καλοκαίρι φυσικά είναι η εποχή για να περιπλανηθείς στις αχανείς παραλίες αλλά και στα έργα των λογοτεχνών της Καραϊβικής. Ας τους ανακαλύψουμε!

Καραϊβική: Ένα μοναδικό λογοτεχνικό ψηφιδωτό 

Η λογοτεχνία της Καραϊβικής συνιστά ένα εντυπωσιακό αμάλγαμα λαϊκής παράδοσης, πολιτισμικών στοιχείων και ξένων επιρροών. Στα έργα των συγγραφέων της Καραϊβικής, η ιστορική μνήμη της αποικιοκρατίας και οι τοπικές προφορικές παραδόσεις συναντούν την ευρωπαϊκή λογοτεχνική κληρονομιά περνώντας μέσα από ένα γλωσσικό χυτήριο μοναδικό στο είδος του. Αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, αφρικανικοί ιδιωματισμοί και κρεολές γλώσσες γίνονται ένα, δημιουργώντας ένα λογοτεχνικό μωσαϊκό που συναρπάζει κάθε αναγνώστη.

Φημισμένος στο εξωτερικό αλλά και «άγνωστος» στην πατρίδα του Κούβα, ο Leonardo Padura θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς συγγραφείς της νεότερης ισπανόφωνης λογοτεχνίας. Στο νέο του βιβλίο «Έντιμοι άνθρωποι», με αφορμή έναν ειδεχθή φόνο τέμνονται δύο διαφορετικές εποχές της κουβανικής ιστορίας. Από τη μία η πρόσφατη επίσκεψη του Barack Obama, η συναυλία των Rolling Stones, η επίδειξη μόδας του οίκου Chanel. Από την άλλη ο αγώνας των Κουβανών για την ανεξαρτησία από τους Ευρωπαίους αποικιοκράτες τον περασμένο αιώνα. O Leonardo Padura συνθέτει ένα καθηλωτικό αστυνομικό μυθιστόρημα, γεμάτο ερωτήματα σχετικά με το πολιτικό παρελθόν και μέλλον της Κούβας.

O Earl Lovelace ανήκει στην «παλιά φρουρά» των λογοτεχνών της Καραϊβικής. Τα έργα του συγγραφέα με καταγωγή από το Τρινιντάντ και Τομπάγκο αντικατοπτρίζουν με τρόπο μοναδικό τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις της χώρας. Το τρίτο του ολοκληρωμένο μυθιστόρημα με τίτλο «Ο δράκος δεν χορεύει» είναι ένα ρεαλιστικό πορτραίτο της μεταποικιακής πραγματικότητας. Στα φτωχικά περίχωρα της πρωτεύουσας Πορτ-οφ-Σπέιν, ο νεαρός Aldrick αποφασίζει να σταθεί απέναντι στην άτεγκτη «αποικιοκρατική μηχανή». Η φλόγα της αντίστασης δίνει τη θέση της στον παράφορο έρωτα, όσο οι αντιφάσεις και τα διλήμματα γίνονται όλο και πιο έντονα.

Από τα νησιά Τρινιντάντ και Τομπάγκο μας έρχεται και η Claire Adam. Το συγγραφικό της ντεμπούτο «Χρυσό παιδί» είναι ένα συγκινητικό μυθιστόρημα με θέμα τις οικογενειακές σχέσεις και το κοινωνικό περιβάλλον που καθορίζουν τις ζωές των κατοίκων της μικρής χώρας. Όταν ο δεκατριάχρονος Paul πέφτει θύμα απαγωγής, ο πατέρας του βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα τρομερό δίλημμα: να τον σώσει δίνοντας για λύτρα τα χρήματα που έχει εξασφαλίσει για τις σπουδές του «χαρισματικού» δίδυμου αδελφού ή να τον θυσιάσει; Μια ανθρώπινη ιστορία, αγάπης, φιλοδοξίας και προδοσίας, με φόντο τα ζαφειρένια νερά της Καραϊβικής.

Το όνομα του Marlon James συζητείται έντονα στους λογοτεχνικούς κύκλους, ενώ οι φίλοι του high fantasy σίγουρα τον γνωρίζουν. Μετά το βραβευμένο «Σύντομη ιστορία εφτά φόνων», στο «Μαύρο πάνθηρα - Κόκκινο Λύκο» ο Τζαμαϊκανός συγγραφέας πλέκει ένα περίτεχνο επικό αφήγημα ακολουθώντας τα χνάρια του J.R.R Tolkien και του George R.R. Martin. Σε πρώτο πλάνο βρίσκονται οι παραδόσεις, οι θρύλοι και η φύση της αφρικανικής ηπείρου. Το συναρπαστικό παιχνίδι εξουσίας του Marlon James μπήκε γρήγορα στη λίστα με τα best sellers των New York Times αλλά και στη λίστα του περιοδικού TIME με τα 100 καλύτερα βιβλία φαντασίας όλων των εποχών. 

Η λογοτεχνία της Καραϊβικής υμνεί τη γυναίκα

Επόμενη στάση, η χώρα της Αϊτής. Εκεί βρίσκουμε την Edwidge Danticat και το κλασικό πλέον μυθιστόρημα «Breath, Eyes, Memory». Το λογοτεχνικό ντεμπούτο της Danticat που κυκλοφόρησε το 1994, κέρδισε κοινό και κριτικούς για την μεθυστική του γραφή και τα πολύπλοκα ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται. Αντλώντας έμπνευση από την ταραχώδη ιστορία και τις παραδόσεις της πατρίδας της, η συγγραφέας αναδεικνύει το κουράγιο και τη δύναμη των γυναικών, με ζωντανές εικόνες που αντηχούν τις τραυματικές εμπειρίες και το θάρρος ενός ολόκληρου λαού.  

Ένα ακόμα σκληρό όσο και συναρπαστικό μυθιστόρημα είναι το «The Bread the Devil Knead» της Lisa Allen-Agostini. Όταν η Alethea γίνεται μάρτυρας στη στυγερή δολοφονία μιας νεαρής κοπέλας, δεν θα αργήσει να βρεθεί αντιμέτωπη με τα τραύματα της δικής της ζωής. Μια ζωής που μαστίζεται υπό το βάρος μιας πατριαρχικής κοινωνίας, όπου η ψυχολογική και σωματική κακοποίηση των γυναικών πίσω από τις κλειστές πόρτες τείνει να γίνει ο κανόνας. Το βιβλίο της Lisa Allen-Agostini είναι πάνω απ' όλα ένα ηχηρό φεμινιστικό μήνυμα που εξερευνά τη σκληρή πραγματικότητα των κακοποιητικών σχέσεων, της έμφυλης βίας, του σεξισμού και του ρατσισμού.

Πριν κλείσουμε το λογοτεχνικό μας ταξίδι στην Καραϊβική, οφείλουμε να κάνουμε μια στάση στο νησί του Μπαρμπάντος. Από εκεί κατάγεται η Cherie Jones, η συγγραφέας του συγκινητικού «How the One-Armed Sister Sweeps Her House». Στις σελίδες του βιβλίου που έφτασε το 2021 στη shortlist του Women's Prize for Fiction, η Cherie Jones περιγράφει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τι κρύβεται συχνά πίσω από τις πανέμορφες λευκές αμμουδιές και την κοσμοπολίτικη εικόνα της πατρίδας της. Ενδοοικογενειακή βία, καταπιεστικές σχέσεις, ψυχολογικά τραύματα, και κοινωνικά στερεότυπα που στερούν από τις γυναίκες το δικαίωμα στην αγάπη, τον έρωτα, τη μητρότητα και την ανεξαρτησία.

Η σημερινή μας περιήγηση στους λογοτέχνες της Καραϊβικής έφτασε στο τέλος της. Κάθισε αναπαυτικά, φτιάξε ένα δροσερό rum cocktail και απόλαυσε τη μαγεία του να ταξιδεύεις με ένα καλό βιβλίο! Για τον επόμενό μας προορισμό μείνε συντονισμένος στο Public Blog!